2-laboratoriyani bajarishga doir ko’rsatma mavzu: excel dasturida temir yо‘l transportiga doir ma’lumotlar bazasi tashkil etis

2-LABORATORIYANI BAJARISHGA DOIR KO’RSATMA
MAVZU: EXCEL DASTURIDA TEMIR YО‘L TRANSPORTIGA DOIR MA’LUMOTLAR BAZASI TASHKIL ETIS
Ma’lumki ma’lumotlar bazasi (MB) bu korporatv axborot tizimlarining asosi hisoblanadi. Ko’pincha ma’lumotlar bazasi haqda gapirganimizda hayolimizga SQL, ORACLE, MS ACCESS kabilar keladi. So’zsiz ular juda kuchli ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlaridir (MBBT). Ular yordamida kompaniyaning ixtiyoriy darajadagi murakkab ishlarini avtomatlashtirish mumkin. Lekin ba’zan bunday MBBT lariga extiyoj qolmaydi, chunki bu kichik biznes tashkilotlar uchun ortiqcha iqtisodiy xarajat bo’ladi. Shuning uchun bunday xollarda MS Excel e‘lektron dasturi yordamida MBsi qilish maqsadga muvoffiq bo’ladi. Biz bu laboratoriya mashg’ulotimizda qanday qilib MS Excel dasturida MB yaratishni o’rganamiz.
Misol tariqasida biror bir transport extiyot qismlari sotadigan do’kon ishini ma’lumotlar bazasini yarataylik.
Buning ucun quyidagilarni MB elementlarini yaratamiz:

• 
  Dokondagi tovarlar haqidagi, mijozlar haqidagi ma’lumotlarni saqlovchi jadvallar;
  
• 
  Ma’lumotlarni bazaga kiritish uchun forma;
  
• 
  Berilganlarni avtomatik to’ldiruvchi blankalar (to’lov qog’ozlari, hisob-kitob qog’ozlari va boshqalar)
  
• 
  Boshqaruv organiga biznes-jarayonni boshqarishga yordam beruvchi hisobotlar 1-qadam. Boshlang’ich berilganlarni kiritish
  

Tovarlar, mijozlar va sovdo haqidagi ma’lumotlarni saqlash uchun 3ta jadval qilamiz. Buni har xil listlarda yoki bitta listda qilish mumkin. Bu jadvallarni yaratishda muhimi ularni avtomatik tarzda o’lchamini o’zgartira oladigan “aqlli jadvallar” ko’rinishida yaratishdir. Bu ish “Форматировать как таблицу” buyrug’i yordamida qilinadi.
Excel dasturini ishga tushiring va 1-listni “Ma’lumotnoma” deb nomlab unda quyidagi jadvallarni kiriting. Undagi tovarlar sonini 15ta qiling, yani 15ta transport extiyot qismlari haqida ma’lumot kiriting

So’ng uni “Главная” lentasining “Форматировать как таблицу” buyrug’i yordamida quyidagi korinishga o’tkazing va jadval nomini “Narxlar” deb nomlang.

Jadval nomini o’zgartirish uchun uni “Главная\Форматировать как
таблицу\Конструктор” buyrug’i beriladi.

Xuddi shu tariqa bu listda yanabir jadval yaratib uni nomini “Mijozlar” deb nomlang, unga 15ta mijoz haqudagi ma’lumotni kiriting. Quyidagi jadvalga qarang.

Excelda yangi 2-listni yarating va uni “Ma’lumotlar bazasi” deb nomlang va unda “Savdo” nomli jadval yarating va unga hozircha ma’lumot kiritmang. Quyidagi jadvalga qarang.