14-tema. Paskalda qatarıy shamalar menen islew

Mısal(Example):

Program qatar1; var st, st1: string[30]; begin st:='Isbilermeń

st1:=copy(st,2,5); write('st1=',st1); end. Nátiyje: st1=biler;

2) Concat(str1,str2,...,strn); Bul funkciya shepten ońǵa qaray str1,str2,...,strn qatarların biriktiredi. Mısal:

Program qatar2; var s1,s2,s3,s4,s5:string; begin s1:='Nókis'; s2:=' Mámleketlik'; s3:=' Pedagogikalıq'; s4:=' İnstitutı'; s5:=concat(s1,s2,s3,s4);

writeln('s5=',s5); s5:= concat(s2,s3,s4); writeln('XTM= ',s5); end. Nátiyje: S5= Nókis Mámlekuetlik Pedagogikalıq İnstitutı XTM= Nókis Mámlekuetlik Pedagogikalıq İnstitutı

Bul jerde qatar uzınlıǵı 255 ten artpawı kerek.
3) poz(str1,str2). Bul funkciya str1 qatar mánisi neshinshi poziciyasınan baslap str2 qatarına kiretuǵınlıǵın anıqlaydı. Funkciyanıń mánisi integer tipine tiyisli bolıp, ol str2 qatarında str1 qatarınıń dáslepki simvolı jaylasqan poziciyaǵa teń. Eger str2 qatarında str1 diń simvolları izbe – izligi ushıraspasa, funkciyanıń mánisi 0 ge teń boladı.
Mısal(Example):

Program qatar3; var s1,s2,s3:string[25]; k:integer; begin

s1:='Informaciyá; s2:='formá; k:=poz(s2,s1); Write('k=',k); end. Nátiyje: k=3;

4) upcase(ch). Bul funkciya qatarlıq kishi háripti bas háripke ótkeredi. Ch – parametr hám nátiyje char tipine tiyisli boladı. Bul funkciya tek ǵana latın háripleri ushın isletiliwi múmkin. Mısal: Program qatar4; Begin Write(upcase(a)); end. Nátiyje: A
5) length(st). Bul funkciya st qatarındaǵı simvollar sanın yaǵnıy qatar uzınlıǵın anıqlaydı. Funkciyanıń mánisi integer tipine tiyisli boladı. Mısal:

Program qatar5; var s1,s2,s3: string[25]; k:integer; begin

s1:='Komp`yuter'; k:=length(s1); Write('k=',k); end. Nátiyje: k=10;

Endi standart qatarlıq proceduralarǵa toqtalamız.
1) Delete(st,poz,N). Bul procedura st qatarında poz poziciyasınan N simvoldı óshiriw ushın paydalanıladı. Poz parametriniń mánisi st qatarı uzınlıǵınan artıp ketpewi kerek. Mısal:

Program sqatar1; var s1:string[20]; begin s1:='Informaciyaliq';

Delete(s1,13,3); Write('s1=',s1); end. Nátiyje: s1= Informaciya;

2) Insert(str1, str2, poz). Bul procedura str2 qatarına poz poziciyadan baslap str1 qatarın biriktiredi. Mısalı: