2-ma’ruza. Ma'lumotlarni qayta ishlovchi amaliy dasturlar pakеti. Farmasevtika sohasidagi matnli axborotlarni qayta ishlash tеxnologiyasi. Reja

 
MS Word matn muxarririning yangi versiyasiyalari haqida umumiy 
 
ma'lumotlar 
Microsoft Office amaliy dasturlarining avvalgi Microsoft Office 2007 gacha bo‘lgan 
versiyalarida foydalanuvchi interfeysining asosini menyular, instrumentlar panellari va 
muloqat oynalari tashkil etardi. Bunday interfeys buyruqlar soni kam bo‘lgan hollarda 
yaxshi natija berdi. Endilikda Microsoft Office dasturlarining bajaradigan funksiyalari 
ortib borganligi uchun undagi buyruqlarni eski interfeys holatida topish qiyinlashdi. 
Microsoft korporatsiyasi Microsoft Office 2007 amaliy dasturlar paketini ishlab 
chiqishga kirishilgan paytda ishlab chiqaruvchilar oldiga Microsoft Office amaliy 
dasturlar paketining asosiy ilova dasturlarida ishlashni qulaylashtirish vazifasini 
qo‘ygan edi. Buning natijasida ―Microsoft Office Fluent‖ deb nomlanuvchi yangi 
foydalanuvchi interfeysi yaratildikim, u foydalanuvchilarga Microsoft Office ilova 
dasturlar bilan ishlashda bir qancha qulayliklar beradi.
―Microsoft Office Fluent‖da foydalanuvchi interfeysi dizayni dastur buyruqlarini 
qidirish va foydalanishni soddalashtirish maqsadida qayta ishlandi. Bundan tashqari 
dasturning ishchi maydoni buyruqlani oynadan olib-qo‘yish imkoniyati hisobiga 
anchagina kengaydi va bu foydalanuvchiga bemalol ishlash imkonini yaratdi.
―Microsoft Office Fluent‖da foydalanuvchi interfeysining bosh elementi ―lenta‖ 
bo‘lib, u dastur oynasining yuqori qismida gorizontal holda avvalgi versiyalardagi 
menyular va instrumentlar paneli satrlari o‘rnida joylashgan.
Rasm1. Microsoft Word 2010 dasturi interfeysining lenta elementi
Lenta yordamida kerakli buyruqlar, boshqarish tugmalari, ochiluvchi ro‘yhat 
ko‘rinishidagi buyruqlar va boshqa elementlarni tez toppish mumkin. Buyruqlar 
vazifasiga ko‘ra mantiqiy guruhlarga ajratib nomlangan holda joylashtirilgan. Bu 
lentalarni avvalgi versiyalardagi menyu va instrumentlar paneli bilan almashtirib, yoki 
o‘chirib tashlab bo‘lmaydi. Lekin ularni dastur oynasidan olish va qayta qo‘yish 
mumkin. Masalan Microsoft Word 2010 versiyasida lentani oynadan olish yoki qo‘yish 
uchun oynaning o‘ng chetidagi ―Свернуть ленту‖ va ―Развернуть ленту‖ tugmalari 
mos holda bosish bilan yoki ―Ctrl+F1‖ tugmalarini birgalikda bosish orqali yoki lenta

---

nomi ustida sichqoncha tugmasini ketma ket ikki marta bosish bilan ham bajarish 
mumkin.
Rasm2. MS Word 2010 dasturi interfeysining lenta elementini oynadan olish va qo‘yish 
tugmasi keltirilgan
Rasm2. MS Word 2010 dasturi interfeysining lenta elementinini yopilgan holati 
Lentani yopilgan holda ishlatishda kerakli buyruqni berish uchun shu buyruq
joylashgan lenta nomi sichqoncha ko‘rsatkichi bilan bir marta bosiladi, natijada lenta 
ochiladi va kerakli buyruq tanlab olinadi. Masalan lenta yopilgan holda xujjat matni 
shiriftini o‘zgartirish kerak bo‘lsa, avval shu matn belgilanib olinadi. So‘ng lenta 
nomlari keltirilgan qatordan ―Главная‖ nomi ustiga sichqoncha ko‘rsatkichi keltirilib, 
uning o‘ng tugmasi bir marta bosiladi va ochilgan lentadan kerakli shrift tanlandi. Amal 
bajarilib bo‘lgandan so‘ng lenta avtomatik ravishda qayta yopilib qoladi.
Shuni takidlash lozimki MS Word 2007 versiyasida har bir lentadagi buyruqlar soni
aniq va u o‘zgarmasdir, ya‘ni lentadan buyruqni olib tashlash yoki aksincha qo‘shish 
mumkin emas edi. Lekin MS Word 2010 versiyasida buni aksi, ya‘ni lenta nomlarini, 
oynada joylashish ketma ketligini o‘zgartirish, buyruqlar qo‘shish, bir so‘z bilan 
aytganda lentani foydalanuvchi o‘z istak hohishiga ko‘ra sozlab olishi mumkin. 
Lentadagi ba‘zi elementlar (buyruqlar) korinmas holatda berilgan. Ularni ko‘rish uchun
shu buyruq boglangan tugmachda aks ettirilgan kichik qora strelkani bosish kifoya.
Lentani sozlash uchun ―Файл →Параметры→Настройка ленты‖ buyrug‘I beriladi va
ochilgan muloqat oynadagi tugmachalr yordamida kerakli holda sozlanadi. Lentani
standart sozlangan holatga keltirish uchun ―Настройка ленты‖ muloqat oynasida 
joylashgan ―Сброс‖ tugmasi bosiladi.