2. Ishlab chiqarish xarajatlari turlari. Qisqa va uzoq davrda ishlab chiqarish xarajatlarining o’zgarish tamoyillari


-chizma YAlpi foydaning taqsimlanishi



Download 185,89 Kb.
bet13/15
Sana13.07.2022
Hajmi185,89 Kb.
#789502
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
3.Iqtisоdiy хarajatlar va fоyda--------IQTISODIY XARAJATLAR VA FOYDASI

8-chizma
YAlpi foydaning taqsimlanishi


Iqtisodiy foyda va buxgalteriya foydasini o’zaro farqlash lozim.




Iqtisodiy foyda umumiy pul tushumidan barcha ichki va tashqi xarajatlar, shuningdek, me’yordagi foydani chegirib tashlash orqali aniqlanadi.
Buxgalteriya foydasi sotilgan mahsulot uchun tushgan umumiy pul summasidan ishlab chiqarishning tashqi xarajatlari chiqarib tashlash yo’li bilan aniqlanadi. SHu sababli buxgalteriya foydasi iqtisodiy foydadan ichki xarajatlar miqdoriga ko’proqdir. Bunda ichki xarajatlar har doim o’z ichiga me’yordagi foydani ham oladi. Korxona umumiy pul tushumi tarkibidagi umumiy va buxgalteriya xarajatlari hamda foydasining farqlanishini quyidagi tasvir orqali yaqqolroq tasavvur etish mumkin (9-chizma).
9-chizma
Korxona umumiy pul tushumi tarkibidagi iqtisodiy va buxgalteriya foydasining farqlanishi.

= -
= - - -




Korxona foydasining mutlaq miqdori uning massasini tashkil qiladi. Foyda massasining ishlab chiqarish xarajatlariga nisbati va uning foizda ifodalanishi foyda normasi deyiladi.
Amaliyotda foyda normasini hisoblashning ikki variantidan foydalaniladi. Bular foydaning joriy sarflarga – korxona xarajatlariga yoki avanslangan mablag’larga (asosiy va aylanma kapital) nisbatidir.
Bular quyidagicha aniqlanadi:
1. ,
bu yerda: R' – foyda normasi; P – foyda massasi; W – ishlab chiqarish xarajatlari;
2. ,
bu yerda: R' – foyda normasi; P – foyda massasi; Kavans  – korxona avanslangan mablag’lari yoki asosiy va aylanma kapitalning o’rtacha yillik qiymati.
Bizning misolimizdagi korxonaning «A» mahsulot ishlab chiqarishdan olgan foyda massasi 40 mln. so’mni, foyda normasi esa 66,7 % ((40 mln. so’m / 60 mln. so’m) × 100%) ni tashkil etadi.
Foyda normasi ishlab chiqarilayotgan mahsulot hajmiga to’g’ri mutanosib hamda ishlab chiqarish xarajatlari yoki avanslangan mablag’lar qiymatiga teskari mutanosibdir. SHu tufayli foyda normasi korxona ish samaradorligining integral ko’rsatkichi hisoblanadi.
Foydaning o’sishiga, chiqarilayotgan mahsulot umumiy hajmi o’zgarmagan holda ikki yo’l bilan: 1) ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish hisobiga; 2) narxni oshirish hisobiga erishish mumkin.



Download 185,89 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish