yaxshi ko’radigan, tez gapiradigan odamlar bo’lib, boshqalardan gapining ohangi o’zgaruvchanligi
bilan ajralib turadi. Xoleriklarning vazminlik darajasi xuddi sangviniklarnikidek bo’ladi. Rahbar va
boshqa kishilarga nisbatan o’zini to’g’ri tutadi.
Nihoyat, Gippokrat yana bir tur kishilarni ajratadiki, bundaylarning ahvoli, ruhiyati bir xilda
turmaydi. Ular yomon kayfiyatga ko’proq moyil bo’ladilar, arzir-arzimas narsalardan qattiq
kuyunaveradilar. Bunday kishilarni ulut shifokor
melanxoliklar
deb atagan. qadimgi yunonlarda
“melanxolik” so’zi “qora safro” degan ma’noni biddirgan.
Melanxoliklar: o’ta ta’sirlanuvchi xususiyatga ega; tez toliqadigan va o’ziga ishonmaydigan;
tashvishsiz, lekin juda sezuvchan; nihoyatda arazchan; juda oz kuladigan; faolligi sust, tortinchoq,
kamg’ayrat; arzimagan sabablarga ko’zlaridan yosh oqib ketaveradigan; yangi xodimlar bilan
qiyinchilik bilan til topishadigan kishilardir.
Melanxoliklar qulay sharoitda oldiga qo’yilgan masalalarni muvafaqqiyatli bajaradi. Agar
ishda sharoit, ya’ni vaziyat o’zgarsa, qiyinchilik tug’ilsa, ular o’zlarini panaga olib turishadi.
Rahbar bir qator talablarga javob berishi kerak.
“Rahbarlik qilish” degan so’zga izohli
lug’atlarda boshqarish, maslahat berish, kuzatish, yo’naltirish, ko’rsatma berish degan turli
ma’lumotlar berilgan. Bundan ko’rinib turibdiki, hozirgi davrda menejer (rahbar)lar qondirishi zarur
bo’lgan talablar juda ko’pdir. Ularni quyidagi beshta yirik guruhga bo’lish mumkin (28-jadval).
28-jadval
Rahbarga qo’yiladigan talablar
№
Talablar
Izoh
1
Ma’naviy yetuklik
siyosiy yetuklik
huquqiy yetuklik
axlohiy yetuklik
yuqori saviya va ong
ma’rifatchilik
madaniyatlilik
xodimlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga qodirlik
topshirilgan ish uchun shaxsiy javobgarlikni his qilish, halollik,
vyuqdonlilik shaxsiy manfaatlarni jamoa manfaatlariga
bo’ysundirishga qodirlik
kishilarga nisbatan mehribon va e’tiborli
bo’lish
tashabbus va ilgorlikni qullab-quvvatlash qo-
biliyati printsipiallik
tanqidga chidamli bo’lish, o’z-o’zini tanqid qila
bilish
2
Intizom
va
mehnatga bo’lgan
munosabat
• mehnatsevarlik
• jamoa o’rtasida ishizomni yo’lga qo’ya bilish
• atrofdagilarda mehnatsevarlikni tarbiyalay bilish
Bir
noshud rahbarning beg’amligi yuzlab, minglab kishilar takdirining bedaxl
qirralariga ta’sir etishi mumkin. Boqibeg’am bu toifa rahbarlarning ish uslubi bilan
murosa qilib bo’lmaydi.
3
Bilim darajasi
iqtisodiyotni bilish
texnika va texnologiyani bilish
boshqarish ilmini, funktsiyalari va strukturasini bilish
istiqbolni bilishga qodirligi va h.k.
Do'stlaringiz bilan baham: