3
Июнь
17
iqbol”.asari.bilan.bog‘lagan.holda.o‘rgatish.mumkin..Masalan,.darslikda.Muhammad.Rahimxon.
I. ning. davlat. sarhadlarini. kengaytirgani,. siyosiy. jihatdan. birlashtirgani,. ilm. ahliga. homiylik.
ko‘rsatganligi.bayon.qilanadi..Bu.ma’lumotlarni.yanada.to‘ldirishda.“Firdavs.ul-iqbol”da.bayon.
qilingan. Muhammad. Rahimxon. I. ning. Orolbo‘yi. zodagonlari. hamda. qoraqalpoqlarga. qarshi.
yurishlari.bayonini.qo‘shimcha.hamda.mufassal.manba.sifatida.foydalansa.bo‘ladi.
Maktab. darsligining. 20-mavzusida. Arab. Muhammadxon. (1602-1621). va. uning. noqobil.
o‘g‘illari. Habash. Sulton. va. Elbars. Sultonlar. orasidagi. toj-u. taxt. kurashi. hamda. o‘g‘illarning.
o‘z. otalarini. o‘ldirganliklari. bayon. qilingan.. Ana. shu. taxt. talashishlarning. mufassal. bayonini.
Munis.“Firdavs.ul-iqbol”da.ham.keltirib.o‘tgan..Munis.zakiy.tarixchi.sifatida.bu.ikki.padarkush.
o‘g‘illarning.ham.olti.oydan.oshiq.vaqt.hukmronlik.qilmaganligini.yozarkan,.Nizomiyning.o‘sha.
mashhur.satrlarini.keltiradi:
Padarkush.podshohiro.nashoyad
Agar.shoyad.ba.juz.shash.moh.napoyad.ya’ni
Padarkush.podshoh.bo‘lolmas
Bo‘lsa.ham.(taxtida).olti.oy.turolmas.[1..–b..88].
Haqiqatan.ham,.bu.ikki.o‘g‘il.olti.oydan.ortiq.taxtda.o‘tirmaganligiga.tarixning.o‘zi.guvoh..
Ushbu.lavhalarni.o‘quvchilarga.o‘qib.berish.asnosida.ularga.nafaqat.tarixning.achchiq.saboqlarini.
tushuntiramiz. balki,. ularda. ota-onaga. hurmat,. yaqinlarga. nisbatan. mehr. –. shafqat. tuyg‘ularini.
shakllantirib. boramiz.. Zero,. tarixni. o‘rganish. uni. mukammal. bilishgina. emas,. undan. xulosa.
chiqara.olish.hamdir.
Xulosa. sifatida. shuni. aytish. mumkinki,. boy. tarixiy. madaniy. merosimiz. hisoblangan. tarixiy.
asarni. maktab. davridan. boshlab. yoshlarga. o‘rgatish,. darslarda. ulardan. parchalar. keltirib. tahlil.
qilish. orqali. nafaqat. o‘quvchilarning. nazariy. bilimlarini,. manbalar. bilan. ishlash. ko‘nikmalari.
bo‘yicha.ilk.saboqlarni,.shuningdek.milliy.merosimiz,.qadriyatlarimizni.hurmat.qilishni.o‘rgatgan.
bo‘lamiz..
Foydalanilgan.adabiyotlar:
1.. Munis. va. Ogahiy.. “Firdavs. ul-iqbol”.. –. Toshkent:. Yangi. asr. avlodi,. 2010.. (Nashrga.
tayyorlovchilar:.Sh.Vohidov,.I.Bekchanov,.N.Polvonov).
2..Usmonov.Q.,.Jo‘rayev.U.,.Norqulov.N..O‘zbekiston.tarixi..8-sinf.o‘quvchilari.uchun.dars
-
lik..–Toshkent:.“O‘qituvchi”,.2014..–160.b.
3..бартолд..В.В..“История.культурное.жизни.Туркестана“.–Л..1927.с..113.
4.. . Munirov. Q.. Xorazmda. tarixnavislik. (XVII-XIX. va. XX. asr. boshlari).. –Toshkent.. G‘..
G‘ulom.nomidagi.adabiyot.va.san’at.nashriyoti,.2002..–.192.b.
88
Do'stlaringiz bilan baham: |