2-курслар учун танлов фанлар

Фанни ўқитишни долзарблиги – Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 февралдаги “Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларига ўтиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПҚ-4611-сон қарори асосила талабаларда хўжалик юритувчи субъектларнинг молиявий-хўжалик фаолиятини молиявий ҳисоботнинг халкаро стандартлари бўйича назарий ва амалий билимларни шакллантириш, МҲХСни уйгунлаштирган холда талабаларга молиявий ҳисоботларни халқаро даражада тайёрлаш ва тақдим этиш, бухгалтерия ҳисоби миллий стандартлари асосида фаолият юритаётган корхоналарни халқаро стандартларга мувофиқ трансформация қилиш, МҲХСдаги умумий масалалар; харидорлар билан тузилган шартномалардан олинган даромад стандарти, асосий воситаларни ҳисобга олувчи стандарт, номоддий активларни ҳисобга олувчи стандарт, захираларни ҳисобга олувчи стандарт, пул окимлари тўғрисидаги ҳисобот стандарт тавсифи ҳамда молиявий ҳисоботларни биринчи марта қўллаш масалаларини қамраб олади.
Талабаларнинг ушбу фанни чуқур ўрганиши Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларини республикамизда жорий этиш, хўжалик юритувчи субъектларда тузилаётган молиявий ҳисоботларни халқаро стандартларга трансформация қилиш, молиявий ҳисоботнинг халкаро стандартларини биринчи марта қўллаш, хисоб сиёсатлари, бухгалтерия хисоби мақсадида бахолашлардаги ўзгаришлар ва хатолар, асосий воситалар, номоддий активлар, даромадларни аниклаш, товар -моддий захираларни МҲХС талаблари асосида хисобга олиш ва пул окимлари тўғрисидаги ҳисоботни тайёрлашда замин бўлиб хизмат қилади.

Бизнесни баҳолаш	1-mavzu. Biznes qiymatini baholashning nazariy asoslari va zamonaviy kontsepiyalari 2-mavzu. Biznes qiymatini baholashda hisobga olinadigan omillar 3-mavzu. Biznes qiymatini baholashda qo’llaniladigan ko’rsatkichlar, yondashuv va usullar tizimi 4-mavzu. Biznesni baholashning tashkiliy mexanizmi va standartlari 5-mavzu. Biznes qiymatini baholashning axborot va hisobotlar tizimi 6-mavzu. Biznes qiymatini daromad yondashuvi asosida baholash 7-mavzu. Biznes qiymatini qiyosiy solishtirish yondashuvi asosida baholash 8-mavzu. Biznes qiymatini xarajatlar yondashuvi asosida baholash 10-mavzu. Qimmatli qog’ozlar qiymatini baholashning kontseptual asoslari 11-mavzu. Ko’p tarmoqli kompaniyalar qiymatini baholash xususiyatlari 12-mavzu. Moliya va kredit tashkilotlari qiymatini baholash xususiyatlari 13-mavzu. Biznes qiymatini maqsadli baholash turlari va xususiyatlar 14-mavzu. Kompaniya qiymati o’sishiga yo’naltirilgan korporativ va moliyaviy boshqaruv jarayonlarida biznesni baholash masalalari	Фанни ўқитишни долзарблиги – кенг кўламли иқтисодий ислоҳотлар шароитида мулк бозори ва мулкчилик муносабатларининг ривожланиши ҳамда мулкнинг адолатли қийматини баҳоланишини таъминлаб берувчи баҳоловчиларга бўлган эҳтиёжнинг юқори бўлганлиги сабабли фаннинг олий малакали кадрларни тайёрлашда ўрни беқиёсдир. Ҳозирда баҳолаш фаолиятини такомил ва сифатли амалга ошириш давлатнинг муҳим талабларидан бири ҳисобланганлиги сабабли, ушбу фанни Ўзбекистон ва жаҳон тажрибасига асосланган ҳолда чуқур ўрганиш зарур. Корхонанинг қийматини аниқлаш мулкнинг олди-сотди операциялари билан тугамайди. Хусусийлаштириш, қўшимча акциялар чиқариш, мол-мулкни суғурталаш, мулкни гаровга қўйиб кредит олиш, солиқларни ҳисоблаш, мерос қолдириш ҳуқуқидан фойдаланиш ва бошқа ҳолатларда корхона бизнесини баҳолашга нисбатан эҳтиёж ортади. Талабаларнинг ушбу фанни чуқур ўрганиши баҳолаш фаолиятини ташкил этишнинг иқтисодий ва ҳуқуқий асосларини, баҳолаш жараёни ва инвестиция лойиҳаларини самарадорлигини таҳлил қилиш, мулк бозори ва мулк қийматини баҳолаш хизматлари бозорини тизимли таҳлил қилиш, прогноз қилиш ва улар асосида баҳолаш ҳисоботларини тайёрлаш ва улардан самарали фойдаланишлари учун замин бўлиб хизмат қилади.
Молиявий назорат	1-мавзу. Молиявий назоратни ташкил этишнинг назарий ва ҳуқуқий асослари 2-мавзу. Молиявий назоратни ташкил қилишнинг турлари, шакл ва усуллари 3-мавзу. Умумдавлат назорат органларининг молиявий назоратни ташкил этишдаги роли 4-мавзу. Молия органлари томонидан молиявий назоратни амалга оширилиши 5-мавзу. Солиқ назорати 6- мавзу. Божхона хизмати назоратини ташкил этиш 7-мавзу. Суғурта ташкилотларида назорат ишларини ташкил этиш 8-мавзу. Банк муассасаларида молиявий назоратни ташкил этиш 9-мавзу. Бюджет назоратини ташкил этиш 10-мавзу. Ривожланган мамлакатларда молиявий назоратни ташкил этиш амалиёти	Давлат молиявий назорати тизими ташкилотлари фаолиятидаги такрорийлик ҳамда вазифа ва функцияларнинг аниқ чегараланмаганлиги, фақат хатоликларни аниқлаш ва жазолашга қаратилган фаолияти мазкур органлар олдига қўйилган янги вазифаларни ҳал қилиш имконини бермаётганлигини айтиб ўтиш мумкин. Бу эса, ўз навбатида, бюджет тизими бюджетлари ижросини назорат қилиш тизимини илғор хорижий тажриба ҳамда халқаро стандартларга мувофиқ ислоҳ қилишни талаб этади. Бундан ташқари, молиявий-иқтисодий соҳадаги ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишга қаратилган молиявий назоратчи фаолиятини йўлга қўйиш, соҳани рақамлаштириш бўйича қатор мақсадли вазифаларни амалга ошириш замон талабларидан бири бўлиб қолмоқда. Хулоса шуки, юртимизда давлат молиявий назорати тизимини янада ривожлантириш бу борада халқаро тажрибани амалиётган татбиқ этиб, бюджет ташкилотларида аниқланаётган молиявий хато ва камчиликларнинг олдини олиш, камомад ва ўзлаштиришларга йўл қўймаслик орқали бюджет маблағларидан фойдаланишда юқори самарадорликка эришишдир.
Пенсия иши	“Pensiya ishi” faniga kirish Pensiya ta’minotining shakllanish va rivojlanish tarixi Pensiya ta’minotining mohiyati va Ahamiyati Pensiya ta’minotining huquqiy asoslari Pensiya ta’minotini boshqarish Pensiya ta’minotining moliyaviy Manbalari Aholini davlat pensiyalari va ijtimoiy nafaqalar bilan ta’minlashda davlat maqsadli jamgarmalarining o‘rni va ahamiyati Byudjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasi, daromadlari va xarajatlari Pensiya jamg‘armasi moliyaviy resurslarini boshqarish va moliyaviy barqarorligini ta’minlash Pensiya jamg‘armasi to‘lovlarini boshqa manbalardan qoplash tartibi Davlat pensiyalarining turlari Yoshga doir pensiyalarni tayinlash, hisoblash va to‘lash tartibi Nogironlik pensiyalarini tayinlash, hisoblash va to‘lash tartibi Boquvchisini yo‘qotganlik pensiyalarini tayinlash, hisoblash va to‘lash tartibi Harbiy xizmatchilar davlat pensiya ta’minotining xususiyatlari Ichki ishlar organlari xodimlari pensiya ta’minotining xususiyatlari Pensiya ta’minotining holatiga ta’sir etuvchi omillar	Фанни ўқитишни долзарблиги – Пенсия жамғармаси даромадлари ва харажатлари, Пенсия жамғармаси молиявий ресурсларини бошқариш ва молиявий барқарорлигини таъминлаш, Пенсия жамғармаси тўловларини бошқа манбалардан қоплаш тартиби, давлат пенсияларининг турлари, ёшга доир, ногиронлик ва боқувчисини йўқотганлик пенсияларини тайинлаш, ҳисоблаш ва тўлаш тартиби, ҳарбий хизматчилар давлат пенсия таъминотининг хусусиятлари, ички ишлар органлари ходимлари пенсия таъминотининг хусусиятлари, пенсия таъминотининг ҳолатига таъсир этувчи омиллар, ижтимоий суғурта бўйича тўланадиган нафақалар ва уларнинг тайинланиш тартиби, Жамғариб бориладиган пенсия таминотининг хусусиятлари, Нодавлат пенсия таъминоти; аҳамияти ва хусусиятлари, аҳолига уйда ижтимоий ёрдам кўрсатиш шакллари, усуллари ва молиялаштириш манбалари, ижтимоий суғурта ва ижтимоий таъминотнинг ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш ва мамлакатимизда амалга оширилаётган ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларнинг устувор масалаларини қамраб олади. Талабаларнинг ушбу фанни чуқур ўрганиши пенсия таъминоти тизими фаолиятини ташкил этишнинг ижтимоий-иқтисодий ва ҳуқуқий асосларини, мамлакатимизда пенсия таъминотида коплаш коэффиентини таҳлил қилиш, меҳнат ресурслари ва пенсия олувчилар ўртасидаги иқтисодий боғлиқлик коэффиентини статистик таҳлил қилиш, пенсия таъминоти тизимида ахборот технологияларни қўллашда, назарий олган билимларни самарали фойдаланишлари учун замин бўлиб хизмат қилади.
Халқаро валюта-кредит муносабатлари	“Xalqaro valyuta 1. -kredit munosabatlari” fanining maqsadi va vazifalari Valyuta munosabati va valyuta tizimi Jahon valyuta tizimi evolyutsiyasi Yevropa valyuta tizim O‘zbekiston Respublikasi valyuta tizimi Valyuta kursi va unga ta’sir etuvchi omillar Valyuta bozori va uning ishtirokchilari Joriy valyuta operatsiyalari Muddatli valyuta operatsiyalari Valyuta siyosati Valyuta inqirozlari Xalqaro hisob-kitoblar va ularning shakllari Xalqaro kredit To‘lov va hisob-kitob balanslari Xalqaro valyuta-kredit va moliya tashkilotlari	2-семестр учун (Ихтисослик фанлар блокида ҳафталик юклама 4 соат, 30/30)	Фанни ўқитишни долзарблиги – ушбу фан мамлакат иқтисодиётини ривожлантиришда валюта муносабатлари ва тизими, валюта операциялари ва уларнинг турлари, нақд пул (валюта) ўтказмалари ва уларни амалга ошириш тартиби, халқаро тўлов карталари ва улардан фойдаланиш тартиби, халқаро хисоб-китобларнинг аккредитив, инкассо шакллари, халқаро ҳисоб-китобларда тўлов топширқномаси ва чеклардан фойдаланиш, мамлакат тўлов баланси, халқаро кредит муносабатлари иштирокчилари ва тузилмаси, халқаро давлат кредитлари, хусусий фирмалар (тижорат), банк кредитлари, халқаро кредитнинг тўлов ва хисоб-китоб шартлари, халқаро кредит линияси орқали кредитлаш механизми, фоиз своплари, халқаро кредит бозори маҳсулотлари, халқаро кредит рейтинглари, ташқи қарздорлик ва уни тартибга солиш, халқаро капитал миграцияси, халқаро капитал жалб этишнинг миллий иқтисодиёт учун аҳамияти, тўғридан-тўғри ва портфель хорижий инвестициялар, халқаро лизинг ва унинг шакллари, инвестиция муҳити ва уни яхшилаш йўллари, халқаро капитал ҳаракатида эркин иқтисодий зоналарнинг, трансмиллий корпорацияларнинг ўрни, халқаро валюта-кредит муносабалари рискларини бошқариш ва молиявий хавфсизликни таъминлаш масалалари, уларни ривожлантириш истиқболлари ҳамда мамлакатимизда амалга оширилаётган халқаро валюта-кредит муносабатларидаги ислоҳотларнинг устувор масалаларини қамраб олади. Талабаларнинг ушбу фанни чуқур ўрганиши Ўзбекистон Республикаси валюта тизими барқарорллигини таъминлаш, валюта курси ва унга таъсир этувчи омиллар аниқлаш, валюта операциялари, Марказий банкнинг валюта сиёсати самарадорлигини ошириш, тижорат банкларида халқаро ҳисоб-китоб ва халқаро кредит шаклларини қўллаш, хорижий инвестицияларни жалб этиш, халқаро валюта-кредит тизимида замонавий технологиялардан самарали фойдаланишлари учун замин бўлиб хизмат қилади.
Банк менежменти ва маркетинги	Bank menejmenti va marketingi faniga kirish Banklar faoliyatini boshqarishning me’yoriy-huquqiy asoslari Tijorat bankining tashkiliy-boshqaruv tuzilishi Tijorat banklarida korporativ boshqaruv Tijorat banklarida korporativ boshqaruv modellari Bank xodimlarini boshqarish Tijorat banklarida marketing asoslari Tijorat banklari faoliyatidagi marketing tushunchalari va usullari Bank mahsulotlari va xizmatlari marketingi Bankning mijozlar bozori Chakana bank xizmatlari Tijorat banklari xizmatlari bahosi va tariflarini boshqarish Tijorat banklarida marketing tadqiqotlari Bank innovatsiyalari Bank operatsiyalarini boshqarish Bankda risklarni baholash va boshqarish Bank faoliyatini strategik va operatsion boshqarish Tijorat bankining xavfsizligini boshqarish Tijorat banklari faoliyatini baholash va tartibga solish Banklararo raqobat: mohiyati va tashkil etilishi		“Банк менежменти ва маркетинги” фанини ўқиш орқали талабалар банк менежментини ташкил этишнинг меъёрий-ҳуқуқий асосларини, банкларда корпоратив бошқарув тушунчасининг моҳияти, банкларда ходимларни бошқариш тизими ҳақида, тижорат банклари активлари ва пассивларини бошқариш тизими ва уни ривожлантириш, банк маркетинги ва унинг юзага келиш сабаблари, банкларда маркетингни ташкил қилиш ва тижорат банклари активларини бошқариш тизимини ўрганиш, банк пассивларини бошқариш амалиёти, банклар фаолиятини рейтинг баҳолаш тизимлари ҳақида, тижорат банкларининг даромадлари ва харажатларини бошқариш, банк фойдасини бошқариш, тижорат банки ликвидлилигини бошқариш, банклар фаолиятидаги рискларни баҳолаш ва бошқариш, тижорат банкларининг балансдан ташқари операцияларини бошқариш маркетинг тадқиқот усуллари, янги банк хизматларига бўлган талабни аниқлаш, янги молиявий бозорларни ўзлаштириш бўйича билим ва кўникмалар ҳосил қилади.
Рақамли иқтисодиёт	1-мавзу. “Рақамли иқтисодиёт” фанининг предмети, вазифаси ва моҳияти. 2-мавзу. Рақамли иқтисодиётда инновацион технологияларни ривожланиш тенденциялари. 3-мавзу. Рақамли иқтисодиётда рақамли платформаларни ўрни ва аҳамияти. 4-мавзу. Рақамли иқтисодиёда бир-бири тўлдирувчи (сквозные) технологияларинг ўрни 5-мавзу. Рақамли иқтисодиёда булутли ҳисоблаш технологиялари. 6-мавзу. Рақамли иқтисодиётда блокчейн технологияларини ўрни ва аҳамияти. 7-мавзу.Рақамли иқтисодиёда криптовалюталарнинг ишлаш технологиялари ва унинг иқтисодиёда ижобий аҳамияти 8-мавзу.Крипто-активларни инвестицион жараёнлари 9-мавзу. FinTech молиявий технологиялардан фойдаланган ҳолда молиявий хизматларни тақдим этиш. 10-мавзу. Рақамли иқтисодиёда BigData технологиялари ва ундан самарали фойдаланиш. 11-мавзу. Рақамли иқтисодиёда IoT Интернет-нарсаларнинг ишлаш технологиялари ва ривожланган мамлакатларда унинг қўлланилиши. 12-мавзу. Рақамли иқтисодиётда 4.0 Саноат (технология индустрия 4.0) технологиясининг моҳияти. 13-мавзу. Инфокоммуникацион технологиялар мамлакатнинг рақамли иқтисодиётида инновацион ривожланиш омили сифатида 14-мавзу.Ўзбекистон иқтисодиётида рақамли инқилобнинг бошланиши “Рақамли Ўзбекистон – 2030” миллий стратегиясининг концепцияси. 15-мавзу. Рақамли инновацион технологиялар Ўзбекистонда сайёҳлиқ индустрияси ривожланишининг драйвери сифатида.		Фанни ўқитишни долзарблиги – ушбу фан мамлакат иқтисодиётини рақамлаштиришни роли, булутли технологияларни ташкил этилиши, блокчейн технологиялари ва криптовалюталарни ташкил этиш асослари, уларнинг турлари, Fintech ташкилотларини бошқариш ва молиявий барқарорлигини таъминлаш, бир-бири тўлдирувчи технологияларининг ўзига хос жиҳатлари, рақамли платформаларнинг турлари, рақамли иқтисодиётда 4.0 саноат технологияларининг моҳияти уларни ривожлантириш истиқболлари ҳамда мамлакатимизда амалга оширилаётган ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларнинг устувор масалаларини қамраб олади. Талабаларнинг ушбу фанни чуқур ўрганиши рақамли иқтисодиётни рақамлаштириш фаолиятини ташкил этишнинг иқтисодий ва ҳуқуқий асосларини, рақамли иқтисодиётдаги масалаларни ечишда булутли, блокчейн, бир-бирини тўлдирувчи технологияларнинг ўрни, рақамли платформаларнинг аҳамияти, иқтисодий фаолиятдаги рақамли иқтисодиётни ўргатиш ҳамда уларни амалиётда татбиқ этишни самарали фойдаланишлари учун замин бўлиб хизмат қилади
Суғурта иши	“Суғурта иши” фанининг мазмуни ва мохияти Суғурта атамалари Халқаро суғурта ва унинг моҳияти Суғуртани гурухлаш Суғуртани бошқариш Мол-мулк суғуртаси Фуқароларга тегишли мол-мулк суғуртаси Фуқароларнинг шахсий суғуртаси Суғурта мукофотлари ва уларни ҳисоблаш тамойиллари Хорижий мамлакатларда суғурталаш.		Фанни ўқитишнинг долзарблиги – ушбу фан мамлакат иқтисодиётини ривожлантиришда суғурта тизимининг роли, суғурта фаолиятини ташкил этиш асослари, суғурта операциялари ва уларнинг амалга оширилиши, суғурта компанияларининг бизнес жараён-ларини ташкил этилиши, суғурта компанияларининг замонавий суғурта хизматлари, суғурта бозори профессионал иштирокчиларининг капиталлашув даражасини, тўлов қобилияти ва молиявий барқарорлигини ошириш, уларнинг активлари сифатини яхшилаш, шунингдек, суғурталовчилар-нинг инвестиция фаолиятини ривожлантириш, суғурта компаниялари-нинг суғурта захираларини шакллантириш ва оқилона жойлаш-тириш, суғурта хизматлари истеъмолчилари ва суғурта фаолиятининг бошқа субъектлари ҳуқуқлари ҳимоясини кучайтириш, аҳолининг суғурта саводхонлигини ва суғуртага бўлган ишончини ошириш, суғурта бозорининг очиқлиги ва шаффофлигини таъминлаш, суғурта компанияларининг даромад ва харажатлари, суғурта компаниялари-нинг фаолиятини тартибга солиш ва бошқариш масалалари, уларни ривожлантириш истиқболлари ҳамда мамлакатимизда амалга оширилаётган ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларнинг устувор масалаларини қамраб олади. Талабаларнинг ушбу фанни чуқур ўрганиши суғурта фаолиятини ташкил этишнинг иқтисодий ва ҳуқуқий асосларини, суғурта операциялари ва уларни амалга ошириш, суғурта соҳасида замонавий технологиялардан самарали фойдаланишлари учун замин бўлиб хизмат қилади.
	5230800	Солиқлар ва солиққа тортиш			1-семестрда мавжуд эмас
			Молиявий назорат	1-мавзу. Молиявий назоратни ташкил этишнинг назарий ва ҳуқуқий асослари 2-мавзу. Молиявий назоратни ташкил қилишнинг турлари, шакл ва усуллари 3-мавзу. Умумдавлат назорат органларининг молиявий назоратни ташкил этишдаги роли 4-мавзу. Молия органлари томонидан молиявий назоратни амалга оширилиши 5-мавзу. Солиқ назорати 6- мавзу. Божхона хизмати назоратини ташкил этиш 7-мавзу. Суғурта ташкилотларида назорат ишларини ташкил этиш 8-мавзу. Банк муассасаларида молиявий назоратни ташкил этиш 9-мавзу. Бюджет назоратини ташкил этиш 10-мавзу. Ривожланган мамлакатларда молиявий назоратни ташкил этиш амалиёти	Танлов фан 2-семестр учун мавжуд (Умумкасбий фанлар блокида ҳафталик юклама 6 соат, 44/46)	Давлат молиявий назорати тизими ташкилотлари фаолиятидаги такрорийлик ҳамда вазифа ва функцияларнинг аниқ чегараланмаганлиги, фақат хатоликларни аниқлаш ва жазолашга қаратилган фаолияти мазкур органлар олдига қўйилган янги вазифаларни ҳал қилиш имконини бермаётганлигини айтиб ўтиш мумкин. Бу эса, ўз навбатида, бюджет тизими бюджетлари ижросини назорат қилиш тизимини илғор хорижий тажриба ҳамда халқаро стандартларга мувофиқ ислоҳ қилишни талаб этади. Бундан ташқари, молиявий-иқтисодий соҳадаги ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишга қаратилган молиявий назоратчи фаолиятини йўлга қўйиш, соҳани рақамлаштириш бўйича қатор мақсадли вазифаларни амалга ошириш замон талабларидан бири бўлиб қолмоқда. Хулоса шуки, юртимизда давлат молиявий назорати тизимини янада ривожлантириш бу борада халқаро тажрибани амалиётган татбиқ этиб, бюджет ташкилотларида аниқланаётган молиявий хато ва камчиликларнинг олдини олиш, камомад ва ўзлаштиришларга йўл қўймаслик орқали бюджет маблағларидан фойдаланишда юқори самарадорликка эришишдир.
			Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари	Moliyaviy hisobotning хаlqаro stаndаrtlаrigа kirish Moliyaviy hisobotni tаyyorlаshning konsеptuаl аsoslаri Moliyaviy hicobotlаr xalqaro stаndаrtlаri tаlаbаlаrigа muvofiq аsosiy vositаlаrni hisobgа olish Moliyaviy hisobotlаr xalqaro stаndаrtlаri tаlаbаlаrigа muvofiq nomoddiy аktivlаrni hisobgа olish Moliyaviy hisobotlаr xalqaro stаndаrtlаri tаlаbаlаrigа muvofiq tovаr-moddiy zахirаlаrni hisobgа olish Moliyaviy hisobotlаr xalqaro stаndаrtlаri tаlаbаlаrigа muvofiq хаridorlаr bilаn tuzilgаn shаrtnomаlаr bo’yichа dаromаdlаrni hisobgа olish Pul oqimlаri tug’risidа hisobot Moliyaviy hisobotlarni transformasiya qilish tartibi