14-mavzu. Gastronomiya turizmini rivojlantirish istiqbollari

14-mavzu. GASTRONOMIYA TURIZMINI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI

Reja:
14.1. Gastronomiya haqida tushuncha.

14.2. Gastranomiya turizmining turlari, rivojlantirishning maqsadi va vazifalari
14.3. O‘zbekistonda gastronomik turizmning rivojlanishi


14.1. Gastronomiya haqida tushuncha.

Gastronomiya-muayyan mamlakat yoki mintaqaning madaniyati va oziq-ovqat o‘rtasidagi munosabatlarni o‘rganadigan fan. Gastronomik tamoyillarga ko‘ra, taom - nafaqat san’at, balki fan hamdir.

Ko‘pincha gastronomiyani taom pishirish (kulinariya) bilan chalkashtirishadi. Taom pishirish (kulinariya) - bu esa o‘z navbatida gastronomik fanning tarkibiy qismi, taom va ichimliklarning yaratilish jarayoni. Gastronom (taom shaydosi) uchun taom – bu nafaqat to‘g‘ri tayyorlangan oziq-ovqat mahsulotlarining jamlanmasi va uni chiroyli taqdimoti. Malakali gastronomchi taomni ichidan baholaydi, unga chuqur qaraydi, bu taomning paydo bo‘lishi va yaratilishiga ta’sir ko‘rsatgan madaniy ta’sir, ilmiy va tarixiy faktlarni o‘rganadi va tushuntiradi.

Taom – inson va u yashayotgan jamiyat madaniyatining ajralmas qismi. Milliy oshxonaning o‘ziga xos xususiyatlari esa u yoki bu millat madaniyatining qadimiy ildizlarini o‘zida mujassam etgan. Qandaydir taom yoki ichimlik iste’mol qilar ekan, kishi beixtiyor ma’lum bir millat madaniyati bilan muloqotga kirishadi.

Madaniyatlararo muloqot jarayonida ovqat va tanovul o‘zgani anglash vositasi hisoblanadi. Rus olimi A.I.Kozlovning fikricha, jamiyatda ovqat “tabiiy” va “madaniy”, “insoniy” va “ilohiy”, “o‘z” hamda “o‘zga” kabi tushunchalar orasida ramziy ma’no kasb etadi. Ba’zan birovning “maqbul” taomdan voz kechishi, uning g‘ayrinsoniy xislati sifatida qabul qilinishi ham mumkin. Umuman olganda, oshxona va taom – “o‘zingniki”ni “o‘zga”dan farqlash, “ular” va “o‘zimiz” oramizdagi chegarani aniqlab olish vositasidir (Kozlov A.I. Piщa lyudey. – Fryazino: Vek 2, 2005).