15. Mavzu: O‘zbekiston Respublikasining xalqaro reyting va indekslardagi

Harakatlar strategiyasida
 belgilangan vazifalarni amalga oshirish 
maqsadida respublika kengashi tashkil etilgan. 
Mazkur Kengashning asosiy vazifalari: 
-mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy-huquqiy taraqqiyot darajasini 
tizimli tahlil qilib borish, turli sohalarda amalga oshirilayotgan tub 
o‘zgarishlarning O‘zbekiston Respublikasi uchun ustuvor bo‘lgan xalqaro reyting 
va indekslarda mamlakatning o‘rnini yaxshilash maqsadlariga xizmat qilishini 
ta’minlash, mazkur yo‘nalishdagi ishlarning samaradorligiga to‘siq bo‘layotgan 
muammolarni bartaraf etish; 
-O‘zbekiston Respublikasi uchun ustuvor bo‘lgan xalqaro reyting va 
indekslarda mamlakatning o‘rnini yaxshilash maqsadida davlat hokimiyati va 
boshqaruvi tizimini takomillashtirish, jamiyatni demokratlashtirish, ilg‘or xalqaro 
tajribaga asoslangan davlat va jamiyat qurilishi sohasidagi islohotlarni amalga 
oshirish bo‘yicha tashabbuslarni ilgari surish; 
-davlat va jamiyat hayotining turli jabhalarini tartibga solishga qaratilgan 
normativ-huquqiy hujjatlar va ularning loyihalarini O‘zbekiston Respublikasi 
uchun ustuvor bo‘lgan xalqaro reyting va indekslardagi mamlakatning o‘rniga 
ta’siri nuqtai nazaridan kompleks baholab borish. 
SHu munosabat bilan,O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Adliya 
vazirligi mazkur Kengashning ishchi organlari etib belgilandi. 
Kengash ishchi organlari taqsimlangan vazifalar bo‘yicha O‘zbekiston 
Respublikasi uchun ustuvor bo‘lgan xalqaro reyting va indekslarda mamlakatning 
o‘rnini yaxshilashga qaratilgan ta’sirchan choralar ishlab chiqilishi va amalga 
oshirilishi hamda ushbu yo‘nalishda tizimli xalqaro hamkorlik olib borilishi 
ustidan nazorat o‘rnatish kabilarni o‘z ichiga oladi. 
Bugungi kunda mamlakat imiji masalasida qator ishlar amalga 
oshirilayotganini quyidagi parametrlar bilan dalillashtir mumkin: 
1.
O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq ustuvor siyosiy 
va huquqiy reyting va indeks ko‘rsatkichlarda O‘zbekiston o‘rnini yaxshilash.
2.
O‘zbekistonning xalqaro maydondagi ijobiy imijini targ‘ib qilish 
uchun xalq diplomatiyasi vositalarini rivojlantirish va joriy etish. 
3.
O‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy va ijtimoiy-iqtisodiy sohalarda 
amalga oshirilayotgan islohotlar va o‘zgarishlarni xalqaro maydonda faol va 
keng yoritish. 
4.
Milliy raqamli diplomatiyani rivojlantirish. 
5.
Turizmni rivojlantirishga xalaqit berayotgan omillar va sharoitlarni 
aniqlash maqsadida xorijiy investorlar va turistlar o‘rtasida ijtimoiy so‘rovlar 
tashkil etish va o‘tkazish. 
6.
Siyosiy xavflarning iqtisodiyot, moliya va tashqi savdo sohalariga 
ta’sir qiluvchi omillarini aniqlash, shuningdek, ularning ta’sirini kamaytirish. 

---

7.
O‘zbekiston Respublikasining ijobiy imijini ilgari surishning 
zamonaviy mexanizmlarini ishlab chiqish va qo‘llashda hamkorlik qilish 
uchun xorijiy konsalting kompaniyalarini jalb qilish. 
8.
O‘zbekiston to‘g‘risida ijobiy ma’lumotlarni tarqatish, o‘zbek 
brendlarini reklama qilish, respublikaning xalqaro maydondagi imijini ilgari 
surish maqsadida mashhur xorijiy blogerlar bilan aloqalarni o‘rnatish va 
rivojlantirish. 
9.
Milliy brendlarni ommalashtirish va mamlakatning ijobiy imijini 
targ‘ib qilish maqsadida O‘zbekiston xalq amaliy san’ati xalqaro 
festivallarini tashkillashtirish, shuningdek, chet elda o‘tkaziladigan xalq 
ijodiyoti festivallari va yarmarkalarida faol ishtirok etish. 
10.
YUNESKOning Butunjahon merosi ro‘yxatiga O‘zbekistonning 
yangi ob’ektlarini kiritish va boshqalar 
YAngilanayotgan O‘zbekistonning xalqaro maydondagi imijiga ijobiy 
ta’sir etgan omillar sifatida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 
yil 19 sentyabrda BMT Bosh assambleyasining 72-sessiyasi va 2020 yil 23 
sentyabrdagi 75-sessiyasidagi ma’ruzasida mintaqaviy va xalqaro xarakterga 
ega bo‘lgan g‘oya va takliflarni ilgari surgani hamda mazkur takliflarni 
xalqaro maydonda e’tirof etilishini alohida ta’kidlab o‘tish joiz. 
SHuni alohida ta’kidlash lozimki, ichki siyosiy faoliyatga nazar tashlasak,
o‘tgan to‘rt yil ichida milliy parlamentimiz Oliy Majlisning nufuzli xalqaro 
tashkilotlar bilan aloqalarini bir necha yillik tanaffusdan so‘ng yana qayta 
tiklangani mamlakatimizning xalqaro maydondagi imijini yanada oshirdi. 
Jumladan, milliy parlamentimiz Parlamentlararo Ittifoqda, Evropada Xavfsizlik va 
Hamkorlik Tashkilotining Parlament Assambleyasida, Mustaqil Davlatlar 
Hamdo‘stligi Parlamentlararo Assambleyasida o‘z faoliyatini tiklagani, 
shuningdek, xalqaro ekologik kongressda parlamentimiz vakillarining ishtirok 
etgani muhim ahamiyatga ega bo‘ldi. 
Xulosa qilib aytganda, globallashuv jarayonlari shiddat bilan kechayotgan 
hozirgi davrda milliy manfaatlarimizni ilgari surish hamda faol tashqi siyosat 
yuritish mamlakatimizning barqaror rivojlanishini ta’minlashga, O‘zbekistonning 
xalqaro maydondagi obro‘-e’tiborini yanada oshirishga va Vatanimizning jahon 
hamjamiyatida munosib o‘rin egallashiga xizmat qiladi. 
2020 yil 23-sentyabrda O‘zbekiston Respublikasi prezidenti BMT Bosh 
assambleyasining 75-sessiyasida o‘zbek tilida ma’ruza qilib, dunyo davlatlarini 
qiynab kelayotgan 9 ta masala bo‘yicha o‘z takliflari va g‘oyalarini ilgari surdi. 
Jumladan, Orol bo‘yi mintaqasida ekologik muhitni barqarorlashtirish yuzasidan 
bildirgan taklifi ham BMT rahbariyati va xorijiy davlatlar rahbarlari tomonidan 
e’tirof etildi.

---

Darhaqiqat, hozirgi kunda eng yirik global ekologik falokatlardan biri Orol 
dengizi fojiasi bo‘lib, uning ekologik, ijtimoiy-iqtisodiy va gumanitar oqibatlari 
tufayli mintaqa sog‘liqni saqlash, genofond va unda yashayotgan odamlar 
kelajagining barqaror rivojlanishiga bevosita tahdid solmoqda. SHuningdek, global 
ekotizimga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Orolbo‘yi inqiroz zonasi bevosita 
Qozog‘iston, Turkmaniston va O‘zbekiston, bilvosita esa, Qirg‘iziston va 
Tojikiston hududlarini qamrab oladi. Mutaxassislarning hisob-kitoblariga ko‘ra, 
bugun Orolning qurigan qismida 5,5 million gektarga teng hududda yangi tuzli 
cho‘l paydo bo‘lgan. Bu hududlarda yiliga 90 kundan ortiq davr mobaynida chang 
bo‘ronlari sodir bo‘ladi va 100 million tonnadan ortiq chang va zaharli tuzlarni 
atmosferaga ko‘tarib, minglab kilometrlarga yoyib yuboradi. SHuning uchun ham 
Orol inqirozining atrof-muhit va mintaqa aholisi hayotiga salbiy ta’sirini 
qisqartirish, iqlim ta’sirining yanada yomonlashishi oldini olish bugungi kundagi 
eng muhim vazifalardan hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti BMT 
Bosh Assambleyasining 72–sessiyasida so‘zlagan nutqida ham Orol dengizining 
ekologik fojiasiga alohida e’tibor qaratgandi. CHunki Orol dengizi qurishi 
oqibatlarini bartaraf etish xalqaro sa’y-harakatlarning faol mustahkamlanishini 
talab qiladi. SHundan kelib chiqib, 2018 yilning 24 avgust kuni Orolni qutqarish 
xalqaro jamg‘armasi ta’sischi davlatlari rahbarlarining Turkmanboshi shahrida 
bo‘lib o‘tgan sammitida O‘zbekiston rahbari tomonidan Orolbo‘yi mintaqasini 
ekologik innovatsiyalar va texnologiyalar zonasi deb e’lon qilish taklif etilgan edi.
O‘zbekiston mavjud ahvolni yaxshilash uchun bu erda ikki million gektar 
yangi o‘simlik maydonlari va daraxtzorlar yaratish, tuproq qatlamini shakllantirish 
bo‘yicha ulkan ishlarni amalga oshirmoqda. Mamlakatimiz tashabbusi bilan 
BMTning Orolbo‘yi mintaqasi uchun Inson xavfsizligi bo‘yicha ko‘p tomonlama 
sheriklik asosida Trast fondi tuzilgani, bu fond og‘ir ekologik hududda 
yashayotgan aholiga amaliy yordam ko‘rsatish uchun xalqaro hamjamiyatning 
tayanch platformasi bo‘lib xizmat qilishi tabiiy. O‘zbekiston rahbari o‘z chiqishida 
Orolbo‘yi mintaqasini ekologik innovatsiya va texnologiyalar hududi, deb e’lon 
qilish haqida BMT Bosh Assambleyasining maxsus rezolyusiyasini qabul qilish 
hamda ushbu muhim hujjat tasdiqlangan sanani Ekologik tizimlarni himoya qilish 
va tiklash xalqaro kuni sifatida nishonlash taklifini bildirdi. BMT maxsus 
rezolyusiyasini qabul qilish g‘oyasi 2019 yil 25 oktyabrda Nukus shahrida BMT 
shafeligida bo‘lib o‘tgan “Orolbo‘yi — ekologik innovatsiyalar va texnologiyalar 
zonasi” deb nomlangan yuqori darajadagi xalqaro konferensiyada taklif etilgan edi. 
Mazkur rezolyusiya investitsiyalarni rag‘batlantirish va iqlim o‘zgarishi, atrof-
muhitning yomonlashuvi, barqaror urbanizatsiya va qishloq xo‘jaligi, oziq-ovqat 
xavfsizligi, qashshoqlik va tengsizlik kabi keng qamrovli masalalarga e’tibor 
berish orqali asosiy xavf omillarini bartaraf etish imkoniyatini beradi. SHu bilan 
birga, Markaziy Osiyo mamlakatlari xalqaro, mintaqaviy va milliy siyosatlarning 

---

uyg‘unligiga erishish, Orol dengizining qurishi bilan bog‘liq ekologik inqiroz 
zonasida mavjud xavf-xatarni hisobga olgan holda, ijtimoiy-iqtisodiy va ekologik 
zaiflikni yanada chuqur tizimli tushunishni rag‘batlantirishga qaratilgan 
innovatsion chora-tadbirlar uchun yanada keng imkoniyatlar ochadi. Ushbu 
rezolyusiyaning qabul qilinishi mintaqaviy muammolarni birgalikda hal etish 
masalalarida 
O‘zbekistonning etakchi o‘rinlarda bo‘lishi, shuningdek, 
mamlakatning xalqaro nufuzini yana bir bor namoyish etishiga shart-sharoit 
yaratadi. BMT tomonidan Ekologik tizimlarni himoya qilish va tiklash xalqaro 
kunining belgilanishi esa global muammolarni hal qilishda siyosiy iroda va 
resurslarni safarbar qilish, bu boradagi muammoli masalalardan keng 
jamoatchilikni xabardor qilish, shuningdek, insoniyat yutuqlarini mustahkamlash 
imkonini beradi. Bir so‘z bilan aytganda, Prezidentimizning ushbu tashabbuslarini 
xalqaro 
miqyosda 
tan 
olinishi 
mamlakatimizda 
ekologik 
vaziyatning 
yaxshilanishiga ulkan hissa qo‘shishi barobarida, yurtimizning jahon maydonidagi 
imiji mustahkamlanishi va reytingining yuqorilashida ham alohida o‘rin tutadi.