№1–маъруза

Ҳимояловчи ерга улаш
Машина ва дастгоҳларнинг ток юрмайдиган метал қисмларини электр хавфсизлигини таъминлаш учун, махсус ўтказғичлар ёрдамида ерга улаб қуйилади. Натижада ишчи хизматчиларни бехосдан машина ва дасгохларни метал қисмларга тегиб кетганда электр токи таъсиридан сақлаб қолади.
Ҳимояловчи ерга улаш қурилмаси икки хил бўлади.

1.Ташқарига чиқарилган (ёки бир ерга тўпланган)

2.Контурли (ёки бир текис тақсимланган)

Ташқарига чиқарилган қурилмаларда кўпинча уловчи асбоб ускуналар турган цехдан ташқарига чиқариб маълум бир майдонгача тўпланиб ўрнатилади.

Ерга улашнинг бир тури асосан кучланиш 1000 В гача бўлган қурилма- ларда ишлатилади. Бунинг афзаллиги шундаки, электрод вазифасини бажарувчи қозиқларни ерга қоқиш учун қаршилиги кам бўлган (нам, серлой ва ш.ў.) ерларни танлаш имкони бор. (3 расм).

Ташқарига чиқарилган

3-расм
1.Машина ёки дастгоҳлар
2.Магистрал сим
3.Электрод қозиқлар
Контурлий ерга улаш
Якка уловчилар асбоб ускуналар ўрнатилган цех контури (периметри) бўйлаб бир текис қилиб жойлаштирилади. Бунда хавфсизлик кучланишининг уловчилар орасида бир текис тақсимланиши ҳисобига эришилади. (4-расм)

Контурли ерга улаш

4-расм

1. 
   Машина ёки дастгоҳлар.
   
2. 
   Контур сими
   
3. 
   Электрод қозиқлар
   

Кучланиши 1000 В гача бўлган ускуналарда ҳимояловчи ерга уловчининг қаршилиги йилнинг ҳохлаган пайтда 4 ОМ да ошмаслиги керак.

Очиқ жойларида, хавфлилиги юқори ҳамда ўта хавфли хоналарда ўрнатилган электр ускуналари кучланишининг қиймат 42 В дан катта, хавфлилиги кам бўлган хоналарда эса 380 В ва ундан юқори бўлган хоналарга кучланиш миқдоридан қатъий назар барча холларда электр ускуналари ерга уланади.
Ҳимояловчи нол симига улаш
Машина ва дастгоҳларнинг ток урмайдиган металл қисмларини атайлаб ўтказгич ёрдамида ҳимояловчи нол симига улаб қўйилади.