17-ма’руза 17-мавзу. Бошқариш технологияси

17.2.Қарор қабул қилиш ва татбиқ этиш психологияси.
Корхона қудратини бошқариш технологиясининг босқичлари

Ҳар қандай тадбиркорлак фаолиятининг муваффақияти кўпроқ хорижий бизнесда менежментниг таркибий элементи бўлган корхона (бу ерда корхона остида фирма, концерн, компания, акциядорлик жамияти, кооператив, ижара, кичик корхона ва бизнеснинг бошқа бирликлари тушунилади) ходимларини бошқаришнинг тўғри танланган стратегиясига боғлиқ. Стратегияни танлаш ўз навбатида бир неча омилларга боғлиқ: корхона салоҳияти қандай ҳажмига эга; корхона салоҳиятининг рақобатбардошлиги даражаси қанчалик юқори; бозордаги унинг улуши қандай ва у етакчими, рақибми ёки орқада қолувчими; корхона ўзининг олдига қандай мақсадлар қўйган – етакчиликни мустаҳкамлаш, етакчилар сафига кириш, “ўртада” мустаҳкамланиш ёки инқироздан қочиш. Корхона қўйилган мақсадларга кўра бозордаги ҳулқнинг у ёки бу стратегиясини танлайди. Бунда корхона салоҳиятини бошқариш технологиясининг ўзи қуйидаги босқичларни ўз ичига олади:

1. 
   Корхона салоҳиятидан фойдаланиш динамикаси ва самарадор- лигининг тузилишини, унинг бозордаги улушини баҳолаш;
   
2. 
   корхона салоҳияти рақобатбардошлигини баҳолаш;
   
3. 
   корхона салоҳияти резервлари ва йўқотишларини таҳлил қилиш;
   
4. 
   корхона салоҳияти рақобатбардошлигини ошириш бўйича стратегия ва тактикани танлаш;
   
5. 
   танланган стратегия ва тактикадан келиб чиққан ҳолда корхона салоҳиятининг рақобатбардошлигини ошириш бўйича тадбирларни ўтказиш.
   

Шундай қилиб, бозор шароитларида корхона салоҳиятни бошқариш, моҳиятига кўра, унинг рақобатбардошлигини бошқариш (корхона салоҳияти рақобатбардошлигини оширувчи ёки пасайтирувчи омилларни баҳолаш ва таҳлил қилиш, у ёки бу мўлжалланган мақсадга эришиш учун тегишли стратегия ва тактикани танлаш)дан иборат бўлади.Тўғри стратегияни танлаш учун менежерга ҳаммадан аввал иқтисодий салоҳият нимадан иборат эканлигини билиш даркор.
Ҳар қандай корхонанинг иқтисодий салоҳияти – бу корхона ихтиёрида бўлган ресурслар (меҳнат, моддий, номоддий, молиявий ва бошқалар)нинг мажмуаси ва унинг ходимлари ва менежерларининг товарлар, хизматларни яратиш ва каттароқ даромад олиш мақсадида ресурслардан фойдаланиш қобилиятидир. Корхонанинг иқтисодий салоҳияти тўртта асосий аломатлар билан таърифланади.