15-maruza. Антенналар ва уларнинг классификацияси Режа: 1

симплекс
алоқа дейилади. 
2. Узаткичлар турли частоталарда ишлайди, мос равишда қабуллагичлар ҳам 
турли частоталарга созланади. Бу ҳолда радиолиния бир вақтда иккита 
йўналишда ишлай олади. Ишлаш навбатма-кавбат йўналишлардан бирида 
амалга оширилади. Бундай алоқа
 дуплекс
алоқа дейилади. 
3. Радиоалоқа қабуллаш ва узатиш частоталаридан фойдаланиш орқали, 
лекин дуплекс радиоалқага қараганда бир вақтда эмас, балки навбатма-
навбат амалга оширилади. Сигнал битта частотада қабул қилинади, бошқа 
частотада узатилади. Вақтнинг бир моментида абонент “қабуллаш” ёки 
“узатиш” режимида бўлиши мумкин. Бундай алоқа
ярим дуплекс (икки 
частотали симплекс)
алоқа дейилади. 
Ярим дуплекс алоқа
қуйидаги режимларда ишлатилади. Одатда 
исталган алоқа тизимининг биринчи вазифаси талаб қилинадиган (жуда 
катта) алоқанинг олис масофалилигини таъминлаш ҳисобланади. Лекин олис 
масофалилик планета сиртининг эгрилиги уфқнинг чегаралари ортида 
алоқани амалга оширишга имкон бермайдиган шардан иборатлиги туфайли 
чекланган. Бу эса портатив радиостанциялар орасидаги очиқ текислик 
жойдаги алоқа 5 км атрофидаги масофаларда бўлиши мумкинлигини 
билдиради. Агар катта масофалар (99,9 % ҳолларда) талаб қилинса, у ҳолда 
ретрансляторлар
қўлланилади. 
Ретранслятор
бу радиосигнални қабул қиладиган ва уни эфирга 
узатадиган қурилма ҳисобланади. Космосдаги Ернинг сунъий йўлдошига 
ўрнатилган ретраслятор энг катта қамраб олиш зонасига эга бўлади. Ерда 
берилган қамраб олишни таъминлаш учун сунъий ёки табий баланд 
иншоатда (бино, мачта, дўнглик) ретранслятор ўрнатилади. Деярли ҳеч бир 
замонавий алоқа тизими ретрансляторсиз ишлай олма
й
ди. Ретрансляциялаш 
принципи 1.4-расмда келтирилган. 
1.4-расм. Ретрансляциялаш принципи 

---

1.4-расмдан нима учун