|
19 –савол: Иқтисодий ислоҳотларнинг иккинчи босқичида иқтисодиётимизнинг таркибий тузилишда туб ўзгаришларга асос солишнинг муҳим стратегик ахамияти
19-жавоб: Ислоҳотларнинг 2-босқичида Республика иқтисодиётининг тузилишида кескин ўзгаришларга асос солинишининг тармоқ тузилишини тубдан ўзгартириш тайёр маҳсулот ишлаб чиқаришга ўтиш, маҳсулотларнинг сифатини жаҳон бозори талаблари даражасига етказиш каби муҳим стратегик вазифалар қўйилди.
Бундай сиёсат Ўзбекистоннинг бутунлай янги халқ хўжалик комплексини барпо этишга қаратилган эди. И.Каримов «Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида» асарида ёзади: «Энг аввало, нефт ва газ саноати, энергетика, олтин қазиб олиш, рангли металлургия, коммуникация ва инфратузилмаси тизимини ривожлантиришга эътибор берилди.
Бутун кимё комплексини тубдан қайта қуриш ва уни техника билан таъминлаш катта аҳамиятга эга бўлади. Машинасозлик, радиоэлектротехника, электроника соҳаларига фан-техника ютуқларини жорий қилиш ҳам муҳим стратегик вазият эди. Структуравий сиёсатнинг энг муҳим устувор йўналиши қишлоқ хўжалигидан ижобий силжишларга эришиш эди. Ўзан тармоқлар қаторига пахта билан бирга ғаллачилик ва картошкачилик ҳам киритилди. Инвестиция базасини ривожлантириш ҳам ички хам ташқи сармояларни ишга солишга ислоҳотлар стратегиясининг муҳим шарти сифатида қаралди. Инфраструктура, айникса ишлаб чиқариш инфраструктурасининг тармоқларини бутун чоралар ва қўллаб-қувватлаш кўзда тутилган. Энг асосий вазифа-деган эди. И.Каримов - шундай структурани яратиш керакки, у барча ресурсларни ҳисобга олиб, Ўзбекистонинг иқтисодий ва сиёсий мустақиллигини таъминлаш имконини берсин. Бу 2-боскичдаги асосий стратегик вазифа эди».
20-савол: Иқтисодий ислоҳотлар биринчи босқичининг стратегик мақсади ва вазифалари
20-жавоб: Ўзбекистонда амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг ҳуқуқий асослари нималарда намоён бўлишини И.Каримов «Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида» (1995) асарида кўрсатиб берган. У шундай деб ёзади: «Мустаҳкам ҳуқуқий негиз яратилгандагина маданий бозор иқтисодиётига эга бўлган янги жамият қуриш мумкин. Ўзбекистонда ислоҳотларнинг ҳуқуқий негизини яратиш бир қанча муҳим йўналишлар бўйича амалга оширилади»:
1.Ўзбекистоннинг давлат мустақиллиги, иқтисодий мустақиллигининг ҳуқуқий негизини ва давлатни бошқариш қоидаларини яратувчи ва тартибга солувчи қонунлар қабул қилинди. Масалан: «Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллиги тўғрисида«ги, «Ер ости бойликлари тўғрисида”ги, «Маҳаллий давлат ҳокимияти тўғрисида”ги иа бошқа қонунлар.
2.Янги иқтисодий муносабатлар тизими ва мулкчилик муносабатларига асос солувчи қонунлар мажмуи. Масалан: «Мулкчилик тўғрисида», «Ер тўғрисида», «Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида», «Ижара тўғрисида», «Уй-жой фондини ривожлантириш» вабошқа қонунлар.
3.Хўжалик юритишнинг ва инстутиционал ўзгаришларнинг бозор шароитларига мос келадиган янги механизмини яратишга қаратилгаи қонунлар: Буларга «Корхоналар тўғрисида»ги, «Кооперация тўғрисида” ги, «Деҳқон хўжалиги тўғрисида»ги, «Хўжалик ва ширкатлар тўғрисида”ги ва бошқалар.
4.Ўзбекистонни халқаро муносабатларнинг тенг ҳуқуқли субъскти сифатида таъкидловчи ҳуқуқий нормаларни яратишга қаратилган қонунлар:«Ташқи иқтисодиётнинг фаолияти тўғрисида», «Ўзбекистон Республикаси етакчи халқаро ташкилотларга аъзолиги тўғрисида”ги, «Валютани тартибга солиш тўғрисида»ги ва қатор чет эл инвесторларининг ҳуқуқларини ҳимоялашга жалб этиш ва кафолатлашга қаратилган қонунлар.
5. Инсоннинг ишончли конституцион ва юридик ҳуқуклар ини таъминловчи ва ижтимоий кафолотларни белгиловчи қонунлар: Инсон, жамоат ташкилотлари хукуқлари ва эркинликлари, виждон ва дин эркинлигини тартибга солувчи қонунлар қабул қилишди. Шунингдек, иш билан бандлик тўғрисида, таълим ва ёшларга оид қонунлар қабул қилиндики, улар амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг ҳуқуқий асослари бўлиб хизмат қилмоқда.
И.Каримов ўзининг «Ўзбекистон: бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўли» (1993) асарида иқтисодий ислоҳотлар 1-босқичининг стратегик мақсадларини қуйидагича ифодалаган эди:1)Ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётини босқичма-босқич шакллантириш, жўшқин ва тинимсиз ривожланиб борадиган миллий бойликларнинг ортиши, кишиларнинг ҳаёти учун зарур бўлган шарт-шароитларни таъминлайдиган иқтисодий тизимни барпо этиш;2)Кўп укладли иқтисодиётни яратиш, инсоннинг мулкдан узоқлашишини йўқотиш, ташаббус ва уддабуронлик асоси бўлган хусусий мулкни давлат томонидан ҳимояланиши;3)Корхоналар ва фуқароларга кенг иктисодий эркинлик бериш. уларнинг хўжалик фаолиятига давлатнинг аралашувидан воз кечиш, иқтисодиётни бошқаришда маъмурий буйруқбозлик услубидан воз кечиш, иқтисодий рағбатлантиришнинг воситаларидан кенг фойдаланиш;4)Моддий, табиий ва меҳнат ресурсларидан самарали фойдаланишни таъминлайдиан чуқур таркибий ўзгаришлар қилиш, рақобатбардош маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва жаҳон иқтисодий тизимига қўшила бориш; 5)Кишиларда янгича иқтисодий фикрлашни шакллантириш, ҳар бир инсонга ўз меҳнатини сарфлаш соҳаси ва шаклини мустақил белгилаш имконини бериш. Шу йўналишда олиб бориладиган ишлар биринчи боскичнинг асосий стратегик максади эди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
