2-ma’ruza. Ob’yekt modeli va uning afzaliklari. Ob’yekt modelining fundamental metodlari, xususiyatlari va ularning afzalliklari

Obyekt modelining afzalliklari
Obyekt modeli strukturaviy tahlil, dizayn va dasturlashning an'anaviy usullari bilan bog'liq bo'lgan modellardan tubdan farq qiladi. Bu obyekt modeli ilgari topilgan va vaqt sinovidan o'tgan barcha metod voz kechishni talab qiladi degani emas. Aksincha, u oldingi tajribaga qo'shadigan ba'zi yangi elementlarni taqdim etadi. Obyekt yondashuvi boshqa modellar bermagan bir qator muhim qulayliklarni ta'minlaydi. Eng muhimi, obyektga asoslangan yondashuv yaxshi tuzilgan murakkab tizimlarning xususiyatlarini rivojlantiridigan tizimlarni yaratishga imkon beradi. Obyekt modelining yana beshta afzalligi bor.
1. Obyekt modeli sizga obyektning imkoniyatlaridan to'liq foydalanish imkonini beradi va dasturlash kabi ob'ektga yo'naltirilgan.


2. Obyekt yondashuvidan foydalanish rivojlanishning birlashish darajasini va nafaqat dasturlarni, balki loyihalarni qayta ishlatish darajasini sezilarli darajada oshiradi, bu esa oxir-oqibat rivojlanish muhitini yaratishga olib keladi. Ob'ektga yo'naltirilgan tizimlar, odatda, ob'ektga yo'naltirilgan bo'lmaganlarga qaraganda ancha ixchamdir. Va bu nafaqat dastur kodi miqdorini, balki avvalgi ishlanmalardan foydalangan holda, loyiha narxining pasayishini ham anglatadi, bu esa vaqt va xarajatdan foyda keltiradi.
3. Obyekt modelidan foydalanish barqaror oraliq tavsiflarga asoslangan tizimlar qurilishiga olib keladi, bu esa o'zgarishlarni kiritish jarayonini osonlashtiradi.
4. Obyekt modeli murakkab tizimlarni ishlab chiqish xavfini kamaytiradi, chunki, birinchi navbatda, integratsiya jarayoni butun rivojlanish vaqtiga cho'ziladi va bir martalik hodisaga aylanmaydi, qabul qilingan qarorlarning to'g'riligi.
5. Obyekt modeli insonning dunyoni idrok etishiga qaratilgan yoki Robsonning so'zlari bilan aytganda, "kompyuter qanday ishlashini bilmaydigan ko'p odamlar tizimlarga obyektga yo'naltirilgan yondashuvni mutlaqo tabiiy" topadi.


Sinflar va obyektlarning aloqasi va o'zaro ta'siri
Obyekt - bu xususiyatlarga ega bo'lgan va uning xatti -harakatlarini ko'rsatadigan haqiqiy nomli mohiyat.
Obyektga yo'naltirilgan dasturlash tillariga qo'llanilganda, obyekt va sinf tushunchasi aniqlanadi:
Obyekt - bu kompyuter xotirasida fizik jihatdan joylashtirilgan va ularga kirish imkoniyatiga ega bo'lgan ma'lumotlar to'plami (obyektlar maydonlari). Ism obyektni tashkil etuvchi maydon va metodlarga kirish uchun ishlatiladi. Ba’zi holatlarda, obekt xossalar yoki metodlarni o'z ichiga olmaydi va nomga ega bo'lmasligi mumkin.
Har qanday obyekt ma'lum bir sinfga tegishli.
Sinf ma'lumotlarning tavsifi va ulardagi amallarni o'z ichiga oladi.
Sinf ma'lum bir -biriga bog'liq, aslida mavjud ob'ektlarning umumiy tavsifini beradi. Obekt - bu sinfning aniq nusxasi.
Misol.
Ikki o'lchovli fazoda geometrik shakl doirasini ifodalovchi oddiy Circle sinfini ko'rib chiqaylik. Bu sinfning atributlarini quyidagicha ta'riflash mumkin:
x - koordinata, belgilash uchun x - markaz koordinatalari
y - koordinata, y - markaz koordinatasini belgilash
R - aylananing radiusini ko'rsatish uchun
Uning ba'zi operatsiyalarini quyidagicha ta'riflash mumkin:
findArea(), yuzani hisoblash metodi
findCircumference(), aylanani uzunligini hisoblash metodi
RadiusInc(), radiusni oshirish yoki kamaytirish metodi
O’zlashtirish (ta’minlash) paytida qiymatlar atributlarning kamida bir qismiga beriladi. Agar biz my_circle obyektini yaratadigan bo'lsak, uning holatini ko'rsatish uchun x-koordinatalar: 2, y koordinatalari: 3 va R: 4 kabi qiymatlarni belgilashimiz mumkin. Endi, agar RadiusInc() metodiga ikki qiymati bilan murojaat qilsak, R o'zgaruvchining qiymati 8 ga aylanadi. Bu operatsiya my_circle holatini o'zgartiradi, ya'ni ob'ekt ma'lum xatti -harakatlarni ko'rsatadi.

Obyektga asoslangan dasturlash quyidagi prinsiplarga asoslanadi:

- Abstraksiya;
- Inkapsulyatsiya;
- Merosxo’rlik;
- Polimorfizm;