15-VARIANT
1.Topshiriq
Quyidagi savollarga javob bering.
1.Ma’lumotlar bazasida ishlash.
Ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MBBT) - bu dasturiy va apparat vositalarining murakkab majmuasi bo`lib, ular yordamida foydalanuvchi ma`lumotlar bazasini yaratish va shu bazadagi ma`lumotlar ustida ish yuritish mumkin. Ma`lumotlar bazasi obyekt yoki obyektlar to`plami holatini ularning xossalari va o`zaro munosabatlarini aks ettiruvchi nomlangan ma`lumotlar to`plamini ifodalaydi. Juda ko`p turdagi MBBT mavjud. Ular o`z maxsus dasturlash tillariga ham ega bo`lib, bu tillarga SUBD buyruqli dasturlash tillari deyiladi. MBBTga Oracle, Clipper, Paradox, Vizual FoxPro, Access va boshqalarni misol keltirish mumkin. Microsoft Access dasturi ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi hisoblanadi. Ushbu dastur ma`lumotlar bazasi, jadvallar, so`rovlar, formalar va hisobotlar bilan ishlash imkoniyatini taqdim etuvchi tizimdir. Xar qanday axborot tizimini ma`lumotlar bazasini yaratish mumkin. Shu bilan bir qatorda MS Access dasturi faydalanuvchi oldiga qo`shimcha talablarni qo`ymaydi. Foydalanuvchi kompyuterida MS Office dasturi o`rnatilgan bo`lsa bas shuning o`zi kifoya.
Dasturni ishga tushirish Microsoft Access dasturi ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi hisoblanadi. Ushbu dastur ma`lumotlar bazasi, jadvallar, so`rovlar, interfeyslar va hisobotlar bilan ishlash imkoniyatini taqdim etuvchi tizimdir. Ushbu darsda Microsoft Access dasturini ishga tushirish usullarini ko`rib chiqamiz. Access dasturini ishga tushirish uchun quyidagi usullarning biridan foydalaning: Microsoft Access dasturi ma`lumotlar bazasini boshqarish tizimi hisoblanadi. Ushbu dastur ma`lumotlar bazasi, jadvallar, so`rovlar, interfeyslar va hisobotlar bilan ishlash imkoniyatini taqdim etuvchi tizimdir. Ushbu darsda Microsoft Access dasturini ishga tushirish usullarini ko`rib chiqamiz. Access dasturini ishga tushirish uchun quyidagi usullarning biridan foydalaning: Birinchi usul: Birinchi usul: Пуск tugmasini bosing va Программыmenyusiga outing; Пуск tugmasini bosing va Программыmenyusiga outing; Paydo bo`lgan menyudan Microsoft Office bo`limini tanlang; Paydo bo`lgan menyudan Microsoft Office bo`limini tanlang; Dastur yorliqlari ro`yhatidan Microsoft Office Access 2003 yorlig`ini bosing. Dastur yorliqlari ro`yhatidan Microsoft Office Access 2003 yorlig`ini bosing. Ikkinchi usul: Ikkinchi usul: Пуск tugmasini bosing va Выполнить amalini tanlang; Пуск tugmasini bosing va Выполнить amalini tanlang; Paydo bo`lgan Запуск программы oynasining Открыть maydoniga MSACCESS so`zini kiriting; Paydo bo`lgan Запуск программы oynasining Открыть maydoniga MSACCESS so`zini kiriting; OK tugmasini bosing. OK tugmasini bosing. Uchinchi usul: Uchinchi usul: Мой компьютер yorlig`iga sichqoncha o`ng tugmasini bosing va Проводник dasturini ishga tushiring; Мой компьютер yorlig`iga sichqoncha o`ng tugmasini bosing va Проводник dasturini ishga tushiring; Paydo bo`lgan oynaning Папки bo`limidan C:\Program Files\Microsoft Office\OFFICE11 papkasini oching; Paydo bo`lgan oynaning Папки bo`limidan C:\Program Files\Microsoft Office\OFFICE11 papkasini oching; Fayllar ro`yhatidan MSACCESS faylini toping va unga sichqoncha chap tugmasini ikki marta bosing; Fayllar ro`yhatidan MSACCESS faylini toping va unga sichqoncha chap tugmasini ikki marta bosing; Shu tariqa uch usul natijasida ham ushbu ko`rinishdagi Microsoft Access dasturi interfeysi ekranda paydo bo`ladi. Shu tariqa uch usul natijasida ham ushbu ko`rinishdagi Microsoft Access dasturi interfeysi ekranda paydo bo`ladi.
4 Dasturning ekran interfeysi Dasturning ekran interfeysi Access dasturi interfeysi menyu satri, uskunalar paneli, topshiriqlar maydoni va holatlar satridan iborat. Ushbu darsimizda Access dasturi interfeysning asosiy elementlarini korib chiqamiz. Oynaning eng yuqori qismida dastur nomidan iborat sarlavha satri joylashgan bolib uning ong tomonida oynaning boshqarish tugmalari joylashgan, bular: Access dasturi interfeysi menyu satri, uskunalar paneli, topshiriqlar maydoni va holatlar satridan iborat. Ushbu darsimizda Access dasturi interfeysning asosiy elementlarini korib chiqamiz. Oynaning eng yuqori qismida dastur nomidan iborat sarlavha satri joylashgan bolib uning ong tomonida oynaning boshqarish tugmalari joylashgan, bular: Свернуть tugmasi, oynani topshiriqlar paneliga tushirish; [ ] Свернуть tugmasi, oynani topshiriqlar paneliga tushirish; [ ] Развернуть tugmasi, oynani ekranga qayta tiklash; [ ] Развернуть tugmasi, oynani ekranga qayta tiklash; [ ] Закрыть tugmasi, oynani yoki dasturni yopish. [ ] Закрыть tugmasi, oynani yoki dasturni yopish. [ ] Sarlavha satridan keyin menyu satri joylashgan bolib, dasturning menyu bolimlari nomiga mos malum vazifalarini bajaradi. Menyu satrining tagida База данных deb nomlanuvchi bir qator tugmalardan iborat uskunalar paneli joylashgan. Ushbu uskunalar panelida joylashgan tugmalar, sichqoncha tugmasini bir marta bosish orqali, dasturning malum amallarini tezkor bajarish imkonini beradi. Dastur interfeysining ong qismida topshiriqlar maydoni joylashgan bolib, unda malumotlar bazasini yaratish, dastur malumotnomasi bilan ishlash va malumotlarni qidirish bilan bogliq amallarni bajarish mumkin. Dastur oynasining quyi qismida holatlar satri joylashgan, unda dasturning statistik va xabar malumotlari aks ettiriladi Sarlavha satridan keyin menyu satri joylashgan bolib, dasturning menyu bolimlari nomiga mos malum vazifalarini bajaradi. Menyu satrining tagida База данных deb nomlanuvchi bir qator tugmalardan iborat uskunalar paneli joylashgan. Ushbu uskunalar panelida joylashgan tugmalar, sichqoncha tugmasini bir marta bosish orqali, dasturning malum amallarini tezkor bajarish imkonini beradi. Dastur interfeysining ong qismida topshiriqlar maydoni joylashgan bolib, unda malumotlar bazasini yaratish, dastur malumotnomasi bilan ishlash va malumotlarni qidirish bilan bogliq amallarni bajarish mumkin. Dastur oynasining quyi qismida holatlar satri joylashgan, unda dasturning statistik va xabar malumotlari aks ettiriladi.
2.Rastrli grafika.
Rastli grafika. Rastli grafikada tasvir nuqtalar (kog’ozda), piksellar (nuqtalar ekranda shunday deb ataladi) yordamida hosil qilinadi. Tabiiyki, nuqtalar soni qancha ko’p bo’lsa (ular zich qilib joylashtirilsa), unga asoslangan rasm, shakl, grafik va hokazolar shuncha aniq ko’rinib turadi. Shu munosabat bilan ekranning ruxsat etish qobiliyati tushunchasi kiritilgan bo’lib, unda gorizontal va vertikal yo’nalishlardagi nuqtalar soni muhim ahamiyatga ega va u ekranning ruxsat etish imkoniyati deyiladi.
Odatda, bunday ko’rsatkich 640x480, 800x600, 1024x768 yoki bulardan yuqori piksellarda beriladi. Tasvir o’lchovi ruxsat etish qobiliyati bilan bog’liqdir. Bu parametr dpi(dots per inch-nuqtalar soni zichligi) bilan o’lchanadi. Ekran dioganali 15 dyuymli (1dyuym=2,54 sm) monitorda tasvir o’lchovi 28x21 sm ni tashkil qiladi. Buni hisobga olsak, 800x600 pikselli monitor ekranining tasvirlash qobiliyati 72 dpi ga teng bo’ladi. Demak, kompyuter xotirasidagi rangli tasvir ko’p joy olinishini tushunish qiyin emas. Misol uchun 10x15 sm li rasm taxminan 1000x1500 piksellardan iborat bo’ladi.
Agar har bir rangli nuqtani tasvirlash uchun 3 bayt xotira ishlatilishini hisobga olsak, bitta o’rtacha kattalikdagi rasmning o’zi xotirada taxminan 4 mln. bayt joyni egallaydi. Bunday ma`lumot, xususan, Internet sahifalarini yaratishda e`tiborga olinishi zarur. Shuning uchun ham hozirgi kunda yaxshi multimedia dasturlarini, videorolikni yaratish uchun operativ xotirasi 128 Mbaytdan kam bo’lmagan va mos ravishda, tezligi katta bo’lgan kompyuterlardan foydalanish maqsadga muvofiq.
Demak, rastli grafika bilan ishlash uchun yuqori unumli kompyuter talab qilinadi.
Rastli grafikaning kamchiligi sifatida shuni aytish mumkinki, tasvirni mashtablashtirish (kattalashtirish, kichiklashtirish) jarayoni natijasida nuqtalar o’lchovi kattalashishi bilan tasvir aniqligi yomonlashishi mumkin va hatto, tasvir tanib bo’lmaydigan darajada o’zgarishi mumkin.
Rastli grafika elektron (multimedia) va matbaa nashrlarida keng qo’llaniladi. Nashrlarda turli illyustratciyalarni yaratishda, odatda, skaner orqali olingan raqamli foto yoki videokamera (hozirda bunday fotoapparat va videokameralar keng tarqalgan) yoki rassom, loyihachi tomonidan tayyor-langan tasvirlardan foydalaniladi. Shuning uchun ham rastli grafikada tahrir qiluvchi dastur vositalaridan keng foydalaniladi. Bu dasturlar, odatda, tasvirlarning aniqroq ko’rinishda bo’lishini ta`minlaydi.
3. MS Excel дастурида маълумотлар билан ишлаш, саралаш ва фильтрлаш
2.Topshiriq
MS Power Point yoki Prezi dasturlarida quyidagi mavzular asosida kamida 10 varoqlik slayt(Презентация) tuzing tuzilgan prezintatsiyani elektron nusxasini ilova qiling
МS Word матн муҳаррири ва унинг имкониятлари.
MS Excel дастурихакида тушунча.
Pover Point дастурида слайдлар билан ишлаш
3.Topshiriq
Mutaxasislik faningiz bo’yicha biror bir mavzu bo’yicha AKTni qo’llagan holda dars ishlanmasini yarating.
Do'stlaringiz bilan baham: |