O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiyalarini rivojlantirish Vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti. Mavzu:"Ethernet" texnologiyasi. Tekshirdi:Abdullaev Mirjamol
Bajardi:Mo’minov Zuxriddin
Guruh: 830-20
Reja:
1.Ethernet texnologiyasini kelib chiqishi.
2. Ethernet texnologiyasi va uning rivojlanishi.
3. Fast Ethernet texnologiyasi tavsifi.
Ethernet (ezernet, lotincha ather - eter) - kompyuter tarmoqlarining paketli texnologiyasi.
Ethernet standartlari simli ulanishlarni va elektr signallarni fizik sathda, paket formatida va tashuvchiga kirishni boshqarish protokollarida - OSI modelining ulanish qatlamida belgilaydi. Ethernet asosan IEEE(Elektrotexnika va elektronika muhandislari instituti) 802.3 standartlari guruhi tomonidan tavsiflanadi. Ethernet 1990-yillarning o'rtalarida Arcnet, FDDI va Token halqalari singari eng ko'p tarqalgan LAN texnologiyasiga aylandi.
Ethernet texnologiyasi - mahalliy tarmoqlarni tashkil etish uchun eng keng tarqalgan. Bugungi kunda ularning soni besh million ko'rsatkichdan oshadi. Biz Ethernet texnologiyasi bo'yicha ishlovchi tarmoq kartalari bilan jihozlangan, kompyuter haqida gapiradigan bo'lsak, ular juda ko'p. Ethernet Networkga asoslangan tarmoq standarti bu Xerox tomonidan ishlab chiqilgan, o'tgan asrning yetmish beshinchi yilidan boshlab amalga oshirilib kelmoqda .
1970 yillarnig oʼrtalariga kelib lokal kompьyuter tarmoqlarining soni ham koʼpaya bordi. Ularni oʼzaro birlashtirish uchun esa, marshrutizatorlardan foydalana boshlandi. Ethernet texnologiyasi. Ethernet tarmog'ining spetsifikatsiyasi 1980 yilda DEC, Intel va Xerox (DIX) tomonidan taklif qilingan va biroz keyinroq bu haqda xabar berilgan. IEEE 802.3 standarti paydo bo'ldi.
Tarixan, birinchi Ethernet texnologiya tarmoqlari 0,5 dyuymli diametrli koaksial kabelda yaratilgan. Kelgusida turli xil ma'lumotlarni uzatish vositalaridan foydalanishga imkon beradigan boshqa fizik qatlam spetsifikatsiyalari aniqlandi.
Ethernet paketi quyidagi maydonlarni o'z ichiga oladi:
-Muqaddima 8 baytdan iborat bo‘lib, birinchi yettita kod 10101010, oxirgi bayt esa 10101011 kodidir. IEEE 802.3 standartida sakkizinchi bayt “Start of Frame Delimiter” (SFD) deb ataladi va alohida maydonni tashkil qiladigan paket.
-Qabul qiluvchi (qabul qiluvchi) va jo'natuvchi (uzatuvchi) manzillari har biri 6 baytni o'z ichiga oladi Bu manzil maydonlari abonent uskunalari tomonidan qayta ishlanadi.
-Boshqaruv maydoni (L/T - Length/Type) ma'lumotlar maydonining uzunligi haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, u ishlatiladigan protokol turini ham belgilashi mumkin. Umuman olganda, agar ushbu maydonning qiymati 1500 dan katta bo'lmasa, u ma'lumotlar maydonining uzunligini ko'rsatadi. Agar uning qiymati 1500 dan katta bo'lsa, u holda ramka turini aniqlaydi. Boshqaruv maydoni dasturiy tarzda qayta ishlanadi.
-Ma'lumotlar maydoni 46 dan 1500 baytgacha ma'lumotlarni o'z ichiga olishi kerak. Agar paketda 46 baytdan kam ma'lumot bo'lishi kerak bo'lsa, u holda ma'lumotlar maydoni to'ldirish baytlari bilan to'ldiriladi. IEEE 802.3 standartiga ko'ra, paket tuzilmasida maxsus to'ldirish maydoni (pad ma'lumotlari) ajratilgan bo'lib, etarli ma'lumot mavjud bo'lganda (46 baytdan ortiq) nol uzunlikka ega bo'lishi mumkin.
-Tekshirish summasi maydoni (FCS - Frame Check Sequence) paketning 32-bitli tsiklik nazorat summasini (CRC) o'z ichiga oladi va paketning to'g'ri uzatilishini tekshirish uchun xizmat qiladi.
-Boshqaruv maydoni (L/T - Length/Type) ma'lumotlar maydonining uzunligi haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, u ishlatiladigan protokol turini ham belgilashi mumkin. Umuman olganda, agar ushbu maydonning qiymati 1500 dan katta bo'lmasa, u ma'lumotlar maydonining uzunligini ko'rsatadi. Agar uning qiymati 1500 dan katta bo'lsa, u holda ramka turini aniqlaydi. Boshqaruv maydoni dasturiy tarzda qayta ishlanadi.
-Ma'lumotlar maydoni 46 dan 1500 baytgacha ma'lumotlarni o'z ichiga olishi kerak. Agar paketda 46 baytdan kam ma'lumot bo'lishi kerak bo'lsa, u holda ma'lumotlar maydoni to'ldirish baytlari bilan to'ldiriladi. IEEE 802.3 standartiga ko'ra, paket tuzilmasida maxsus to'ldirish maydoni (pad ma'lumotlari) ajratilgan bo'lib, etarli ma'lumot mavjud bo'lganda (46 baytdan ortiq) nol uzunlikka ega bo'lishi mumkin.
-Tekshirish summasi maydoni (FCS - Frame Check Sequence) paketning 32-bitli tsiklik nazorat summasini (CRC) o'z ichiga oladi va paketning to'g'ri uzatilishini tekshirish uchun xizmat qiladi.
-Ma'lumotlar maydoni 46 dan 1500 baytgacha ma'lumotlarni o'z ichiga olishi kerak. Agar paketda 46 baytdan kam ma'lumot bo'lishi kerak bo'lsa, u holda ma'lumotlar maydoni to'ldirish baytlari bilan to'ldiriladi. IEEE 802.3 standartiga ko'ra, paket tuzilmasida maxsus to'ldirish maydoni (pad ma'lumotlari) ajratilgan bo'lib, etarli ma'lumot mavjud bo'lganda (46 baytdan ortiq) nol uzunlikka ega bo'lishi mumkin.
-Tekshirish summasi maydoni (FCS - Frame Check Sequence) paketning 32-bitli tsiklik nazorat summasini (CRC) o'z ichiga oladi va paketning to'g'ri uzatilishini tekshirish uchun xizmat qiladi.
10 Mbit / s tezlikda ishlaydigan Ethernet tarmog'i uchun standart turli xil ma'lumotlarni uzatish vositalariga yo'naltirilgan tarmoq segmentlarining to'rtta asosiy turini belgilaydi:
10BASE5 (qalin koaksiyal kabel);
10BASE2 (ingichka koaksiyal kabel);
10BASE-T (o'ralgan juftlik);
10BASE-FL (optik tolali kabel).
Foydalanilgan adabiyotlar 1.https://sushiandbox.ru/uz/skajjp/lokalnaya-set-fast-ethernet-plyusy-i-minusy- tehnologiya-fast-ethernet-naznachenie.html 2. https://tami.uz/matnga_qarang.php?id=219 3. https://uz.birmiss.com/ethernet-texnologiyasi-va-uning-rivojlanishi/ 4. https://beloshop.ru/uz/fast-ethernet-technology-description/ 5. Kompyuter tarmoqlari fani ma`ruzalari.
E’tiboringiz uchun rahmat
