|
Uy vazifasini berish- darsning muhim elementlaridan biri. So'nggi paytlarda talabalar uchun uy vazifalarini bajarish maqsadga muvofiqligi haqida ko'plab bahs-munozaralar mavjud. Uy vazifasisiz o'rganish tarafdorlari, faqat dars yaxshi, deb hisoblashadi, bu erda talabalar darsdagi barcha materialni to'liq o'rganadilar, darsda nimani yaxshi o'rgatish kerak bo'lsa, uy vazifasi umuman kerak bo'lmaydi. Albatta, darsda o'rganilgan materialni maksimal darajada o'zlashtirishga erishish kerak. Ammo mashaqqatli mehnat rejalashtirilgan va tizimli tayyorgarlikni talab qiladi va o'qish vaqti buning uchun etarli emas. Agar darsga faqat o`qituvchi tayyorlansa, o`quvchilar esa bo`lajak faoliyatga hatto psixologik jihatdan tayyor bo`lmasalar, dars davomida faqat o`qituvchi faol rol o`ynaydi. Uyga vazifasiz o'qitish tizimining qayd etilgan jiddiy kamchiliklari bizga uy vazifasi deyarli har doim zarur ekanligini ta'kidlashga imkon beradi va o'qituvchining vazifasi talabalarning uy vazifasini iloji boricha samarali qilishdir.
Talabalarning uyda o'qish muvaffaqiyati dars qanday o'tganiga bog'liq. Darsda o`quvchilar bilim va ko`nikmalarni qanchalik puxta o`zlashtirgan bo`lsa, darsda mustaqil ishlari qanchalik uyushtirilgan bo`lsa, uyga berilgan topshiriqlar shunchalik muvaffaqiyatli va samarali bo`ladi.
Maxsus va umumtexnika fanlari uchun og'zaki, yozma, grafik va o'quv-amaliy uy vazifalari tipikdir. Og'zaki uy vazifasi o'z-o'zidan o'rganish va darslik materialini takrorlash, chizmalar va sxemalarni o'qish, turli xil texnik adabiyotlar, hujjatlar va ma'lumotnomalarni o'rganish asosida o'qituvchining savollariga javoblar tayyorlashni o'z ichiga oladi. Ular asosan materialni ongli ravishda mustahkamlashga qaratilgan. Bunday uy vazifasi o‘quvchilarning faol fikrlashni talab qiladigan savollarni o‘z ichiga olishi kerak. Og'zaki uy vazifalariga sifat (reproduktiv va ishlab chiqarish) vazifalari ham kiradi.
Yozma uy vazifalari miqdoriy topshiriqlar, hisob-kitoblar uchun topshiriqlar, ekskursiyalar paytida kuzatuvlar tavsifi, umumlashtiruvchi va takroriy jadvallarni to'ldirish, texnologik xaritalarni ishlab chiqish, laboratoriya va amaliy ishlar bo'yicha hisobotlarni tuzish va boshqalarni o'z ichiga oladi.
Grafik uy vazifasiga turli xil chizmachilik ishlari, kuzatishlar natijalari asosida diagrammalar, grafiklar, eskizlar tuzish va boshqalar kiradi.
Amaliy xarakterdagi uy vazifalari talabalarni ishlab chiqarishga tayyorlash bilan chambarchas bog'liq. Ularning mohiyati shundan iboratki, talabalar maxsus fan o‘qituvchisining ko‘rsatmasi bo‘yicha magistr bilan kelishilgan holda uy vazifasini bajarish jarayonida asboblarni tanlash bilan aniq qismlar, mahsulotlar, butlovchi qismlar, mexanizmlarni yig‘ishning texnologik jarayonlarini ishlab chiqadilar. , rejimlarni aniqlash yoki hisoblash, boshqarish usullarini asoslash; moslamalarni loyihalash, asboblar dizaynini yaxshilash va h.k. O'qituvchi tomonidan tekshirib, tuzatishlar kiritgandan so'ng, o'quvchilar ishlab chiqarish ta'limi darslarida o'zlarining ishlanmalaridan foydalanadilar. Shunday qilib, puxta o‘ylangan va tayyorlangan uy vazifasi o‘quvchilarga darsda o‘rganganlarini mustahkam mustahkamlashga yordam beradi, ularning mustaqilligi va ijodkorligini rivojlantiradi, ularni bo‘lajak dars materialini o‘zlashtirishga tayyorlaydi.
Odatda uy vazifasi dars oxirida beriladi. Uy vazifasi darsning mantiqiy yakuni bo‘libgina qolmay, balki keyingi darsda o‘quvchilarni faol ishlashga tayyorlash uchun sharoit hamdir. Shu bilan birga, darsning boshida mavzuni shakllantirish bilan bir vaqtda uy vazifasini berishni mashq qilish tavsiya etiladi. Bu talabalarni faollashtiradi, ularda o'rganilayotgan materialni sifatli o'zlashtirish motivini yaratadi. Uy vazifasi dars davomida, masalan, mashqlar yoki mustaqil ishlarni bajargandan so'ng, uy vazifasi ularning uzviy davomi bo'lganda ham berilishi mumkin.
Talabalarga uy vazifasi haqida ma'lumot berishda uning mazmuni va maqsadini aniq belgilash, uni qanday bajarish kerakligini tushuntirish, eng qiyin daqiqalarni tahlil qilish, ish bajarishi kerak bo'lgan talablarni ko'rsatish, bajarilgan topshiriqni bajarish tartibi bo'yicha talabalarga aniq ko'rsatma berish kerak. .
Muhim masala - uy vazifasi miqdori. O‘rta kasb-hunar maktablarida o‘tkazilgan tadqiqotlar va tajribalar shuni ko‘rsatadiki, o‘quvchilarning darsdagi dars yuklamasi barcha fanlardan uy vazifalari bilan birga kuniga o‘n soatdan oshmasligi kerak (14). Ushbu o'rtacha standart boshqa turdagi maktablar uchun ham amal qiladi. Biroq, vaqt standarti faqat bilvosita uy vazifasi miqdorini belgilaydi. Binobarin, har bir fan bo‘yicha uy vazifalari mazmunini tartibga solish maktab rahbarlari va metodik komissiyalarning jiddiy e’tiborida bo‘lishi kerak.
Dars o'rta maktabda asosiy darslardan biri hisoblanadi. 45 daqiqalik qisqa vaqt ichida yangi o'quv materialini o'zlashtirish, bolalarni tarbiyalash, ularni rivojlantirish amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
