1984 – satirik-siyosiy yo`nalishdagi asar. Voqealar insonlar turli xil yolg`on vadalar va indoktrina ichida yashaydigan anti-utopic jamiyatda sodir bo`ladi.
Ushbu asar ilk bor 1949-yil 8-iyunda chop etilgan va muallfining eng mashxur asari sifatida o`z o`rniga ega.
Asarda bir nechta o`ziga xos epizod va obrazlar mavjud. Katta og`a, yangicha til va hammani ko`rib turadigan kamera shular jumlasidan.
“1984” Jorj Oruel
Oruel aslida asarning voqealarini 1980-yilga asoslanib yozishni boshlagan. Keyinchalik tuberklyoz kasalligi tufayli 1982-yil va keyin 1984-yil tanlangan.
Asarga aynan ushbu nom tanlanganligiga bir nechta tahminlar mavjud. Shularning ichida eng yaxshisi – asarning so`nggi ikki soni teskarisiga o`zgartirilgan(1948).
Muallifning yana bir asari “Molxona” – xuddi shu uslubda yozilgan. B`azi o`rinlarda o`xshashlik yaqqol ko`ringan.
Jorj Oruellning uslubi juda to'g'ridan-to'g'ri va biroz jurnalistik. U hech qachon ishoralarni ishlatmaydi yoki kengaytirilgan metaforalardan foydalanmaydi. Biroq, u hech qachon keraksiz tasvirlarni va bema'ni, gulli tasvirlarni o'z ichiga olmaydi. U sozlamalar va belgilarni yaxshi tasvirlaydi, lekin iloji boricha to'g'ridan-to'g'ri va ixcham til bilan.
Jorj Oruellning uslubi juda to'g'ridan-to'g'ri va biroz jurnalistik. U hech qachon ishoralarni ishlatmaydi yoki kengaytirilgan metaforalardan foydalanmaydi. Biroq, u hech qachon keraksiz tasvirlarni va bema'ni, gulli tasvirlarni o'z ichiga olmaydi. U sozlamalar va belgilarni yaxshi tasvirlaydi, lekin iloji boricha to'g'ridan-to'g'ri va ixcham til bilan.
Germaniyada Adolf Gitler va Sovet Ittifoqida Iosif Stalin kabi diktatorlarning hokimiyat tepasiga kelishi Oruellning totalitarizm va siyosiy hokimiyatga nisbatan nafratini kuchaytirdi. Oruell o'z kuchini avval 1945 yilda “Molxona” asarida, keyin 1949 yilda “1984” siyosiy ayblovlar bo'lgan romanlar yozishga bag'ishladi.
“1984” asarida so'zlashadigan til "Newspeak" deb ataladi. Ikkinchi Jahon urushi tugagach, Okeaniya hukumati o'z xalqining hayotiga qo'rquv qo'yishga qaror qildi. Ular buni hammaning uyiga teleekran qo'yish orqali amalga oshirdilar va hukumat bu orqali ularni josuslik qilishi mumkin.
Muallifning uslubi!!!
Asardan iqtiboslar:
O`tmishni boshqargan – kelajakni boshqaradi
Eng yaxshi kitob bu sen bilganlar haqida gapirgan kitob
Sir saqlashni istasang, uni o`zingdan ham yashir