2-bosqich 16-25 guruh talabasi xoliqov baxtiyorjonning “Anorganik kimyo” fanidan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
TABIIY FANLAR FAKULTETI

Kimyo o’qitish metodkasi yo’nalishi
2-bosqich 16-25 guruh talabasi

XOLIQOV BAXTIYORJONNING

“Anorganik kimyo” fanidan

“Fosfor va uning xossalari, birikmalari“
mavzusidagi




Farg’ona -2018
Mavzu: FOSFORLI O’G’ITLARNI ISHLAB CHIQARISH VA ULARNING XOSSALARI.


I Kirish.
Mаvzuning dоlzаrbligi, kusr ishining maqsad va vazifalari
II Asosiy qism..
1 Fosfor haqida qisqacha ma’lumot. Fosforli o’g’itlar
2 Qishloq xo’jaligida ishlatiladigan fosforli o’g’it turlari
3. Fosforli o’g’itlarni ishlab chiqarish texnologiyasi
4 O’g’itlarning tuproq xossalariga salbiy ta’siri
5 O’zbekistonda fosforli o’g’itlar ishlab chiqaradigan zavodlar


III Xulosa.

IV Foydalanilgan adabiyotlar.

…Sayyoramizning ertangi kuni, farovonligi farzandlarimiz qanday inson bo’lib yetishi bilan bog’liq.

SH.Mirziyoyev (BMT Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so’zlagan nutqidan)
KIRISH
Respublika Prezidenti Sh.M.Mirziyoev aytganidek ta’limini rivojlantirish, yosh avlodga jahon andozalariga mos bilim, iqtidor va ko’nikmalar berish, ularni ona –Vatanga, milliy istiqlol g’oyalariga sadoqat ruhida tarbiyalash borasida ko’rsatayotgan doimiy g’amxo’rligi tufayli ta’lim-tarbiya ishlarining bugungi qiyofasi tubdan o’zgardi. U mustaqillikka erishib, taraqqiyot yo’lidan dadil borayotgan mamlakatimiz ruhini, g’oyalari va intilishlarini o’zida aks etttirgan ta’lim tizimiga aylanmoqda. Eng asosiysi, mamlakatimizda ta’limning hali jahon amaliyotida kam uchraydigan betakror milliy modeli yaratildi [1].
Ta’lim va tarbiya, ilm-fan, sog‘liqni saqlash, madaniyat va san’at, sportni rivojlantirish masalalari, yoshlarimizning chuqur bilimga ega bo‘lishi, chet tillarini va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini puxta egallashini ta’minlash doimiy ustuvor vazifamiz bo‘lib qoladi [1].
Jamiyatimizda korrupsiya, turli jinoyatlarni sodir etish va boshqa huquqbuzarlik holatlariga qarshi kurashish, ularga yo‘l qo‘ymaslik, jinoyatga jazo albatta muqarrar ekani to‘g‘risidagi qonun talablarini amalda ta’minlash bo‘yicha qat’iy choralar ko‘rishimiz zarur. ... SHu maqsadda Hukumatning, tegishli vazirlik va idoralar hamda butun ta’lim tizimining, hurmatli domlalarimiz va professor-o‘qituvchilarning eng muhim vazifasi – yosh avlodga puxta ta’lim berish, ularni jismoniy va ma’naviy etuk insonlar etib tarbiyalashdan iboratdir.
Ta’lim to’g’risida‖gi va ―Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to’g’risida‖gi
O’zbekiston Respublikasi qonunlariga, 2017-2021- yillarga mo’ljallangan O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoevning―Pedagog kadrlarni tayyorlash, xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risidagi Qaroriga [2] muvofiq, ta’lim bosqichlarining uzluksizligi va izchilligini ta’minlash, ta’limning zamonaviy metodologiyasini yaratish hamda ular asosida pedagog xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish mazmunini yanada takomillashtirishni taqozo etadi.
Respublikamiz ta’lim tizimida tub islohatlar ro’y berayotgan bugungi kunda har tomonlama yetuk, yuqori malakali, yuksak ma’naviyatli, madaniyatli o’z kasbiga sadoqatli bo’lgan pedagog kadrlarni tayyorlab voyaga yetkazish dolzarb muammolardan biri hisoblanadi [3].
Ta’lim tizimida zamonaviy va axborat texnalogiyalardan foydalanish, farzandlarimizning mustaqil fikrlash, bilim olish ko’nikmalarini shakillantirish va rivojlantirish ta’lim sohasi vakillarining oldida turgan dolzarb vazifalardan biridir[4]. Barcha o’quv predmetlar qatoriga kimyo fani asosida puxta va samarali o’zlashtirishda zamonaviy ped texnologiyalardan foydalanishning o’rni katta. O’quvchilarning berilgan mavzular mazmunini tushinishi, unda aks etgan kimyoviy tushunchalar, qonunlar, ayrim moddalar misolida daliliy ma’lumotlarni o’zlashtirishda o’qitish metodlari yordamida amalga oshiriladi. Bularning barchasi talab darajasida bo’lishi uchun bugungi kunda kimyo ta’limida ham zamonaviy ped texnalogiyalardan foydalanish yaxshi samara beradi. Xususan, organik kimyo darslarining o`qitilishida zamonaviy ped texnologiyalaridan foydalanish, o`quvchilar uchun darsning tushunarlilik darajasini oshirmoqda. Buning natijasda o`quvchilarninng bilim olish salohiyati o`smoqda.
Shuning uchun biz bitiruv malakaviy ishimizni “Alkanlar mavzusini o`qitishda zamonaviy ped texnologiyalaridan foydalanish” deb nomlashga axd qildik.
Quyida sizning e’tiboringizga havola etilayotgan ishda kimyo ta’limiga mos zamonaviy ped texnologiyalar va ulardan o’quv jarayonida unumli foydalanishga doir tavsiyalar aks ettirilgan.
Mavzuning dolzarbligi. Har bir jamiyatni , fanni o’rganish bilan birga uning paydo bo’lish , rivojlanish , yuksalish va bugungi kundagi mavqega erishgunga qadar bosib o’tgan yo’li, bu yo’lning ayrim bosqich va davrlari, ularda yashab ijod etgan izlanuvchi, tad qiqotchi olimlar yoki turli kasb egalarining shu fanning yaratilishiga qo’shgan hissalari, hodisa va atrof- muhitdagi materiyani o’rganishda ularga yondashish usullari bilan tanishish katta ahamiyatga egadir. Bunday ma’lumotlar yi g’indisi mazkur fanning tarixini tashkil etadi. Shunday qilib, fanni o’rganish bilan bir vaqtda, uning tarixini bilish, uni yetarlicha o’rganish har bir bo’lajak mutaxasis uchun juda
kerakdir.
U qanday davrlarni o’z boshidan kechirdi, turli kimyoviy kashifiyotlar
qanday ketma- ketlikda va o’zaro qanday ichki bog’lanishlar va tashqi sabablar tufayli ro’ yobga keldi, degan savollarga berilgan javoblardan yaxshi xabardor bo’lish, bizning shu fanga bo’lgan jonli qiziqishimizni kuchaytiradi va har bir fan va shu jumladan kimyo ham qaerdan kelib qolganligi noma’lum bo’lgan qoida va faktlarning tasodifiy to’plami emas, balki yer planetasining turli burchaklarida ijod qilgan va ijod qilayotgan mutafakkirlar fikrlashishining natijasi, mevasi ekanligiga, mazkur fan mashaqqatli mehnat
natijasida shakllangan va fan darajasiga ko’tarilganligiga iqror bo’lamiz.
Umumta’lim maktablari, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari o’quvchilariga kimyodan zamon talabi darajasida chuqur va puxta bilim berish uchun o’qituvchining o’zini shu fandan tayyorlash, uni bilim darajasini oshirish juda katta ahamiyatga ega bo’lib, har bir mavzuni yangi pedagogik va axborot texnologiyalari asosida o’tish shu kunning dolzarb vazifalaridan biridir.
Mavzuning maqsad va vazifalari. Ma’lumki, uzluksiz talim jarayonida o’qutivchilarni zamonavuy malaka talab etadigan sohalarga yo’llash ishlari ilmiy va ijodiy amalga oshirish pedagogika fanining eng muhim vazifasi hisoblanadi. Shuning uchun ham hozirgi kunda kimyo fanining asosiy yo’nalishlaridan birini uzluksiz ta’lim jarayonida o’quvchi yoshlarni zamonaviy bilim, ko’nikma va malakalalr talab etadigan sohalarga yo’nalish ishlarini tashkil etish dolzarbligicha qolmoqda. Darvoqe, uzluksiz ta’lim jarayonida o’qutuvchilarning ma’lum bilim, ko’nikma malakalalar asosida zamonaviy kasb hunar egasi bo’lishi yetakchi omil hisoblanadi. Shuning uchun ham uzluksiz ta’lim jarayonini izchil va mukammal tashkil etish nazaryasini yechib beradigan shuningdek amaliyotga tadbiq etadigan kimyo fani ma’lum atamalar asosida ish olib boradi. Demak, shaxsda ma’lum o’lchovdagi bilim, ko’nikma va malakalar shakllanishini ta’minlaydigan uzluksiz ta’lim jarayonida muhim o’tin tutuvchi kimyo fani va unda foydalaniladigan muhim atamalar: ta’lim, tarbiya, ma’lumotga manbalarda berilgan ta’riflar mazmunini amailiyotga tadbiq etish va mazmunini tushunish ham alohida o’rin tutadi.