|
10
MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARDA BOSHLANG‘ICH MATEMATIK
TASAVVURLARNI MATEMATIK ERTAKLAR ORQALI SHAKLLANTIRISH
Xalikova Umida Mirovna
Buxoro Davlat Universiteti magistranti
umidaxalikova87@mail.ru,97.305-62-20
Annotatsiya:
Ushbu tezisda maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarning elementar
matematik.ko‘nikmalarini.shakllantirishda.yangi.axborot.texnologiyalari.asosida.yaratiladigan,.
maktabgacha ta’lim tashkilotlari o‘quv faoliyatida foydalaniladigan elektron animatsion
matematik.ertaklarni.tayyorlash.metodikasi.va.samadorligi.haqida.ma’lumotlar.keltirilgan..
Kalit so‘zlar:
elementar matematik ko‘nikma, animator dastur, globallashuv, matematik
ertak,.mashg‘ulot.
“Aql nafaqat bilimda, balki bilimlarni amalda
qo‘llash qobiliyatida ham mavjud”
Aristotel.
Bolalarning. aqliy. tarbiyasida. boshlang‘ich. matematik. tasavvurlarni. rivojlantirish. katta.
ahamiyatga. ega.. Maktabgacha. yoshdagi. bolalarning. elementar. matematik. ko‘nikmalarini.
rivojlantirishda.asosan..raqamlar.va.ular.ustida.amallar,.oddiy.geometrik.shakllar,..fazoda.
mo‘ljal. olish,. katta-kichik,. vaqt. tushunchalari. bilan. tanishtiruvchi. g‘oyalar. ilgari. surilgan.
didaktik.materiallar.zarur.hisoblanadi..Bunday.didaktik.materiallar.maktabgacha.yoshdagi.
bolalar. kognitiv. qiziqishini. va. matematik. tafakkurini. rivojlantirish,. mulohaza. yuritish,.
bahslashish va amalga oshirilgan harakatlarning to‘g‘riligini isbotlashga qaratilgan
bo‘lishi. . lozim..Aynan. matematika. bola. . ongining. rivojlanishiga. ta’sir. etadi,. fikrlashning.
moslashuvchanligini.rivojlantiradi,.mantiqqa.o‘rgatadi,.xotirani,.e’tiborni,.tasavvurni,.nutqni.
shakllantiradi.
Hozirgi globallashuv davrida maktabgacha yoshdagi bolalarning matematik tasavvurlarni
shakllantirish..muammolari.bilan.ko‘pgina.olimlarimiz.shug‘ullanmoqdalar..
Men ushbu maqolamda yuqoridagi muammoning bir yechimi sifatida matematik
ertaklarning imkoniyatlarini, ulardan, maktabgacha yoshdagi bolalarda boshlang‘ich
matematik tasavvurlarni shakllantirishda o‘quv faoliyatining vositasi sifatida foydalanish
haqida.ma’lumotlar.keltirdim..
. Matematik. ertaklar. -. sarguzasht. janriga. asoslangan. badiiy. matn.. Syujetda. asosiy.
qahramonlar.o‘quvchilarning.e’tiborini.o‘ziga.tortadigan.g‘ayrioddiy,.“jonli”.ko‘rinishga.ega.
bo‘ladi.va.ba’zi.bir.matematik.tushunchalar.bilan.bog‘lanadi..Ushbu.jarayonni.tasvirlashda..
animatsion. kompyuter. dasturlari. asosiy. vosita. hisoblanadi.. Adobe. . Flash. Professional.
CS6 va Crazy Talk Animator dasturlarida tayyorlangan 3D formatdagi matematik ertaklar
bolada. . juda. katta. qiziqish. uyg‘otadi. va. . bolalar. ertak. qahramonlari. bilan. birgalikda. turli.
xil.vazifalarni.bajaradilar,.savollarga.javob.izlaydilar,.taqqoslaydilar,.xulosa.chiqaradilar.
Matematik.ertakning.tuzilishi..xayoliy.mamlakat,.qahramonlar.o‘rtasidagi.mojarolar.va..
nizolarni.hal.qilish,.topshiriqlarni.bajarishga.qaratilgan.bo‘lib..baxtli.yakun.topishi.kerak..
Ertaklarda fantastik qahramonlar yoki insonning g‘ayrioddiy qobiliyatiga ega bo‘lgan real
hodisalar..aks.etishi.maqsadga.muvofiq.bo‘ladi.
Samarali..matematik.ertaklarni.yaratish..shartlari:
-.Ertakni.tayyorlashda.har.bir.bolaning.individual.xususiyatlarini.hisobga.olinishi..kerak;
336
10
-Ertak. syujetlari. bolalarga. ma’lum. bir. ketma-ketlikda,. materialning. asta-sekin.
murakkablashishi.bilan.taqdim.etilishi.kerak;
-Animatsion matematik ertaklar bolaga tushunarli tilda obrazlar asosida ovozli tasvirlanishi
lozim;
-Ertaklardagi.ranglar.uyg‘unligi.bola.psixologiyasini.o‘rgangan.holda.tanlanishi.zarur.
Puxta. o‘ylangan. va. tartibga. solingan. matematik. ertaklar. tizimidan. foydalanish. orqali,.
bolalar.maktabgacha.ta’lim.tashkilotlari.dasturiga.muvofiq.matematik..bilim.va.ko‘nikmalarni.
ortiqcha.yuklamalarsiz..hamda.zerikarli.mashg‘ulotlarsiz..egallaydilar..Egallangan.bilimlarni.
mustahkamlash. maqsadida. esa. . mavzuga. mos. rivojlantiruvchi. kompyuter. o‘yinlaridan.
foydalaniladi.
Foydalanilgan.adabiyotlar.ro‘yxati:
1..Багунц,.А.п..Шаг.в.математику.:.пособие.для.педагогов.и.родителей./.А.п..Багунц,.
М.И..Мирошник..–.Ростов.н/Д.:.Легион,.2013..–.80.с.
2..Ерофеева,.Т.И..Дневник.математических.достижений.:.пособие.по.обследованию.
и. развитию. математических. представлений. у. дошкольников. /. Т.И.. Ерофеева.. –. М.:.
просвещение,.2006..–.63.с..
3..Игровая.деятельность.на.занятиях.по.математике..подготовительная.группа../.авт.-
сост..п.Г..Федосеева..–.Волгоград:.ИТД.«Корифей»..–.96.с.
337
Do'stlaringiz bilan baham: |
