2 Hamshiralik p65

3.1. Salomatlik darajaxini baholaxh

'alomatlik darajasini baholash bu hayot davomida inson salomat- ligini bir necha bor tekshirishdir. 'alomatlik darajasini baholash anam- nez yig‘ish, organizmni fizik usullar bilan tekshirish (auskultatsiya, perkussiya, palpatsiya), tahlil natijalarini aniqlash va boshqa tekshirish usullarini o‘z ichiga oladi. Buning natijasida patsiyentning muammolari aniqlanadi. Parvarish rejasi tuzilib amalga oshiriladi. Bemor parvarish qilingandan so‘ng natijalar baholanadi. Patsiyent salomatligiga baho berishda uning shikoyatlari, jismoniy ahvoli, subyektiv va obyektiv tekshirish usullari e'tiborga olinadi. 'alomatlik darajasini baholash hamshiralik jarayonining tarkibiy qismi bo‘lib, patsiyent salomatligining muammolarini aniqlashga va ehtiyojlarini qondirishga hamda to‘g‘ri parvarish qilishga imkon yaratadi. Fizikal tekshirish usullari kasallikka tashxis qo‘yish va davolash maqsadida amalga oshiriladi.

'ubyektiv tekshirish usullarida bemor shikoyatlari, kasallikning rivojlanish tarixi, hayot anamnezi, allergik holatlari, zararli odatlari so‘rab-surishtiriladi.
Obyektiv tekshirish bemorning umumiy holatiga baho berish bo‘lib, palpatsiya, perkussiya va auskultatsiya usullari yordamida amalga oshiriladi. Bemorning umumiy holatiga baho berish natijasida uning og‘ir, o‘rtacha, yengil ko‘rinishda ekanligi aniqlanadi.
Palpatsiya — kasallikni aniqlashda muhim ahamiyatga ega. Bu usul yordamida terining tarangligi, namligi, quruqligi, ichki a'zolardagi og‘riq, limfa tugunlar to‘plami aniqlanadi.
Perkussiya (urib ko‘rish) — ichki a'zolar chegarasi, yallig‘lanish, o‘smalar, bo‘shliqlarda yig‘ilgan suyuqliklarni aniqlashda muhim usul hisoblanadi. To‘qima qanchalar qattiq, zich bo‘lsa, tovush shuncha sekin chiqadi.
Auskultatsiya — eshitib ko‘rish usuli bo‘lib, ilk bor bu usuldan Gretsiyada foydalanilgan. Auskultatsiya vositali va vositasiz usullarga bo‘linadi. Vositasiz auskultatsiya bevosita eshitish hisoblanadi. Vositali auskultatsiya deb fonendoskop yoki stetoskop yordamida ichki a'zolarning faoliyatini eshitishga aytiladi.