22
Июнь
17
NIKOTIN VA KELAJAK HAYOT
Surxondaryo viloyati SHEROBOD tumanidagi
38-umumiy o‘rya ta’lim maktabi biologiya fani
o‘qituvchisi Fayziyeva Saodat 998945150909
Annotatsiya: Ushbu maqolada insoniyat kelajagiga salbiy ta’sir etayotgan omillardan biri
chekish. haqida. so‘z. yuritiladi.. Tamaki. tarkibidagi. nikotin. moddasi. va. uning. zararlari. haqida.
ma’lumot.beriladi.
Kalit so‘zlar: nikotin,.chekish,.saqich,.organizm,.zarar,.qon,.zahar,.o‘lim,.sigaret.
Tabiat bizga inom etgan o‘simliklar tarkibida foydali va zararli moddalar mavjud bo‘lib ulardan
birini.misol.tariqasida.sizga.takidlab.o‘taman..Ikki.urug‘.pallalilar.sinfi.Ituzumdoshlar.oilasiga.
mansub. Tamaki. o‘simligining. tarkibida. uchraydigan-. nikotin. moddasining. zarari. ancha. katta..
Sizga.modda.nomi.tanish.to‘g‘rimi?.Ha.albatta.siz.uni.“sigaret”.ko‘rinishida.bilasiz..nikotin.ni.
ko‘pincha.erkaklar.sigaret.yoki.nikotinli.saqch.ko‘rinishida.iste’mol.qilishadi..Sigaret.qutisidagi.
“chekish. insonni. o‘ldiradi”. degan. yozuvga. e’tibor. bermaydilar.. Ushbu. so‘zning. tagida. katta.
haqiqat.borligiga.hech.qiziqib.ko‘rishganmikin!?
Hidlaydigan. va. nikotinli. saqich. chekadigan. nikotinga. nisbatan. inson. oraganizmiga. ko‘proq.
zaharlidir..Nikotin.organizmga.tushishi.bilan.qon.orqali.tanaga.tez.tarqaladi..Tamakini.hidlagandan.
so‘ng. nikotin. miyaga. yetib. borishi. uchun. 7. soniya. kifoya. ekan.. Ushbu. moddani. chekayotgan.
odam o‘zi bilan birga o‘z kelajak avlodiga ham katta zarar yetkazishini Florida shtatidagi
universitet.va.Massachusets.umumiy.klinikasi.izlanuvchilari.PLoSOne.da.yozib.o‘tishgan.
Izlanuvchilarning tadqiqodlariga ko‘ra ckekadigan inson avlodlari o‘zlarida nikotinga nisbatan
moyillikni.his.etishadi.va.ota-onalaridan.yashirincha.chekishni.boshlaydilar.
Nikotin. moddasi. hatto. molekulyar. darajada. ham. inson. hujayrasiga. ta’sir. ko‘rsatadi.. Bizga.
ma’lumki. DNK. bu. hayot. kodi-. huddi. kompyuter. kodi. singari.. Agar. kompyuter. kodi. nollar.
bilan. birlardan. hosil. bo‘lgan. bo‘lsa. –. DNK.A,. T,. G,. C. harflaridan. iborat.. Zararli. kompyuter.
programmalari. (biz. ularni. viruslar. deb. ataymiz). shu. kompyuter. kodiga. o‘zgartirish. kiritadi..
Masalan. 0. yoki. 1. o‘rniga. 2. ni. qo‘shib. qo‘yilsa. kompyuter. buni. o‘qimaydi. va. ishdan. chiqa.
boshlaydi..Bizning.DNK.miz.ham.huddi.shunday.ishlaydi.
Maxsus. fermentlar,. DNK. tarkibiga. kiradigan. azotli. asoslar. A. T. G. C. larda. o‘zining. metil.
belgisini. qoldiradi. va. ushbu. belgini. olgan. genlar. faolligi. o‘zgara. boshlaydi.. Bunday. Genetik.
faolligning.o‘zgarishi.fanda.epigenetik.usul.deyiladi..Nikotin.epigenetik.holatda.7000.dan.ziyod.
Genlarga ta’sir etishini Florida Shtati Universiteti va Massachusets klinikasining izlanuvchilari
PLoSONe.da.ta’kidlab.o‘tishgan.
Nikotining.Biosintezi.tamaki.o‘simligining.ildizida.sodir.bo‘ladi,.bargida.esa.yeg‘iladi..Yana.
bir.qiziq.malumot,.nikotin.pomidor,.kartoshka,.baqlajon.va.yashil.bulg‘or.qalampiri.tarkibida.oz.
miqdorda.uchraydi.Agar.inson.tamaki.chekishni.tashlasa.5.yil.davomida.chekishni.boshlagandan.
avvalgi. ya’ni. organizmi. Nikotin. bilan. zaharlanib. ulgurmagan. holiga. qaytadi.. Hulosa. o‘rnida.
shuni aytishimiz mumkinki Nikotining istemolini sekin astalik bilan cheklab birinchi navbatda
inson o‘z organizmiga va albatta oila budjetiga ham foyda keltirishi mumkin!!!
Adabiyotlar:
1..Vahobov.A.H..―Virusologiya.asoslari‖.darslik.-.Toshkent:.Universitet,.2017.-53-59,92-94.
B..
2..Ваҳобов.А.Ҳ..Ўсимлик.вирусларини.аниқлашда.иммунология.усулларини.қўллаш..–
Тошкент:.ТошДД,.1991..–.36.б..
3..Гнутова.Р.В.,.Толкач.В.Ф..Таксономия.семейства.потивирусов..Критерии.классификации.
вирусов.//.Сельскохозяйственная.биология..–Москва,.2002..-.№5..-.С..85-91..
160
Do'stlaringiz bilan baham: |