2-Amaliy mashg‘ulot Mavzu: 1: 100000 masshtabli karta varag‘i nomenklaturasini nuqta geografik koordinatalari bo‘yicha aniqlash. Amaliy ishning maqsadi

Amaliy ishni bajarish uchun asosiy ma’lumotlar:

Topografik kartalarni varaqlarga bulish, hamda bu varaqlarni belgilash, ya’ni ularga nom berish sistemasi nomenklatura deyiladi.

Topografik kartalarining nomenklaturasi 1:1000000 masshtabli karta nomenklaturasiga asoslangan. 1:1000000 masshtabli karta varag‘ining o‘lchami meridian bo‘yicha 4° va parallel bo‘yicha 6° ga teng. Kartaning varaqlariga nom berish uchun ekvatordan qutblarga tomon 4° dan parallel o‘tkazilib - qator, 180° li meridiandan boshlab 6° dan meridianlar o‘tkazilib - ustunlar hosil qilinadi.

Qatorlar ekvatordan qutblarga tomon lotin alfavitining bosh xarflari (A dan V gacha), ustunlar esa 180° li meridiandan boshlab 1 dan 60 gacha arab raqamlari bilan belgilanadi. SHunda 1:1 000 000 masshtabli karta har bir varag‘ining nomenklaturasi qatorni belgilovchi harf va ustun raqamini ko‘rsatuvchi raqamdan iborat bo‘ladi.

1:500000 masshtabi karta varag‘ining nomenklaturasini keltirib chiqarish uchun 1:1000000 masshtabli karta varag‘ini 4 bo‘lakka teng bo‘lamiz va rus alifbosining bosh harflari A, Б, В, Г bilan belgilaymiz.

1:300000 masshtabli karta varag‘ining nomenklaturasini keltirib chiqarish uchun 1:1000000 masshtabli karta varag‘ini 9 ta teng bo‘lakka bo‘lamiz gacha belgilab olamiz.

1:200000 masshtabli karta nomenklaturasini keltirib chiqarish uchun 36 teng bo‘lakka bo‘lib gacha belgilab olamiz.

1:100000 masshtabli karta varag‘ini nomenklaturasini keltirib chiqarish uchun, 1:1000000 masshtabli karta varag‘ini 144 teng bo‘lakka bo‘lamiz va 1-144 belgilab olamiz.

2.1-jadval