10
INFORMACIALIQ PROCESSLER HAM INFORMACIYA
TEXNOLOGIYALARI KURSLARIN UYRENIw METODLARI
Оmarova Hаwахаn Sulaymanovna
Таshkent informasiyaliq texnologiyalari
universiteti No‘kis filiali, ulken oqitiwshisi
Телефон:+998(98) 2790550
Annotatsiya:
..Maqalada.talim.tarawindaǵi.reformalar.ham.olardiń.orinlaniwi,.kundelikli.
turmista. informatsiyaliq. texnologiyalardin’. qollaniliwi. ham. Informatika. baǵdarındaǵı.
panlerin.oqıtıw.zarurliginiń.negizi,.mamleket.talim.standartı.ham.pan.daturinde.belgilengen.
talaplar.tarepinen.iyeleniwi.lazım.bolǵan.bilim,.konlikpeler.keltirilip.otilgen.
Tayanish sozler:
informatsiya,. informatika,. talim. texnologiyalari,. talim. standartlari,.
reformalar,.informatsyion.texnologiyalar
Kundelik.turmısta.informaciya.dep,.ıqtıyarlı.maǵlıwmatlar,.qızıqtırǵan.bilimlerge.aytıladı..
Maselen,.qanday.da.bir.hadiyse,.kimnińdur.xizmeti.haqqındaǵı.xabarlari.esaplanadi.Texnikada.
belgi.yaki.signallar.formasında.uzatılatuǵın.maǵlıwmatqa.informaciya.delinedi..Biologiyada.
informaciya.tusinigi.tiri.organizmler.hareketi,.sonıń.menen.birge.nasil.mexanizmi.izzertlewleri.
menen.baylanıslı.maǵlıwmatlar.tusiniledi..
Talim.tarawındaǵı.reformalar.negizindegi.ideyanı.amelge.asırıw.bir.qatar.zarur.faktorlarǵa.
baylanıslı.. Olar. arasında. sonday. quramalı. mashqalalar. bar,. bul. mashqalalardı. jetiskenlikli.
sheshpey.turıp.tupten.ozgerisler.natiyjesi.haqqında.gap.bolıwı.mumkin.emes..Mine.usınday.
mashqalalardan. biri. informatika. baǵdarın. payda. etiwshi. «Informatika»,. «Informaciya.
texnologiyaları».sıyaqlı.oqıw.panlerin.oqıtıw.mashqalası.esaplanadı.
«Informatika». baǵdarındaǵı. panlerdi. oqıtıw. zaruriyatı,. strukturası. ham. xizmet. korsetiw.
tarawlarda.joqarı.korinisler.ham.fundamental.ozgerisler.juz.berip.atırǵan.hazirgi.prosesstiń.
ozine.tan.qasiyetlerinen.kelip.shıǵadı..Jamiyettegi.bunday.ozgerislerdiń.tiykarı.informaciyalar.
payda.etiw,.olardı.saqlaw,.uzatıw.ham.olardan.paydalanıwdıń.jańausıl.ham.qurallarına.barıp.
taqaladı.. Biz. informaciyalasqan. dawirde. turıppız.. Har. dayım. artıp. baratırǵan. informaciya.
kolemin.qayta.islew.ham.oz.xizmet.ortalıǵında.onnanunemli.paydalanıw.zaruriytımenen.dus.
kelip.atırǵan.jamiyet.aǵzaları,.kasip.iyeleri.sanı.tabara.artıp.barmaqta..Hazirgi.dawirde.real.
shart-sharayıt.sonnan.ibarat,.Ozbekstan.Respublikası.talim.sistemasın.informaciyalasqan.asir.
mutajliklerine.maslastırmawdıń.ilajı.joq..Usı.maselege.«kadrlar.tayarlaw.milliy.dasturi»de.de.
oz.aldına.itibar.qaratılǵan..«Kadrlar.tayarlaw.milliy.dasturi»nı.amelge.asırıwdıń.basqıshında..
oqıw-tarbiya. processin. joqarı. sıpatlı. adebiyatlar. ham. joqarı. pedagogik,. sol. qatardan,.
zamanagoy. informaciya-kommunikacion. texnologiyaları. menen. taminlew,. uzliksiz. talim.
sistemasın.informaciyalstırıwdı.amelge.asırıw.waziypası.qoyılǵan..
Informatika.baǵdarındaǵı.panlerin.oqıtıw.zarurliginiń.negizi,.tiykarı.bolıp.tomendegilerdi.
ańlaw.esaplanadı:
•
.kompyuterler,.informaciya-kommunikasiyaliq.texnologiyalar.dunyadaǵı.informaciyalıq.
krizislerdıń.natiyjesi.esaplanadı;
•
Ozbekstan. Respublikasındaǵı. talim. processin. kompyuterlestiriwdiń. jahan. darejesine.
maslastırıw.jolların.izlew.zarur;
•
.kompyuter.talim.processiniń.natiyjeliligin.asırıwshı.quwatlı.qural.esaplanadı,.sebebi.
ol.oqıw.informaciyaların.sıpatlı.jetkiziw.imkaniyatların.keńeytiredi,.oqıwshılardıń.qızıǵıwın.
255
10
asıradı,. talimdi. qızıqlı. alıp. barıw. imkanin. keńeytiredi,. oqıw. xizmetin. basqarıw. usılların.
ozgertiredi,. oqıtıwshınıń. informaciya. uzatıwshı. sıpatındaǵı. roliniń. joqarı. darejede. bolıwı.
taminlenedi.ham.taǵı.basqa;
•
.zamanagoy.kompyuterlerde.grafik.interfeys,.«dostana».baylanıs.quralları.ham.basqa.
imkaniyatlardıń. boliwi. barlıq. taraw. qaniygelerine,. ulıwma. paydalanıwshılarǵa. kompyuter.
menen.biyma’lel.baylanıs.qılıw.imkanin.beredi;
•
.kompyuter.sawatqanlıǵı.natiyjesinde.balalar.rawajlanıp.baratırǵan.dunyada.keleshek.
turmısqa.ham.materiallıq.parawanlıqqa.erisiwge.jaqsıraq.tayın.bolıwları.mumkin;
•
.zamanagoy.kompyuter.texnologiyalarınıń.imkaniyatları.sol.darejede,.olardan.tek.ǵana.
talimde. emes,. balkim. har. tarepleme. jetik,. barkamal. awladdı. tarbiyalawda. da. paydalanıw.
mumkin.
Mektepke.shekemgi.tarbiya,.ulıwma.orta.bilim,.orta.arnawlı,.kasip-oner.talimi.ham.onnan.
keyingi.talim.basqıshların.oz.ishine.alǵan.hamde.informatika.boyınsha.qaniyge.bolmaǵanlarǵa.
molsherlengen.«Informatika».pani.pedagogika.ushın.jańa.bolǵan.ideyalarǵa.tiykarlanǵan:
-. informatika. baǵdarındaǵı. panlerdi. oqıtıw. dunyanıń. hazirgi. jagdayi. ham. rawajlanıw.
keleshegin.esapqa.alǵan.halda.talim.mazmunındaǵı.ozgerislerdi.korsetiwi;
-.informatika.boyınsha.qaniyge.bolmaǵanlarǵa.programmalastırıwdı.uyretiw.zaruriyatınan.
waz.keshiwi.lazım;.
-.informatika.baǵdarındaǵı.panlerdi.oqıtıw.didaktikaliq.spiral.prinsipi.tiykarında.qurılıwı;
-.shaxstı.oqıtıw,.tarbiyalaw.ham.rawajlandırıw.sıpatların.kepillewge.baǵdarlanǵanlıq;
-. oqıw. waqtı. resursların. oqıwshılardıń. oy-orisin. rawajlandırıw,. oqıw. doretiwshilik.
iskeriligin.sholkemlestiriw.paydasına.qayta.bolistiriw.
Mamleket. talim. standartı. ham. pan. daturinde. belgilengen. talaplar. tarepinen. iyeleniwi.
lazım.bolǵan.bilim,.konlikpe,.tajriybe.ham.kompetenciyalardı.qaliplestiriwdi,.oqıw.prosessin.
kompleks. proektlew. tiykarında. kepillengen. natiyjelerdi. alıwdı,. mustaqıl. bilim. alıw. ham.
uyreniwdi. hamde. qadaǵalawdı. amelge. asırıwdı. taminleytuǵın,. talabanıń. doretiwshilik.
qabiliyetlerin.rawajlantırıwǵa.baǵdarlanǵan.oqıw–metodikaliq.derekler,.didaktikaliq.qurallar.
ham. materiallar,. elektron. talim. reursları,. oqıtıw. texnologiyası,. bahalaw. metodları. ham.
kriteriyaları.oqıw-metodikaliq..jıynaq.oz.ishine.aladı.
Paydalanilg‘an.a’debiyatlar:
1..Uzliksiz.talim.sisteması.ushın.oqıw.adebiyatlarınıń.jańa.awladın.jaratıw...konsepsiyası..
–.Tashkent,.2002.
2.Yuldashev. U.Y,. Bоqiev. Р.Р.,. Zаkirova.F.М.. Informatika. o‘qitish. . metodikasi.. O‘quv-
metodikaliq.qollanba..–Т.:Аlоqashi,.2004.
3.www.iatp.uz..(Internet.ham.onıń.imkaniyatın.uyretiwge.qaratılǵan.sayt)...
4.www.vlibrary.freenet.uz..(ozbek.tilinde.“Virtual.kitapxana”.elektron.sabaqlıǵı)
256
Do'stlaringiz bilan baham: |