2- laboratoriya mashg‘ulot

Ishni bajarish tartibi.
1.Indikator ko’rsatkichlarini tekshirish bo’linish chegaralari, o’lchash chegarasi va boshqalar jadvalni to’ldirish.
2. Val pog’onalarining diametrlarini shtangensirkul yordamida o’l-chab, jadvalga yozilsin.
3. Pog’anali valni markazlarga o’rnatilsin.
4. Val yuzasiga, 1 -2 mm taranglik yaratilgan xolda, o’lchov shtifti to’q-nashtirilsin. Strelka “0” ga keltirilsin.
5. Val pog’onalarini bo’ylama va sirtqi og’ishlari quidagicha o’lchansin valni asta – sekin aylantirish bilan strelkani “0” dan eng katta og’ishi (musbat yoki manfiy tomonga ) aniqlansin. Strelkani musbat yoki manfiy tomonlarga og’ishdagi shkala bo’laklarining yig’indisini topib, shkalaning bo’limlari miqdoriga (0,01) ko’paytirilsin. Bu bo’ylama og’ish miqdoriga teng bo’ladi. Xuddi shu tartibda valning xamma pog’analari uchun bo’ylama og’ish aniqlanib, jadval to’ldirilsin.
6. Ushbu ishni val pog’onalarining sirtiga nisbatan xam bajarilsin. Buning uchun o’lchash sterjeni 90⁰ ga buriladi.
7. DAST 24643 – 81 jadvallariga ko’ra pog’onali valni bo’ylama va sirtqi og’ishlarini qaysi aniqlik darajasiga mos kelishi topilsin.
8. Masshtabga asosan valni eskizi chizilib DAST 2.308 -08 ga binoan bo’ylama va sirtqi og’ishlar miqdori har bir pog’ana uchun keltirilsin.
2 –laboratoriya ishi bo’yicha hisobot.
Mavzu: Indikator yordamida valning radial va o’q bo’yicha og’ishini tekshirish.
Bajardi :
Qabul qildi :

1. 
   Detalni eskizi va o’lchash sxemasi.
   
2. 
   Indikatorni metrologik ko’rsatgichlari.
   

Jadval 1.

Asbobning nomi va №	O’lchash chegarasi	Shkalaning bo’limlari qiymati	O’lchash xatoligi	O’lchash kuchi

3. 
   O’lchash natijalari.
   

Jadval 2.

Pog’ananing №	Pog’ananing diametri	Bo’ylama og’ish (mm)	Aniqlik darajasi	Sirtqi og’ish (mm)	Aniqlik darajasi

4. 
   Valning chizmasi.
   

5. Tavsiya etilayotgan adabiyotlar.
1. Fayziyev R.R. Metrologiya, ozaro almashinuvchanlik, standartlashtirish. Toshkent. “Mehnat”, 2004, 316 b.
2. Допуски и посадки. Справочник под редак. Мягкова В. А. 2 тома, M.: Машиностроение, 1982.
3. Якушев А. И. Взаимозаменяемость, стандартизация и технические измерения. М.: Машиностроение, 1987, 343 c.