|
10
Июнь
17
BOLANI KASB TANLASH JARAYONIDA OILAVIY MUHIT VA TARBIYANING
O‘RNI. OTA-ONALARGA TAVSIYALAR
Rasulova Orzugul Olimovna
Toshkent sh. 121-maktab Texnologiya fani
1-toifali o‘qituvchisi
Telefon: +998933916485
mustafoevafarangiz@gmail.com
Annotatsiya:
Mazkur maqolada barkamol avlodning kasbiy qiziqishlarini shakllantirishda
oilaning o‘rni va ahamiyati, bu borada ota-onaga tavsiyalar bergan holda bola shaxsini
shakllantirish hamda uni kelajakda istiqbolli kasblarni egallashida yetarli ko‘nikmalarni berish
nazarda.tutilgan..
Kalit so‘zlar:
kasb,
oila muhiti, yosh avlod, texnologiya, ruhiy yetuklik, muomala, munosabat,
e’tibor,.intellekt,.mehnatsevarlik,.muvaffaqiyat.va.muvaffaqiyatsizlik..
Yosh.avlodni.komil.inson.qilib.tarbiyalashda.oilaning.roli.va.ijtimoiy.mavqei.juda.balanddir..
shaxsni. shakllantirish. avvalo. oiladan. boshlanadi.. Oila. muammolari,. uning. rivojlanayotgan.
jamiyatdagi o‘rni va ijtimoiy nufuzi hamma zamonlarda ham davrning ziyoli qatlami e’tiborini
tortib.kelgan..Bizga.ma’lumki,.oila.barkamol.avlod.tarbiyasini.ta’minlovchi.va.kelgusida.ularni.
ma’lum. bir. kasb. bilan. shug‘ullanishlarini. ta’minlovchi. ilk. maskandir.. shu. o‘rinda. Birinchi.
Prezidentimiz.i.a.Karimovning.quyidagi.fikrlarini.keltirib.o‘tish.joizdir:.“…Bu.yorug‘.dunyoda.
hayot.bor.ekan,.oila.bor..Oila.bor.ekan,.farzand.deb.atalmish.bebaho.ne’mat.bor..farzand.bor.ekan,.
odamzod.hamisha.ezgu.orzu.va.intilishlar.bilan.yashaydi…”.[1..–b..56]..Yuqoridagi.fikrlardan.
kelib chiqib, oilada yosh avlodni tarbiyalash, o‘zligini anglash, shaxs bo‘lib shakllanishi, hayotda
o‘z o‘rnini topishida befarq bo‘lmaslik har bir oilaning oldiga qo‘ygan eng ezgu maqsadlaridan
biridir..
Bola kelajakdagi kasbini tanlashida u o‘sgan oila muhiti va u yerdagi olgan tarbiyasi muhim
ahamiyatga.egadir..albatta,.har.bir.ota-ona.o‘z.farzandi.uchun.faqat.yaxshilikni.xohlaydi.va.uni.
kelajakda. mumkin. bo‘lgan. muvaffaqiyatsizliklar. va. umidsizliklardan. himoya. qilishga. intiladi..
shuning. uchun,. hayot. davomida. ota-onalar. bolani. to‘g‘ri. yo‘lga. yo‘naltiradi.. Xususan,. bu.
kelajakdagi.kasbni.tanlashga.ham.tegishli..Hozir.“axborot.asri”da.yashamoqdamiz.va.tabiiyki.
aksariyat bolalarda texnologiya va virtual dunyo imkoniyatlarini bilish va undan foydalana
olish. qobiliyati. bir-ikki. avlod. oldingi. yoshlarnikidan. ancha. farq. qiladi..Ya’ni. hozirgi. davrning.
ko‘pchilik yoshlari yangi texnologiyalarga moslashuvchan, yaratuvchanlikka moyil, hamda
intilish.va.maqsadlari.ham.o‘zgachadir..Ba’zida.ularning.qarashlari.oila.a’zolarnikiga.zid.kelish.
hollari.uchraydi..Misol.uchun.ota.yoki.ona.farzandida.iqtisodchini.ko‘rsa,.u.dasturchi.bo‘lishni.
orzu.qiladi..Bir.qism.ota-onalar.farzandlariga.ota.yoki.bobo.kasbidan.ketish.kerakligini.uqtirishadi.
va.yana.ba’zilarni.ularni.hatto.tinglab.ham.o‘tirishmaydi..Natijada.o‘sayotgan.yosh.avlod.ruhiy.
yetuklikka erishish o‘rniga o‘zidagi bor ishonch va intilish ham susayib yo‘q bo‘lish holati
uchraydi..Ota-onaning.bolasiga.tarbiya.berishdagi.yana.bir.nuqsonlaridan.biri,.har.bir.farzandigaga.
alohida.muomala,.munosabat,.e’tiborda.bo‘lmasligida..«u.bolaku,.bolaga.bo‘laveradi»,.«yumalab,.
sumalab.katta.bo‘lsa.rizqini.topib.yer»,.«hammasiga.keyin.o‘zi.o‘rganib.ketadi»,.kabi.fikrlarni.
qo‘yib,.bolani.tug‘ilganidan.voyaga.yetkuncha.tarbiyalab.borish.kerak..Bolaning.tabiiy.ehtiyoji.
bo‘lgan narsalarni taqiqlash yaramaydi, bolani tez o‘sayotgan organizmni harakat qilib turishni
talab.qiladi..Bola.o‘jarlik.bilan.gapga.quloq.solmaydi,.yig‘laydi.va.asabiylashadi..Keyinchalik.esa.
vazmin, uyatchan bolaga qo‘pol muomila qilinsa u juda qo‘rqoq bo‘lib qoladi, hayotda mustaqil
yashashga. qiynaladi.. Hozir. davr. o‘zgarmoqda,. rivojlanib. borayotgan. texnika. va. texnologiya.
asrida yoshlarning bilim va intellektlariga tayanib ish tutish, ularni qo‘llab-quvvatlash juda
muhimdir..Ota-ona.farzandining.qiziqishlariga.sezgirlik.bilan.yondashishi,.qobiliyatlarini.anglay.
olishi.hamda.ularni.shakllantirish.uchun.yetarli.sharoitlarni.yaratib.berishi.maqsadga.muvoqdir..
Bordiyu ota-ona farzandi noto‘g‘ri yo‘ldan ketayotganiga amin bo‘lsa, ya’ni u shunchaki havas
uchun biron kasbni egallamoqchi ekanini payqasa, farzandi bilan samimiy suhbatlar qilgan holda
turli. tajribalar. va. yo‘llarni. misol. qilib. tushuntirishi. zarurdir.. Biroq. ota-ona. farzandi. kelajagiga.
ongli ravishda yondashib unga juda yosh paytidan barcha narsani bosqichma-bosqich o‘rgatib
borsa,.buning.oldini.olishga.erishgan.bo‘ladi..
66
Do'stlaringiz bilan baham: |
