1.«O‘zbekiston tarixi» fanining predmeti, nazariy- metodologik tamoyillari va uni o‘rganishning ahamiyati. Barkamol avlod tarbiyasida Vatanimiz tarixining o‘rni


Turk hoqonligi va uning ijtimoiy- iqtisodiy hayoti



Download 0,6 Mb.
bet17/103
Sana24.02.2022
Hajmi0,6 Mb.
#219603
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   103
Bog'liq
2 5242666810708332222

16.18. Turk hoqonligi va uning ijtimoiy- iqtisodiy hayoti.
V asrning ikkinchi yarmi va VI asrning birinchi yarmida Oltoy va Janubiy Sibirda ashina qabilasining Yabg`ulari Asanshod, Tuu. va Buminlar(460-553) boshchiligida turkiy g`abilalarning ittifog`i vujudga keladi. VI asr o’rtalarida Bumin boshlig` bu turk ittifog`i tele g`abilasini o’ziga bo’ysundirgach, Markaziy Osiyodagi eng kuchli Jujan xoqonligiga zarba beradi. 551 yilda Bumin “ xoqon”, yani, hukmdor unvoniga muyassar bo’lib, Markaziy Osiyoda yangi imperiya- Turk xoqonlixiga asos soladi. Oltoy xoqonlikning markazi bo’lib g`oladi.
VI asrning 70- 8- yillarida Yeniseyning yug`ori og`imidan to Amudaryo bo’ylarigacha ulkan maydonda ko’chmanchi chorvadorlarning Buyuk Turk xoqonligi tashkil topadi. Shuni ta’kidlash kerakki, Turk xoqonligi qanchalik buyuk bo’lmasin, lekin u chinakam markazlashgan davlat emas edi. Uning asosi turkiy qabilalarning ittifog`idan iborat edi, bu ittifog`ni hoqon boshqarar edi. Hukmdorning hokimiyati urug’- aymog` udumlariga tayangan harbiy- ma’muriy boshg`aruvga asoslangan. Ular aholining ichki ishlariga umuman aralashmaydilar.VI asrda Chirchig`, Zarafshon, G`ashg`adaryo, va Amudaryo havzalarida o’ndan ortig` mayda feodal hokimiyatlar mavjud edi. Ulardan boj undirilgan. VI asr oxirlarida o’zaro g`abilaviy va sulolaviy urushlar og`ibatida Turk xog`onlixi 603 yilda ikki mustag`il davlatga ajralib ketadi.Ulardan biri Mo’G’ilistonda tahkil topgan sharg`iy Turk davlati, ikkinchisi esa, O’rta Osiyo, Jung’ariya, va sharg`iy Turkistonning bir g`ismini o’z tasarrufiga olgan g’arbiy turk xoqonlixi edi.
g’arbiy hog`onlikning markazi Yettisuv edi. Hoqonning yozgi qarorxohi Isfijob yaqinidaxi Mingbulog`da, qishkisi Suyob shahrida edi. VII asrning birinchi choraxida G`arbiy hog`onlik nihoyatda kuchayadi. Birog` hog`onlikning zodaxonlari o’rtasida boshlangan hokimiyat uchun kurash oqibatida G’arbiy turk hog`onlixi zaiflashib bo’linib ketadi. Bundan foydalangan Xitoy g`o’shinlari 657- 679 yillarda Yettisuvga bostirib kiradi, hog`onlik xitoylarga g`aram bo’lib g`oladi. VII asr oxiriga kelib hog`onlik mustag`illikni tiklab oladi. Sharg`dan Xitoylilarning, G’arbdan esa arablarning O’rta Osiyoga bostirib kirishlariga g`arshi Buxoro, SuG’d, va Shosx aholisi bilan bir qatorda turib shiddatli janglarda qatnashadilar.

Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish