1.Ўзбекистон тарихи фанининг предмети, назарий – методологик асослари, манбалари ва аҳамияти

1 .Ўзбекистон тарихи фанининг предмети, назарий – методологик асослари, манбалари ва аҳамияти.
O'zbekiston tarixini o'rganish predmetiga Vatanimiz hududidagi jamiki xilma-xil voqea va hodisalar, ulardagi umumiy aloqadorlik va yaxlit birlik hamda qonuniyatlar va jarayonlar, umuman, xalq va insonning yaratuvchanlik faoliyatiga kiradi.
O'zbekiston tarixi fanining o'rganish makon-ob'ekti O'zbekiston tarixidir. Tarixiy ob'ekti ya'ni makon O'zbekiston tarixi fanining aniq maqsadi, vazifasi yo'nalishi va harakat (faoliyat) doirasi (chegarasi) ni belgilab beradi.
Ob'ekt aniq tarixiy davr, makon, zamon va geografik mintaqaviy chegaralar, ma'lum bir xalq, mamlakat tarixi bilan bog'liq bo'lib, shular doirasidagi voqea va hodisalarni yaxlitlikda o'z ichiga oladi.
Predmet esa mana shu bir butun ob'ekt ichidagi aniq tarixiy-madaniy jarayondir.
Har qanday fan kabi O'zbekiston tarixi fani ham o'zining g'oyaviy nazariy asoslari, ilmiy ta'limotlari, metodi (usuli) va metodologik (uslubiy) talab va tamoyillarga ega. Bular bu fanning asosini tashkil etib, uning maqsad va vazifasini to'laroq ro'yobga chiqarishga yordam beradi va tarixiy haqiqatni yo’zaga chiqarishga xizmat qiladi.
O'zbekiston tarixining ilmiy metodlari va metodologik tamoyillari quyidagilardan iborat:
- Tarixiy hodisa va voqealarni, xujjat va faktlarni ilmiy xolisona va halol o'rganish va tahlil qilish;
- tarixni milliylik va umuminsoniylik asosida o'rganish va tahlil qilish;
- tarixni haqqoniy ob'ektivlik, tarixiy-falsafiy mantiqiylik asosida o'rganish va yozish;
- tarixga milliy va umuminsoniy xotira va qadriyat sifatida hurmat va zhtirom bilan e’tiborli bo'lish;
- xalq, buyuk davlat arboblari va rahbarlari, talantli va qobiliyatli, fidokor va qahramon kishilarning tarixda tutgan o'rniiga alohida e’tibor berish;
- tarixiy voqea va hodisa, hujjat va faktlarni to'g'ri va noto'g'riligini aniqlashda tarixiy-tanqidiylik usuliga amal qilish;
- tarixni o'rganishda tarixiy universallikka amal qilish;
- tarixni ilmiy-ijodiy qiyoslash va tanqidiy asoda o'rganish;
- etnografiya, arxeologiya, antropologiya, geneologiya va boshqa fanlarning yutuqlari hamda usullaridan foydalanish;
- tarixni o'rganishga vorislik va o’zviylikka, eng muhimi mantiqiylikka amal qilish.