2-§. Iqtisodiyot nazariyasining fan sifatida shakllanishi

marksizm deb nomlangan nazariy ywnalish wzlarining nazariyasida jamiyat taraqqiyotiga tabiiy-tarixiy jarayon deb qarab, ijtimoiy-iqtisodiy formatsiyalar, ularning iqtisodiy tuzumi, tarkibiy qismlari, vujudga kelish, rivojlanish va boshqasi bilan almashish sabablari twg`risidagi ta`limotni hamda qwshimcha qiymat nazariyasini yaratdilar.

XIX asrning oxirgi choragidan iqtisodiyot nazariyasining yangi ywnalishi «ekonomiks» vujudga kela boshladi. Avvvalo, aytib wtish kerak, mazkur ywnalish klassik ilmiy ywnalishning asosiy belgilariga ega edi. Birinchidan, ushbu ywnalish tadqiqotchilari iqtisodiyotni tadqiq etishda bilish usullarining keng doirasiga tayanishadi. Ular birinchi bwlib xwjalik jarayonlarining miqdoran wzaro bog`liqliklarini aniqlashda matematik usullardan, iqtisodiy psixologiya usullaridan foydalanishdi. Ikkinchidan «ekonomiks» vakillari iqtisodiyot nazariyasining predmeti sifatida insonlar wrtasidagi tashkiliy-iqtisodiy munosabatlarni qarashdi (klassiklarda ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar). Ne`matlar doiraviy aylanishida asosiy va belgilovchi bwlib bozorga oid ayirboshlash bitimlari tan olindi.

Iqtisodiyot nazariyasi predmetining yangicha talqini xwjalik yuritishning bozor tizimi twg`risidagi