14-Variant 1-Topshiriq. Berilgan savollarga yozma javob bering

2-Topshiriq.“Charxpalak” texnologiyasi

So`z	So`z yas.q.	Lug`. shakl yas.q.	Egal. qo`sh.	Kel. qo`sh.	Shaxs- son q.	Zamon qo`sh.	Mayl qo`sh.	Sod- da q.	Mu- rak- kab q.
toshloq	loq							+
kelding					III shaxs	O`tgan	xabar	+
O`zbekiston
turyapman					I shaxs	Hoz. zamon	xabar	+
borsa					III shaxs		shart	+
onajon		+						+
akalarcha	larcha								+
bajaryapsiz					II shaxs	hoz. zamon	xabar		+
ochko`zga	+			Jo`nalish				+
quvnoq	+							+
odamgarchilik	+								+
otlan	+				II shaxs	Kelasi zamon	Buyruq-istak	+
olmalar		+
sochmading					II shaxs	O`tgan zamon	xabar		+
bilyapman					I shaxs	Hoz. zamon
pishiqchilik	+								+

.

3-Topshiriq. Dars ishlanmasini tayyorlash bо‘yicha amaliy mashqni bajarish (kasbiy faoliyatidan kelib chiqib, dars beruvchi fani misolida):

a) о‘quvdasturidaberilganmavzu bо‘yichadarsrejasiniishlabchiqish.

b) ushbumavzudasturningqaysi bо‘limigategishliekanliginianiqlash;

v) mavzuniо‘z ichigaolgan bо‘lim bо‘yichadasturdaoldingivakeyingikurslardaо‘quvchilarqandaybilim, kо‘nikmavamalakalargaega bо‘lganliklarivaegallaydiganbilimlarinianiqlash;

g) tegishlikurslardaо‘quvchilarmavzu bо‘yichaqandaybilim, kо‘nikmavamalakalaregallashlarilozimliginianiqlash, hamdadarsrejasinituzish.

d) darsrejasigaasoslanganholdadarslik, qо‘shimchaadabiyotvametodik qо‘llanmalarhamda qо‘shimchamanbalardanfoydalanibdarsmatniniyozish.

Sana:

Darsning mavzusi. Jo‘nalish kelishigi. (222-223-mashqlar)

Darsning maqsadi:

ta’limiy: jo‘nalish kelishigi va uning so‘roqlari, qo‘shimchasi haqida tushuntirish, otlarning gapda boshqa so‘zlar bilan kelishik qo‘shimchalari yordamida bog‘lanishi, kelishik qo‘shimchalari, uning nomlari, so‘roqlari va vazifasi yuzasidan amaliy bilim berish:

FK1: otningkelishik qo‘shimchalari bilan turlanishini bilish;

tarbiyaviy: o‘quvchilarda mehnatga havas uyg‘otish, kitobning inson uchun foydali tomonlarini yoritib berish.

TK2:o‘quvchilarniharbirdarsdakitobbilanishlashga (o‘rganilayotganmavzuni, mashqnitezdatopishga, mashqtopshiriqlarinitartibibilanizchilbajarishga) bajarilayotganmashqningmaqsadinitushunishgao‘rganish;

rivojlantiruvchi: o‘quvchilarning lug‘atini boyitish, savodxonligini oshirish.

FK2: talaffuz me’yorlariga rioya qila olish.

TK3:o‘ziningxatovakamchiliklarinito‘g‘ritushunib, o‘zininazoratqilaolishvaxatolarinituzatishgaharakatqilish, kattalarga, kichiklargavao‘rtoqlarigayordamberish.

Darsning turi: yangi bilim, ko‘nikma, malakalami shakllantiruvchi dars.

Darsning metodi: suhbat metod , ta’limiy o‘yin.

Darsning jihozi: „ Otlarning kelishiklar bilan qo‘llanishi” jadvali,tarqatma materiallar.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism.

II. O‘tilgan mavzuni mustahkamlash.

Husnixat daqiqasi: So‘ziga boqma, ishiga boq

221-mashqdagi matnni asosida yozilgan bayon mazmuni reja asosida qayta hikoyalab, o‘qitiladi.

III. Yangi mavzu bayoni.

222- mashqdagi she’r ifodali o‘qitiladi. Ajratilgan otlarga so‘roq berish va ular qaysi kelishikda qo‘llanganini aytiladi.

Husnixat tarzida ko‘chirish , jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasini belgilash vazifasi beriladi.

O‘qituvchi quyidagi savollar orqali mashqni mustahkamlaydi.

-Jo‘nalish kelishigidagi otlar qanday so‘roqlarga javob bo‘ladi?

-Ko‘kni quchgan birikmasi qanday ma’noda qo‘llangan?

- Baxt, sho‘x so‘zlarining yozilishini yodingizda tuting.

222-mashq.Ekranda she’r matniberiladi.Matn ostida –ga kelishik qo‘shimchasinibelgilashuchunyarimoval, yarimuchburchakvayarimto‘rtburchakshakliberiladi. O‘quvchimatndanjo‘nalishkelishigiqo‘shimchasinibelgilashilozim.

IV.Yangi mavzuni mustahkamlash.

223- mashq matni o‘qitiladi. Jo‘nalish kelishigi so‘roqlariga javob bo‘lgan otlarni toptiriladi.

Jo‘nalish kelishigi so‘roqlariga javob bo‘lgan otlarni ko‘chirib, asos va qo‘shimchalarini belgilash uchun „Tahlil qolipi“ ta’limiy o‘yinidan foydalaniladi. Buning uchun mashq shartiga ko‘ra matn o‘qitiladi . So‘ng kelishik qo‘shimchasini olgan so‘zlar quyida keltirilgan jadvalga yozib, so‘zlarda ishtirok etgan egalik va kelishik qo‘shimchalar nomi ostiga yozib chiqib tahlil qiladilar. Topshiriqni bajarishda juftlikda bajariladi.

Egalik qo‘shimchalari

Kelishik qo‘shimchalari

So‘zlar

Birlik

Ko‘plik

II-sh

III-sh

IIII-sh

II-sh

II-sh

IIII-sh

BB/k

Q/ k

TT/k

JJ/k

O‘/k

CCH/k

oyog‘iga

-i

ga

Tal‘atga

g a

qalamga

ga

osmonga

ga

Suvga

ga

ko‘chaga

ga

qalamga

i

ni

bolasini

-i

ni

chumchuqni

ni

qanotini

i

ing

ni

chumchuqchaning

ipni

ni

Sizning bahoingiz

O‘quvchilar topshiriqni bajarib bo‘lgach, monitor orqali to‘g‘ri javoblar tekshiriladi. Xatolikka yo‘l qo‘ygan jamoalarning noto‘g‘i javoblari tahlil qilinadi.Quyidagi savollar bilan dars yakunlanadi.

-Tal’atning o‘rnida bo‘lganingizda siz nima qilgan bo‘lar edingiz?

-Jo‘nalish kelishigidagi otni qanday aniqlaysiz?

1-topshiriq Ekrandagaplarberiladi. Nuqtalaro‘rniga–ga, -ka, -qakelishikqo‘shimchalarinimosiniqo‘shishtalabetiladi. Qavs ichidagi qo‘shimcha to‘g‘ri tanlansa, qolgan qo‘shimcha va qavs yo‘qoladi.O‘qituvchi bu mashq orqali jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasining shakllarini o‘rgatadi. Nuqtalar o‘rniga qavs ichida berilgan jo‘nalish kelishigi qo‘shimchalaridan mosini qo‘yib, gaplarni o‘qiladi.

V. Darsga yakun yasash va baholashDars yakunida umumiy baholar e’lon qilinadi va faol, bilimdon o‘quvchilar rag‘batlantiriladi.

VI.Uyga vazifa. 224-mashq asosida 4-sinf ,,O‘qish kitobi“dagi “Alisherning yoshligi” hikoyasidan to‘rtta gapni ko‘chirib, otlarni topib, ularni o‘zi bog‘langan so‘z bilan birga ko‘chirish uy vazifa qilib beriladi.
Sana:

Darsning mavzusi. Jo‘nalish kelishigi qo’shimchasining otlarni fe’llarga bog’lashi

(224-225-mashqlar).

Darsning maqsadi:

ta’limiy: jo‘nalish kelishigi va uning so‘roqlari, qo‘shimchasi haqida tushuntirish, otlarning gapda boshqa so‘zlar bilan kelishik qo‘shimchalari yordamida bog‘lanishi, kelishik qo‘shimchalari, uning nomlari, so‘roqlari va vazifasi yuzasidan amaliy bilim berish:

FK1: otningkelishik qo‘shimchalari bilan turlanishini bilish;

tarbiyaviy: o‘quvchilarda mehnatga havas uyg‘otish, kitobning inson uchun foydali tomonlarini yoritib berish.

TK2:o‘quvchilarniharbirdarsdakitobbilanishlashga (o‘rganilayotganmavzuni, mashqnitezdatopishga, mashqtopshiriqlarinitartibibilanizchilbajarishga) bajarilayotganmashqningmaqsadinitushunishgao‘rganish;

rivojlantiruvchi: o‘quvchilarning lug‘atini boyitish, savodxonligini oshirish.

FK2: talaffuz me’yorlariga rioya qila olish.

TK3:o‘ziningxatovakamchiliklarinito‘g‘ritushunib, o‘zininazoratqilaolishvaxatolarinituzatishgaharakatqilish, kattalarga, kichiklargavao‘rtoqlarigayordamberish.

Darsning turi: yangi bilim, ko‘nikma, malakalami shakllantiruvchi dars.

Darsning metodi: suhbat metod , ta’limiy o‘yin.

Darsning jihozi: „ Otlarning kelishiklar bilan qo‘llanishi” jadvali,tarqatma materiallar.

Darsning borishi:I.Tashkiliy qism.

II. O‘tilgan mavzuni mustahkamlash.

Kelishiklar nechta?

Kelishik qo’shimchalarini ayting

Jadval bilan ishlash

III. Yangi mavzu bayoni.

224- mashq. She’rni ifodali o‘qing. Ajratilgan otlarga so‘roq berib, ularning qaysi kelishikda ekanini ayting.

NODIR QISHLOQQA BORDI
Nodir borib qishloqqa
Alanglaydi har yoqqa.
Ma’raydi barcha hayvon,
Nodir boqadi hayron.
O‘zini qo‘lga oldi,
Aqlini ishga soldi.
Go‘sht berdi qo‘zichoqqa,
Òuxum berdi buzoqqa.
Mushukka tashladi o‘t,
Xo‘rozboyga berdi sut.
Suyak tashladi otga,
Po‘choqni berdi itga.
Hayvonlar yemas ovqat,
Nodir-chi,
Bo‘lar diqqat. (Rauf Òolib)
Jo‘nalish kelishigidagi otlarni o‘zi bog‘langan so‘z bilan ko‘chiring. Ularning yozilishini izohlang. Nodir qanday xatolarga yo‘l qo‘ydi?
Jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi qanday shakllarga ega?
-ka qo‘shimchasi qaysi tovush bilan tugagan otlarga qo‘shiladi?
-qa qo‘shimchasi-chi? -ga qo‘shimchasi-chi?
225- mashq. Berilgan otga mos so‘z topib, birikma tuzing.

Otlarga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchalarining -ga, -ka,-qa shaklida qo‘shilish sababini ayting]

Mustahkamlash:Birikma tuzing


Darsni yakunlash

Baholash

Vazifa:
Sana:

Darsning mavzusi. O’rin-payt kelishigi(227-230-mashqlar).

Darsning maqsadi:

ta’limiy: jo‘nalish kelishigi va uning so‘roqlari, qo‘shimchasi haqida tushuntirish, otlarning gapda boshqa so‘zlar bilan kelishik qo‘shimchalari yordamida bog‘lanishi, kelishik qo‘shimchalari, uning nomlari, so‘roqlari va vazifasi yuzasidan amaliy bilim berish:

FK1: otningkelishik qo‘shimchalari bilan turlanishini bilish;

tarbiyaviy: o‘quvchilarda mehnatga havas uyg‘otish, kitobning inson uchun foydali tomonlarini yoritib berish.

TK2:o‘quvchilarni har bir darsda kitob bilan ishlashga (o‘rganilayotgan mavzuni, mashqni tezda topishga, mashq topshiriqlarini tartibi bilan izchil bajarishga) bajarilayotgan mashqning maqsadini tushunishga o‘rganish;

rivojlantiruvchi: o‘quvchilarning lug‘atini boyitish, savodxonligini oshirish.

FK2: talaffuz me’yorlariga rioya qila olish.

TK3:o‘ziningxatovakamchiliklarinito‘g‘ritushunib, o‘zininazoratqilaolishvaxatolarinituzatishgaharakatqilish, kattalarga, kichiklargavao‘rtoqlarigayordamberish.

Darsning turi: yangi bilim, ko‘nikma, malakalami shakllantiruvchi dars.

Darsning metodi: suhbat metod , ta’limiy o‘yin.

Darsning jihozi: „ Otlarning kelishiklar bilan qo‘llanishi” jadvali,tarqatma materiallar.

Darsning borishi:I.Tashkiliy qism.

II. O‘tilgan mavzuni mustahkamlash.

Qoidalarni so’rash

Qaratqich kelishigi otni otga bog‘laydi.

Tushum kelishigi otni fe’lga bog‘laydi.

Jo‘nalish kelishigidagi otni qanday aniqlaysiz?

Jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi qanday shakllarga ega?
-ka qo‘shimchasi qaysi tovush bilan tugagan otlarga qo‘shiladi?
-qa qo‘shimchasi-chi? -ga qo‘shimchasi-chi?

III.Yangi mavzu bayoni

227- mashq. Berilgan fe’llarga mos ot tanlab, birikmalar tuzing.

Jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi otni qaysi turkumdagi so‘zga bog‘laydi?

228- mashq. Nuqtalar o‘rniga -ga, -ka, -qa qo‘shimchalaridan mosini qo‘yib o‘qing. Jo‘nalish kelishigidagi otlarning aytilishi va yozilishidagi farqni tushuntiring.
Yangi yilda o‘yimiz: Ilindi Cho‘rtan
O‘ssa osmon bo‘yimiz, Qarmoq.. .
Ko‘k.. tegsa archamiz, Kimdir tortqilar
Oy.. qo‘nsa sharchamiz, Qirg‘oq.. .
Oy aylansa saroy.. , Bolalar turdi
Oyda o‘ynasak poyga, Oyoq.. .
Minishib yulduz toy.. . — Onajon, to‘xtang!
(Quddus Muhammadiy) Qayoq.. ?!
(Anvar Obidjon)
Jo‘nalish kelishigidagi otlarni o‘zi bog‘langan so‘z bilan ko‘chiring. Jo‘nalish kelishigidagi otlarning tagiga tegishlicha chizing. „Onajon, to‘xtang!“ nimaning gapi?
Jo‘nalish kelishigidagi otlar gapda qaysi bo‘lak vazifasida keladi?
229- mashq. O‘qing. Berilgan otlarga jo‘nalish kelishigi
qo‘shimchasini qo‘shib, so‘zlarni ko‘chiring.
Qarmoq, terak, fazo, maktub, o‘roq, tilak, taroq,quyosh, ohang, avlod, suhbat, ko‘zgu, guruh, tog‘,jarroh.
Shu so‘zlardan qatnashtirib, ikkita gap tuzing.
230- mashq. Nuqtalar o‘rniga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchalaridan mosini qo‘yib, topishmoqlarni o‘qing va javobini toping.
1. Bir parcha patir
Olam.. tatir.
2. Ko‘k ko‘ylak.. g‘o‘za yoydim.
3. Boshi o‘xshar taroq.. ,
Dumi o‘xshar o‘roq.. .
Ko‘chiring. Jo‘nalish kelishigidagi otlarning tagiga chizing.

Mustahkamlash:AKT bilan ishlash

Darsni yakunlash

Baholash

Vazifa:
Sana:

Darsning mavzusi. O‘rin payt kelishigi.(232-233 mashqlar)

Darsning maqsadi:

ta’limiy: o‘rin- payt kelishigi va uning so‘roqlari, qo‘shimchasi haqida tushuntirish , otlarning gapda boshqa so‘zlar bilan kelishik qo‘shimchalari yordamida bog‘lanishi, kelishik qo‘shimchalari, uning nomlari, so‘roqlari va vazifasi yuzasidan amaliy bilim berish:FK1: otningkelishik qo‘shimchalari bilan turlanishini bilish;

tarbiyaviy:o‘quvchilarga kitobning inson uchun foydali tomonlarini yoritib berish,qushlarni himoya qilishga o‘rgatish:

TK2: harbirdarsdakitobbilanishlashgao‘rganish

rivojlantiruvchi:o‘quvchilarning lug‘atini boyitish, savodxonligini oshirish.FK2: mavzuga oid so‘zlarni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llay oladi, o‘zlashtirilgan leksik birliklarni matnda qo‘llay olish.

Darsning turi: yangi bilim, ko‘nikma, malakalami shakllantiruvchi dars.

Darsning metodi: suhbat metod, test, ta’limiy o‘yin.

Darsning jihozi: „ Otlarning kelishiklar bilan qo‘llanishi” jadvali,didaktik materiallar.

Darsning borishi:

I.Tashkilliy qism.

II. O‘tilgan mavzuni mustahkamlash.

Husnixat daqiqasi: Oltin o‘tda,odam mehnatda bilinar.

231- mashq nuqtalar o‘rniga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchalaridan mosini qo‘yib, topishmoqlarni o‘qing va javobini toping.

O‘quvchilarga o‘tilgan mavzuni mustahkamlab takrorlash uchun quyidagi savollar beriladi.

-Jo‘nalish kelishigi qanday so‘roqlarga javob bo‘ladi?

-Jo‘nalish kelishigining qo‘shimchasini ayting?

-Jo‘nalish kelishigi deb nimaga aytiladi?

-Kelishik qo‘shimchalarini sanab bering.

III. Yangi mavzu bayoni.

O‘qituvchi yangi mavzuni „ Otlarning kelishiklar bilan

qo‘llanishi” jadvalga qarab tushuntiradi.

O‘rin payt kelishigidagi ot –kimda?, nimada?, kimlarda?, nimalarda?, qayerda?, qayerlarda?, so‘roqlaridan biriga javob bo‘ladi. O‘rin-payt kelishigidagi ot ko‘pincha fe’l bilan bog‘lanadi, gapda ikkinchi darajali bo‘lak vazifasida keladi.

Darslikdagi 232- mashq o‘qiladi. Ajratilgan otlarga so‘roq beriladi. Ular qaysi kelishikda qo‘llanganligi so‘raladi.

232-mashqni “Bo‘lishi mumkin emas” ta’limiy o‘yinidan foydalanib o‘tkaziladi.Buning uchun o‘qituvchi mashqni o‘quvchilarga o‘qib beradi, o‘quvchilar diqqat bilan tinglaydilar. Ular hikoyada bo‘lishi mumkin bo‘lmagan fikrlarni aniqlab daftarlariga yozib boradilar. So‘ng o‘quvchilar yozgan fikrlari o‘qitiladi va aslida qanday bo‘lishi kerakligi so‘raladi. Bu ta’limiy o‘yin orqali o‘quvchilarning diqqati, kuzatuvchanligi tanqidiy fikrlay olish malakalari rivojlanadi.

tT/r	Bo‘lishi mumkin emas	Aslida qanday bo‘lishi kerak	Ball
1	O‘rmonda turli jonzotlar inoq yashar ekan	O‘rmonda turli jonzotlar dushman yashar ekan O‘rmonda turli jonzotlar bir –birini ovlab yashaydi.	1
2	Sichqon oftobda erkalanib yotgan mushukning bag‘rida o‘ynarkan.	Sichqon mushuk bilan dushman.	1
3	Bo‘ri qo‘zichoqni o‘z bolasidek yalab-yulqar ekan.	Bo‘ri qo‘zichoqni yeb qo‘yadi.	1
4	Tulki jo‘jalarni don-dun bilan siylarkan	Tulki jo‘jalarni yeydi.	1
5	Yo‘lbars kiyik bolalarini yelkasiga mindirib, qirlarda sayr qildirar ekan	Yo‘lbars kiyik bolalari bilan oziqlanadi.	1
	Jami:		5 bal

Yuqoridagi ko‘rinishdagi jadval doskaga chizib ko‘rsatiladi. O‘quvchilar aniqlagan bo‘lishi mumkin bo‘lmagan fikrlar yozib boriladi va aslida qanday bo‘lishi mumkin ekanligi yoniga yoziladi. Shu tariqa o‘quvchilar fikrlari aniqlanib ertak tabiatdagi jonzotlarga bog‘lanadi.

Bolalar, ertakni siz og‘zaki davom ettiring. O‘rin-payt kelishigidagi ot qatnashgan gaplarni ko‘chirtiriladi. O‘rin-payt kelishigi qo‘shimchasini belgilatiladi.

Bepoyon so‘ziga ma’nodosh so‘z -tugamas,poyonsiz,katta .

O‘rin-payt kelishigidagi otlarni qanday aniqlaysiz? degan savol bilan mashq yakunlanadi.

IV.Yangi mavzuni mustahkamlash.

Darslikdagi 233- mashqo‘qiladi. Orin-payt kelishigidagi otlarni aniqlanadi. Ularni o‘zi bog‘langan so‘z bilan ko‘chiriladi.

-O‘rin-payt kelishigi qo‘shimchasi otni qaysi turkumdagi so‘zga bog‘laydi?

-O‘rin-payt kelishigi qo‘shimchasi otni fe’l so‘z turkumidagi so‘zga bog‘laydi.Bu savolga umumiy javob olinadi. O‘quvchilar fikrini to‘liq yoki izchil ifodalashi uchun quyidagi savollardan ham foydalanish mumkin:

—Gapda otlar boshqa so‘zlarga qaysi qo‘shimchalar yordamida bog‘lanadi?

— Kelishik qo‘shimchalarini ayting.

— Bosh kelishikdagi ot qanday so‘roqqa javob bo‘ladi?

— Qaratqich, tushum kelishiklaridagi otlar-chi?

— Jo‘nalish, o‘rin-payt, chiqish kelishiklaridagi otlar-chi?

— Kelishik qo‘shimchalari qanday vazifa bajaradi?

1-topshiriq 233-mashqmatnivajo‘rchiqushningrasmiekrandanamoyishetiladi. O‘quvchilar o‘rin-payt kelishigidagi otni va o‘zi bog‘langanso‘znito‘g‘ritanlasa, matndagishuso‘zlarniajratiladi. Bu mashq orqali o‘quvchilar o‘rin-payt kelishigidagi otlar doim fe’lga bog‘lanishi haqida bilib oladilar.

2-topshiriq Ekranda bittadan namoyish etiladi. O‘quvchidan maqol matni ostida asos, so‘z yasovchi va shakl yasovchi qo‘shimchalarni belgilash uchun berilgan shartli belgilar foydalanib, o‘rin-payt kelishik qo‘shimchasini tegishlicha belgilashlari talab etiladi.

V. Darsga yakun yasash va baholash.Dars yakunida umumiy baholar e’lon qilinadi va faol, bilimdon o‘quvchilar rag‘batlantiriladi.

VI.Uyga vazifa.O‘quvchilarga darslikdagi mavzuni o‘qib chiqish, mavzudan keyin berilgan savollarga javob topishni, topshiriqlarni bajarish uyga vazifa qilib beriladi.

234- mashq.Berilgan fe’lga mos ot tanlab, birikma tuzing.



4-Topshiriq.Berilgan testni bajaring

1. Ona tili o‘qitish metodikasining boshqa fanlar bilan aloqasi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?

A. Mantiq,pedagogika,tabiatshunoslik, ruhshunoslik, anatomiya.

B. Ruhshunoslik,adabiyotshunoslik,matematika, tasviriy san’at.

C. Pedagogika,musiqa, adabiyotshunoslik, tilshunoslik.

D. Tilshunoslik, adabiyotshunoslik, ruhshunoslik, pedagogika, mantiq.

2.Savod o'rgatish davrida nutq o'stirishga oid ish turlariga nimalar kiradi?

3.A. Atrofdagi jonli predmetlarning nomi, ularning belgilarini aytish, predmetlami ma’lum belgilari guruhlash

B. Atrofdagi jonli predmetlarning nomi, ularning belgilarini chizish, predmetlami ma’lum belgilari asosida ko‘rsatish

S. Hamma javoblar to‘g‘ri

3. Savod o‘rgatish davridagi bilim berishning asosini toping?

A.Nutq.

B.Tovush.

C.Bo‘g‘in.

D.Harf.

4. Savod o‘rgatish davrida yangi tovushni ajratib olish metodining to‘g‘risini aniqlang?

A. Sintez metodi.

B. Tushuntirish metodi.

C. Analiz metodi.

D. Ko‘rgazmalilik metodi.

6. Savod o‘rgatish davrining asosiy metodi qaysi?

A.Suhbat, ko‘rgazmalilik metodi.

B.Kitobbilanishlash,suhbatmetodi.

C.Analiz-sintez tivush metodi.

D.To‘g‘ri javob yo‘q. Savod o‘rgatish davrining asosiy metodi qaysi?

A.Suhbat, ko‘rgazmalilik metodi.

B.Kitobbilanishlash,suhbatmetodi.

C.Analiz-sintez tivush metodi.

D.To‘g‘ri javob yo‘q.

7.O‘'quvchilar nutqini o'stirishning vazifalari

A.nutqidagi kamchiliklami to'g'rilash, tushuncha doirasini kengaytirish, so'zlaming m a ’nosiga aniqlik

kiritish.

B. nutqidagi kamchiliklami to'g'rilash, to‘g‘ri yozishga o‘rgatish, so'zlaming m a ’nosiga aniqlik

kiritish

S. nutqidagi kamchiliklami to'g'rilash, tushuncha doirasini kengaytirish, rasm chizishga o‘rgatish

D.Barcha javoblar to‘g‘ri.

8.Analiz mashqlarga nimalar kiradi?

A..Nutq (gap)dan so'zni ajratish; so'zni aniq talaffuz qilish; b o 'g'inlarga bo'lish

B.. So'zdan, bo‘g'indan tovushni kuchli talaffuz qilib o'qish, muayyan tovushni ajratgan holda so'zni bo'g'inlab o'qish

S.Barcha javoblar to‘g‘ri

D.Umumiy taxlili qilish

9.Boshlang'ich sinflarnig ona tili dasturi necha qismdan iborat?

A.2 qismdan: Tushuntirish xati. Asosiy qism.

B.3 qismdan: Tushuntirish xati. Asosiy qism.YAkuniy qism.

S. 4 qismdan: Tushuntirish xati. Asosiy qism.Nazariy qism.YAkuniy qism.

D. .Barcha javoblar noto‘g‘ri

10.Qaysi qatorda chiroyli yozuvga o‘rgatishning vazifalari to‘g‘ri keltirilgan?

A.YOzuv qurollaridan to‘g‘ri foydalanish, yozma harflar yordamida bo`g`in, so`z va gaplarni yoza olish.

B. YOzuv vaqtida partada to‘g‘ri o‘tirish,harflarning yozma va bosma shakllari bilan tanish bo‘lish.

C.YOsh va o‘ziga xos xususiyatlarni hisobga olish,yozuv qurollaridan to‘g‘ri foydalanish.

D.Barcha javoblar to‘g‘ri.

11.Alifbogacha tayyorgarlik davri, nechabosqichga

bo'linadi?

A. Alifbogacha tayyorgarlik davri, 2 bosqichga

bo'linadi: /. Harf o'rganilmaydigan bosqich (1 hafta).

Unli tovush va ha/f o 'rganiladigan bosqich (1 hafta).

B. Alifbogacha tayyorgarlik davri, 3 bosqichga

bo'linadi: Harf o'rganilmaydigan bosqich (1 hafta).

Unli tovush va ha/f o 'rganiladigan bosqich (1 hafta).

YOzishni o‘rganish (1 hafta)

S. Alifbogacha tayyorgarlik davri, 1 bosqichga

bo'linadi: /. Harf o'rganilmaydigan bosqich (1 hafta).

D.Og‘zaki nutqni o‘stirish davri( 2 hafta)

12.Sinfda o‘qish darslarining vazifalari qaysi qatordagi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

A. O‘quvchilarda yaxshi o‘qish sifatlarini shakllantirish.

B. O‘quvchilar nutqi va tafakkurini o‘stirish.

C. Bolalarda kitobga muhabbat uyg‘otish.

D. Barcha javoblarto‘g‘ri.

5-Topshiriq.Tushunchalar tahlili

Tushuncha	Ta`rif
Savod o’rgatish davri	Savod o’rgatish davrida o’qish va yozish harakatini maqsadga muvofiq ravishda bajara olish o’qish va yozish ko’nikmasi deyiladi. Bu ko’nikma bilimni talab qiladi, chunki har qanday ko’nikma bilimsiz shakllanmaydi. Bilim ko’nikmaga aylanmagan bo’lishi mumkin. Masalan, bola v harfining elementlarini, yozuv chiziqlari orasiga qanday joylashtirilishini bilib, uni daftarda yoza olmasligi yoki o’quvchi harflarni tanib, ularni o’qiy olmasligi mumkin. Yozish ko’nikmasini hosil qilish uchun boshqa faoliyat turlari, ya’ni yozish jarayonida partada to’g’ri o’tirish, ruchkani barmoqlar orasida tutish, daftarni qiyalikda qo’yish kabilar ham o’rgatiladi. O’qish va yozish ko’nikmasi takomillashtirila borib, malakaga aylantiriladi. Malakaning shakllanishi uchun bir faoliyat bir necha bora takrorlanishi lozim. Yozish malakasida o’quvchi ruchkani qanday ushlash, qanday yurgizish haqida o’ylab o’tirmay, so’z va gaplarni yoza boshlaydi. Demak, o’qish va yozish malakasi harakatning o’ylab o’tirmay amalga oshirilish jarayonidir. Malaka o’qitishning keyingi bosqichlarida mustahkamlanib, avtomatlashish darajasiga yetkaziladi.
Matn	Yozuvda yoki bosma qolda shakllantirilgan mualliflik asari yoki hujjat. Yozma nutqning bir shakli. bir necha ma`noviy bog`langan gaplardan iborat bo`ladi. va umumiy ma`noga ega bo`ladi.
So’zyasovchiqo’shimchalar	Asos yoki o`zakka qo`shilishi natijasida boshqa so`z turkumiga oid so`z yasovchi qo`shimchalar. masalan paxta=kor, gul+chi, mashina+soz va boshqa qo`shimchalar misol bo`la oladi.
Diktant	[lot. dictare — hadeb gapira-vermoq, takrorlamoq; aytib turib yozdir-moq) Imloviy va punktuatsion qoidalar-ning oʻzlashtirilish darajasini tekshirish uchun aytib turib yozdiriladigan yozma ish
Lug’at	1 Biror tildagi soʻzlarni maʼlum tartibda (odatda alifbo tartibida) jamlab, izohlab yoki boshqa tilga tarjima qilib berilgan kitob. ◆ Izohli lugʻat. Oʻzbekcha-ruscha lu-gʻat. Imlo lugʻati. 2 Soʻz; tildagi barcha soʻzlar majmui; soʻz boyligi. ◆ Shu goʻzal, shu qutlugʻyangi yil tuni, Qalbim hayajonga, sevinchga toʻlib, Lugʻat bisotidan rosa axtardim, Bir ogʻiz shirin soʻz aytmoqchi boʻlib. Uygʻun .
MAQOL	Xalq og`zaki ijodining bir janri. Hayotiy tajriba asosida xalqto-monidan yaratilgan, odatda pand-nasihat mazmuniga ega boʻlgan ixcham, obrazli, tu-gal maʼnoli va hikmatli ibora, gap. ◆ Uzbek xalq maqollari. m ◆ Maxdum.. Anvarning biror kambagʻal bilan "ezilishib" oʻtirganini koʻrsa.. "Sut bilan kirgan, jon bilan chiqar" maqoli koʻp toʻgʻri soʻz, deb oʻylar va ensasi qotib, chetga ketar edi.