№1–маъруза

Ионловчи нурланиш: Фойдаланилмайдиган (юмшоқ) рентген нурлар манбаи-жиҳозлар (мос дисплей) нинг электрон қисмлари бўлиб, унинг электрон нур трубкасидаги (ЭНТ) кучланиш 15 КВ/м ва ундан ортиқ бўлиши керак. Ундан ҳимояланиш воситаси жиҳоз конструкцияси билан бир бутун ҳолда тайёрланади.
Меҳнатнинг хавфсиз шароитларини таъминлаш ҳимоя воситаларининг созлиги ва самарадорлигини текшириш ва радиакция хавфсизлигини назорат этиш мақсадларида иш ўринларида ва жиҳоз корпусининг бир нечта нуқтасида рентген нурланишнинг экспозистия дозалари қуввати ўлчанади. Ўлчаш компютерни ишга тушириш онида ва 30 ва 60 минутдан кейин ҳар йили икки марта бажарилади.
Экран юзасида, ундан 10 см узоқда ва асбоб корпуснинг икки томонида рентген нурланишининг эквивалент қуввати 1мк³ в/ч дан ошмаслиги керак. Хона (бино) ҳавосидаги радон ва тороннинг ўртача йиллик эквивалент миқдори 40 ва 30 Бк/м³ дан ошмаслиги керак.
Бино(хона)ларда компютерларнинг жойлаштириш лойиҳаланаётганда радон ва торон миқдори 100 ва 60 Бк/м³ дан ошмаслиги керак.
Сунъий ва табиий манбалардан нурланишнинг оқилона дозалари йиғиндиси, ишлаб чиқариш шароитларида 5мк³ в/йил дан ошмаслиги керак.
ЭММ ни ўлчов асбоблари: Иш жойларидаги электромагнит майдони интенсивлигини баҳолаш учун электромагнит майдони ҳосил қилаётган манба яқинида майдоннинг электр ва магнит кучланишлари айрим-айрим ўлчаш билан белгиланади.
Чунки, электромагнит майдони зонадаги электр ва магнит майдонларининг умумий таъсири остида вужудга келади (2-расм).


Магнит майдонининг кучланиш оқими зичлигини ўлчаш асбоби.

2-расм.
ЭММ нинг кучланишини ўлчайдиган асосий асбоб ИЭМП-1 ва унинг бир неча модификациялари мавжуд. Бу асбоб ёрдамида электр майдонининг 50 Гц-100 кГц ва 100 кГц, шунингдек, магнит майдонининг 100 кГц-1,5 МГц диапазонларида ЭММ нинг кучланишини ўлчаш имкониятини беради. Умумий ишчи частоталар диапазонида кучланиш қиймати электр таркиби бўйича 5-1000 Вт ва магнит таркиби бўйича 0,5-300 А/м бўлганда аниқлик даражаси 20% ташкил қилади.

Ўлчаш даврида асбобнинг антеннаси ўлчаши зарур бўлган майдонга ўрнатилади ва унинг ҳолати асбоб стрелкаси шкалада максимал миқдорини кўрсатгунча ҳаракатлантирилади.
Асбоб комплектига кучлантирувчи блок, электр кучланиш майдонини кучланишини ўлчаш учун рамасимон антенна ва кучланиш тақсимлагич киради.
УВЧ-СВЧ диапазонидаги кучланиш оқими зичлиги кўпинча ПО-1 асбоби билан ўлчанади.