2 laboratoriya ishi uitston ko‘pirigi yordamida o‘tkazgichlarning qarshiligini o‘lchash Kerakli asbob va materiallar

Lyuksmetr yordamida yoritilganlikni o’lchash

Kerakli asbob va materiallar: YU-16 tipdagi lyuksmetr, kerakli jadvallar: 1. O’lchashlarni boshlashdan avval:

1. 
   o’lchagich va fotoelement gorizontal holatda joylashtiriladi;
   
2. 
   o’lchagich strelkasining ko‘rsatishi tekshiriladi. Agar strelka shkalaning nolinchi bo‘limini ko‘rsatmasa, korrektor yordamida nolinchi bo‘limga keltiriladi;
   
3. 
   shundan so’ng fotoelement qisqichlarda ko‘rsatilgan qutbiylikka rioya qilib, o’lchagich simlar( fotoelementga biriktirilgan) bilan ulanadi.
   

2. Binoning ichidagi yoritilganlikni o’lchash pereklyuchatelning “500 1x” gacha chegaraga qo’yilgan holatidan boshlanadi. Bunda strelka 10 tadan kam bo‘limga og’sa, pereklyuchatelni “1001x” chegaragacha, 10 ta bo‘limdan kamni ko‘rsatsa, uni “251x” chegarali holatga o’tkazish kerak.

3. Binoning ichkarisida quyosh yorug’ligi bevosita tushadigan joylardagi va tashqaridagi tabiiy yoritilganlikni o’lchashlarni fotoelementga yutgichni qoplagan holda bajarish kerak. Bunda pereklyuchatel “ 5001x” holatga qo’yiladi. Strelka 10 tadan kam bo‘limga og’sa, pereklyuchatelni yana kamroq chegarali holatlarga o’tkaziladi. Lyuksmetr bilan o’lchashda maksimal xatolik shkalaning boshlariga to'g’ri keladi. Shuning uchun katta aniqlik bilan o’lchashda strelka kamroq bo‘limlarga og’sa, o’lchashlar pereklyuchatelning kam chegarali holatlarida bajariladi.

4. Yoritilganlikni aniqlash uchun strelkaning shkaladan ko‘rsatgan bo‘limlari sonini, 1ta bo‘lim qiymati va tuzatma koeffitsientiga ko’paytirish kerak. Ba’zi yorug’lik manbalari uchun tuzatma koeffitsientlar quyidagicha bo‘ladi: 1ta bo‘lim qiymati, pereklyuchatel ko‘rsatayotgan o’lchash chegarasining asbob shkalasidagi bo‘limlar soni nisbatiga teng.