№1–маъруза



Download 4,8 Mb.
bet10/86
Sana22.02.2022
Hajmi4,8 Mb.
#90681
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   86
Bog'liq
hayot faoliyati xavfsizligi

В = 2πф · А = W * А (7)


Бу ерда: В-тебранишлар тезлиги, см/сек;
ф-тебранишлар частотаси Гц;
А-силжиш амплитудаси, см;
W –айланма частота, яъни 2 пф вақтда бўлган тўла тебранишлар сони.
Титрашнинг муҳим тавсифи, шовқиндаги каби, унинг логарифм бирлиги- “децибел” билан ўлчанувчи даражасидир.
Тебранма тезланиш даражаси қуйдаги формуладан топилади:


Л = 20ℓq ( ) (8)


Бу ерда: В-тебранма тезлик, см/сек;
Во-В нинг остона қиймати, 5х10-5 см/сек.

Титрашнинг зарарли таъсири қаттиқ чарчашда, бош оғриғи, қичиниш, кўнгил айниши, депрессияли асаб бузилишида, ҳаракат координациясининг бузилишида, асаб ва юрак –томир тизимлари иши ўзгаришида билинади.


Титраш узоқ вақт таъсир этганда оёқ-қўл томирлари тортишиб, мушаклар, бўғинлар, пайлар шикастланиши, айрим аъзолар ёки бутун организмда модда алмашинуви бузилиши, юрак хасталиги ва асаб тизими хасталиги юзага келиши мумкин. Айниқса, частотаси одам гавдаси ёки айрим аъзоларнинг ўз тебраниш частоталарига тенг титрашлар хавфли.
Тажрибалардан аниқланишича, 5-6 Гц частотали тебранишлар хавфли, улар юракка, унинг атрофларига таъсир этади. 4-9 Гц частотали тебранишлар ошқозон, мия ва жигар билан 30-40 Гц ли частоталилари- қўл бармоқлари билан, 60-90 Гц лилари-кўз соққаси билан бир хил, яъни устма-уст тушиб, кучайтиради, 250-300 Гц ли частота вестибуляр аппаратга ва марказий асаб тизимига таъсир этиб, чайқалиш касаллигини келтириб чиқаради. Умумий ва маҳаллий титрашлар узоқ таъсир этиб, меҳнат қобилиятини тўла ёки қисман бузиши мумкин.
Титрашларни ўлчаш учун ишлатиладиган асбоблар: шовқин ва титрашларни ўлчаш асбоб ИШВ (русча: измерител шума и вибратции), титрашни ўлчаш асбоби ВИП-2 (русча: виброизмерителный прибор), Англиянинг “ДОУ” фирмаси аппаратлари, Даниянинг “Брюл ва Кер ” фирмаси аппаратлари ва олмониянинг “РФТ” фирмаси асбобларида олиб борилади.
Ишлаб чиқариш бинолари ичидаги доимий иш ўринларидаги титрашларнинг чегаравий жоиз қийматлари, титраш иш куни давомида узлуксиз таъсир этадиган ҳолатлар учун, ГОСТ 12.1.012.-90 “ССБТ Вибрастионное безопасност. Общего требования” рақамли ҳужжатда берилган.
5. Энг самарали усуллар қуйидагилар:
-титрашни манбаидан камайтириш;
-резонанс ҳодисаларини камайтириш;
-конструкциялар мустаҳкамлигини ошириш;
-йиғишни мувозанатлаш, тирқишларни ростлаш ишлари сифатини ошириш;
-ускуналардан тўғри фойдаланиш;
-титрашларни изоляция қиладиган ва ютадиган воситалардан фойдаланиш;
-шахсий ҳимоя.
Титрашларни ютадиган восита сифатида эластик материаллар, қўлларни шахсий ҳимоялаш учун қўлқоплар, енглар, вкладишлар ва қистирмалар ишлатилади. Саноат ип-матодан тикилган, титрашга қарши ишлатиладиган, кафт тарафида аморотизацияловчи қистирмаси (поролон) бор қўлқоплар тикиб чиқаради. Оёқларни ҳимоялаш учун махсус поябзал бор. Унинг таги титрашларни сўндиради; микропорали резинадан, қолипда пресслаб тайёрланган тиззабоплар ҳам ишлатилади. Гавдани ҳимоя қилиш учун кўкрак қопламалари, белбоғлар ва махсус костюмлардан фойдаланилади.


Таянч иборалар:
Фаолият, физик, частота, фаза, товуш, асаб системаси, организм, заррачалар, тебраниш, тўлқинсимон, босим, диопозон (оралиқ), чегара, титраш, транспорт билан, транспорт ва техникага оид, техникага оид, умумий ва маҳаллий титраш, рационал, режалаштириш, манба, ихоталаш, бўғиш, восита, шовқин, инфратовуш, ултратовуш, эшитиш остонаси, оғриқ остонаси, товуш жадаллиги, товуш босими, частота, амплитуда, тезлик, тезланиш, герц, белл. Энг кучсиз товуш, дицибелл, фон, эшитиш минтақаси, товуш частатаси, товуш кучи, акустик ҳисоблаш, октава, нол остонаси.



Download 4,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish