16-laboratoriya ishi

VPN Protokollari - IP security (IPsec)

• 
  SSL (Secure Sockets Layer)
  
• 
  PPTP (Point to Point Tunneling Protocol)
  
• 
  L2F (Layer 2 Forwarding protocol)
  
• 
  L2TP (layer 2 Tunneling Protocol
  

PPTP (ingl. Point-to-Point Tunneling Protocol) — tunnelli nuqta-nuqta protokoli, kompyuterlarga server bilan standart tarmog’ (himoyalanmagan tarmoq) da maxsus tunnel yaratish orqali himoyalangan aloqani o’rnatuvchi protokol. PPTP protokoli PPP kadrlarini IP-paketlarga joylashtiradi va bu orqali global IPtarmoqdan yuboradi, masalan, Internet orqali. PPTP bundan tashqari ikki lokal tarmoqda tunnel tashkillashtirish uchun ham qo’llaniladi. PPTP qo’shimcha TCPbog’lanishdan foydalangan holatda tunnelga xizmat ko`rsatadi.
L2F (Layer 2 Forwarding protocol) – bu tunnelashtirish protokollarining biri. Ushbu protokol Cisco Systems tomonidan internet orqali VPN aloqasini yaratish uchun ishlab chiqarilgan.
L2TP (Layer 2 Tunneling Protocol) Microsoft PPTP (Point-to-Point Tunneling Protocol) va Cisco L2F (Layer 2 Forwarding) ning kombinatsiyasi hisoblanadi. L2TP IP, X.25, Frame Relay yoki ATM tarmoqlari orqali jo'natiladigan PPP (Point-to-Point Protocol) kvadratlarini qamrab olish uchun tunnel protokoli sifatida ishlatilishi mumkin. Ko'p yo'nalishlarga bitta tunnel orqali ruxsat beriladi.

18-LABORATORIYA ISHI

MAVZU: KORXONA VA TASHKILOT AXBOROT KOMUNIKATSIYA TIZIMLARIDA VPN TARMOQ QURISH.
Ishdan maqsad. Routerlarda site-to-site texnologiyasi asosida virtual himoyalangan tarmoq qurish ko`nikmalarini hosil qilish.

Nazariy ma’lumot

VPN (Virtual Private Network - virtual xususiy tarmoq) -mantiqiy tarmoq bo‘lib, o‘zidan yuqoridagi boshqa tarmoq, masalan, Internet asosida quriladi. Bu tarmoqda kommunikatsiyalarda umumiy xavfsiz bo‘lmagan tarmoq protokollaridan foydalanilishiga qaramay, shifrlashdan foydalangan holda, axborot almashinishda bеgonalarga bеrk bo‘lgan kanallar tashkil qilinadi. VPN tashkilotning bir nеcha ofislarini ular o‘rtasida nazorat qilinmaydigan kanallardan foydalangan holda yagona tarmoqqa birlashtirish imkonini bеradi.
O‘z navbatida, VPN alohida tarmoq xususiyatlarini qamrab olgan, lеkin bu tarmoq umumiy foydalanish tarmog‘i, masalan, Intеrnеt orqali amalga oshiriladi. Tunnеllashtirish mеtodi yordamida ma’lumotlar pakеti umumiy foydalanish tarmog‘i orqali xuddi oddiy ikki nuqtali bog‘lanishdagi kabi translyatsiya qilinadi. Har qaysi «ma’lumot jo‘natuvchi-qabul qiluvchi» juftligi o‘rtasida ma’lumotlarni bir protokoldan ikkinchi protokolga inkapsulyatsiya qilish imkonini bеruvchi o‘ziga xos tunnеl — xavfsiz mantiqiy bog‘lanish o‘rnatiladi.

Virtual himoyalangan tarmoq strukturasi