2-Ma’ruza Mavzu: Matematık modellashtirish tushunchasi. Reja: Matematik modellashtirish tushunchasi

Haqiqiy ob'ektning eng zarur xossalarini saqlagan holda va Matematik terminlar yordamida ifodalangan haqiqiy ob'ektning taqribiy ko’rinishi Matematik model bolib hisoblanadi.

Haqiqiy ob'ektning eng zarur xossalarini saqlagan holda va Matematik terminlar yordamida ifodalangan haqiqiy ob'ektning taqribiy ko’rinishi Matematik model bolib hisoblanadi.

Matematik modellar miqdoriy shaklda, ob'ektning asosiy xossalarini, uning parametrlarini, ichki va tashqi bog’lanishlarini, mantiqiqiy-Matematik konstruktsiyalar yordamida ifodalaydi.

Umumiy holda haqiqiy ob'ektning matematik modeli fuksional Sistema ko’rinishida beriladi

Bu yerda X – Kirish parametrlar vektori,

Y – chiqish parametrlar vektori,

Z - sirtqi ta’sir parametrlari vektori,

t – vaqt koordinatasi.

U yoki bu jarayonlar va hodisalar orasidagi bog’lanish shakllarini, ular orasidagi miqdorli va sifatli bog’lanishlarini aniqlashga imkon beradigan Matematik qurol yasash – bu asosan o’rganuvchini qiziqtiruvchi fizik kattaliklar va ohirgi natijaga ta’sir etuvchi faktorlar orasidagi bog’lanishni aniqlashdan iborat bo'ladi .

Odatta bunday faktorlar soni ko’p bo’lishi mumkin, shuning uchun ularning barchasini modelga kiritish mumkin emas. Matematik modelni tuzishda, ohirgi natijaga ta’siri unchalik sezilmaydigan faktorlarni aniqlash va ularni olib tashlash masalasi o’rganuvchi oldida paydo bo’ladi.

O’tgazilayotgan tajriblardan olingan ma’lumotlar asosida, ohirhi natijani anglatuvchi kattaliklar va Matematik modelga kiritilgan faktorlar orasidagi bog’lanishlar haqida gipotezalar paydo bo'ladi.

O’rganuvchi mutaxasisni qiziqtiruvchi natijalarni kerakli aniqlik bilan anglatadigan yechimga ega bo’ladigan Matematik maselani aniq yozib ko’rsatish - bu bosqichning asosiy maqsadi hisoblanadi.

Matematik modelni yozib ko’rsatishning shakli va tamoyillari ko’p faktorlarga bog’liq bo'ladi.