|
2.5. O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tayanch o‘quv rejasi
2.5.1. O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi standartining tayanch o‘quv rejalari ta’lim mazmunidan kelib chiqib akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari tayyorlov yo‘nalishlari bo‘yicha alohida tuziladi.
Tayanch o‘quv rejalari O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining ishchi o‘quv rejalarini ishlab chiqish uchun asos hisoblanadi.
2.5.2. Tayanch o‘quv rejasida o‘quv yili 40 hafta va 2 semestrdan iborat. Har bir semestr 20 haftani o‘z ichiga oladi.
Oldingi tahrirga qarang.
2.5.3. Tayanch o‘quv rejalarida umumiy 4470 soatdan 80 soati ta’lim muassasasi pedagogik kengashi qaroriga asosan o‘quv fanlarini o‘qitishga ajratiladi.
(2.5.3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 8-maydagi 124-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2013-y., 20-son, 251-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
2.5.4. O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari o‘quvchilarining umumiy haftalik yuklamalari 54 soatni, shundan 36-38 soati auditoriya yuklamasi va 18-16 soat mustaqil ishni tashkil etadi.
Barcha o‘quv mashg‘ulotlari uchun ikki akademik o‘quv soati davomiyligi 80 daqiqa etib belgilanadi.
(2.5.4-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 8-maydagi 124-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2013-y., 20-son, 251-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
2.5.5. O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining pedagogik kengashlariga ishchi o‘quv rejalarini tuzishda namunaviy o‘quv rejalari asosida umumiy soatlar hajmi doirasida ayrim bo‘limlar uchun ajratilgan soatlar miqdoriga o‘zgartirish huquqi beriladi.
O‘quv mashg‘ulotlarini o‘tkazish uchun yetarli xonalarga ega bo‘lgan o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida quyidagi hollarda guruhlarni ikkita kichik guruhga bo‘lib o‘qitishga ruxsat etiladi:
ta’lim rus tilida olib borilmaydigan guruhlarda rus tili;
ta’lim o‘zbek tilida olib borilmaydigan guruhlarda o‘zbek tili;
xorijiy til;
informatika va axborot texnologiyalari fanining amaliy mashg‘ulotlari;
jismoniy tarbiya (har bir guruhda kamida 15 nafar yigit va qiz bo‘lganda) mashg‘ulotlarini.
Kasb-hunar kollejlarining manfaatdor vazirlik va idoralar tomonidan kelishuvdan o‘tkazilib tasdiqlangan namunaviy o‘quv rejalari asosida tibbiyot, ta’lim (musiqa xodimi), madaniyat, sport, tasviriy, amaliy va dizayn san’ati yo‘nalishlari bo‘yicha maxsus mutaxassislik fanlarining amaliy mashg‘ulotlari kichik guruhlarda bo‘lib o‘qitiladi. Bunda tegishli xarajatlarni moliyalashtirish davlat budjetida o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari xarajatlari uchun ko‘zda tutilgan mablag‘lar doirasida amalga oshiriladi.
Boshqa fanlar bo‘yicha guruhlarni kichik guruhlarga bo‘lib o‘qitish (o‘quv amaliyoti bundan mustasno) taqiqlanadi.
Kasb-hunar kollejlarida o‘quv amaliyotini kichik guruhlarga bo‘lib o‘qitilishi ishlab chiqarish ta’limi ustasi lavozimini kiritish me’yori doirasida amalga oshiriladi.
(2.5.5-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 8-maydagi 124-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2013-y., 20-son, 251-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
2.5.6. Akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari uchun tayanch o‘quv rejalarining tuzilishi 1 — 4-jadvallarda keltirilgan.
3-topshiriq. Ta’lim mazmunining muhim tarkibiy qismilariga izoh bering
Ta’lim tizimli bilim olishning eng muhim va ishonchli usulidir. Ta’limga ikki tomonlama aloqa (ta’lim olish va ta’lim berish), shaxsni har tomonlama rivojlantirish va boshqa xususiyatlar xosdir. Ta’lim, shuningdek, o’ziga xos xususiyatlar ham ega. Ta’lim o’qituvchi tomonidan boshhariluvchi o’ziga xos anglash jarayonidir. O’qituvchining yo’naltiruvchi sifatidagi roli o’quvchilarning aqliy va ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishni ta’minlovchi bilim, ko’nikma va malakalarni to’liq o’zlashtira olishlarida ko’rinadi.
Ta’lim o’qituvchining o’quvchilar bilan muloqoti jarayoni ham sanaladi. U o’quvchilarga o’quv materiali mazmunini tushuntirib beradi, savol va topshiriqlar beradi, ularning faoliyatini nazorat qiladi, xato va kamchiliklarini aniqlaydi, yo’l qo’yilgan xatolarni to’g’rilaydi, qanday ishlash lozimligini qayta ko’rsatadi. Har qanday ta’lim o’zida o’qituvchi va o’quvchining faoliyati, ya’ni, o’qituvchining o’rgatish hamda o’quvchining o’rganishga yo’naltirilgan faoliyati, boshqachai aytganda to’g’ridan to’g’ri, bevosita va nisbiy munosabataks etadi.
Ta’lim jarayonida o’qituvchi va o’quvchi o’rtasida o’zaro muloqat yuzaga keladi. “Muloqot” tushunchasi “ta’lim” tushunchasidan ko’ra keng ma’noga ega.
Ta’lim o’quvchilarga nazariy bilimlarni berish asosida ularning bilish qobiliyatlarini o’stirish, ularda amaliy ko’nikma va malakalar, shuningdek, dunyoharashni shakllantirishga yo’naltirilgan jarayondir.
Ta’lim va ta’lim jarayoni (didaktik jarayon) sinonim tushunchalar emas. Jarayon bu yaxlit pedagogik hodisa, pedagogik faoliyatning tarkibiy qismi sifatida ta’lim tizimining muayyan holatini o’zgartirish hisoblanadi. Jarayon mohiyatini V.P.Bespalko tomonidan taklif etilgan quyidagi formula asosida to’laqonli anglash mumkin:
DJ q M Q O’fQB
Bu yerda; DJ – didaktik jarayon;
M – o’quvchilarning o’qish (ta’lim olish) motivatsiyasi;
O’f –o’quvchilarning o’zlashtirish faoliyati;
B –o’quvchilarning bilish faoliyatlarini boshharish.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
