15-ma`ruza. Kuchlanishlar va toklar rezonansi

Toklar rezonansida chastota tavsiflari.

Ketma–ket r, L va S lar ulangan zanjir kabi parallel ulanishda ham rezonans momentida reaktiv o‘tkazuvchanlikning tavsifini o‘zgarishi sodir bo‘ladi. Mazkur holatda I=const, g=const, L=const va S=const dagi U(ω) kabi chastotali tavsifda quyidagi ifoda bilan aniqlanadi.

U(ω) =I/√g² +(1/ωL –ωc)² (15.25)

U(ω) rasm –15.7 dagi egri chiziqlar bilan tasvirlangan.

U, I _L, I _C, I _g

₀ _ 

15.7-rasm.

15.7-rasmda yana chastotali quyidagi tavsiflar keltirilgan.
I_L(ω) =U(ω)/ωL va I_c(ω) =U(ω)
Xususiy holda, qachonki ω=0 ga ega bo‘lsaU=0 ga ega bo‘lamiz.
Chunki o‘zgarmas tokda induktiv g‘altakdagi tok nolga teng va mos ravishda barcha tok g‘altak orqali o‘tishi sodir bo‘ladi va ω= ∞ da U=0 bo‘ladi, chunki mazkur holatda kondensatorning qarshiligi nolgacha pasayadi.Hamda mos ravishda barcha tok kondensator orqali o‘tishi sodir bo‘ladi.
Yana ω=ω₀ holda shunday bir oniy holatga erishiladiki, bunda I_c=I_L bo‘ladi va g‘altak hamda sig‘imdagi toklar o‘zaro kompensatsiyalanadi. Shunda barcha I tok g o‘tkazuvchanlikkaega bo‘lgan qismdan o‘tadi.
I_g =U*G =I (15.26)
Rasm-15.7 da d>1 dagi diagramma tasvirlangan,buning oqibatida I_L=I_c>I bo‘ladi.
Qachonki r,L,C lar ketma-ket yoki paralel ulanganida quyidagi o‘tkaza olish oraligi, konturning buzilishi, nisbiy buzilishi va umumlashgan buzilish kabi tushunchalar kiritiladi.
Nazorat savollari.

1. 
   Ketma– ket ulangan zanjirda energiya tebranishlari qanday sodir bo‘ladi?
   
2. 
   Vaqtning har xil oraliqlarida energiyaning yo‘nalishini kursating va jarayonini chizib bering.
   
3. 
   P_L>0 va P_L<0 holatlarda zanjirda nima sodir bo‘ladi?
   
4. 
   P_S>0 va P_S<0 holatlarda zanjirda nima sodir bo‘ladi?