14-маъруза Мавзу: нерв тўҚимаси

МАВЗУ: НЕРВ ТЎҚИМАСИ – TEXTUS NEVROSUS

• Режа:
•  
• 1.Нерв тўқимаси тўғрисида умумий тушунча;
• 2. Нейронларнинг тузилиши;
• 3. Нейроглия;
• 4. Макроглия.
• 5. Микроглия.

• Нерв тўқимаси юқори даражада ихтисослашган тўқима бўлиб, тўқималар ва организмнинг барча аъзоларини ўзаро алоқада бўлишини ҳамда организмни ташқи муҳит билан боғланишини таъминлайди.

• Тўқиманинг бу вазифаси тирик организмларнинг тарихий
• тараққиёти жараёнида вужудга келган.

Нерв тўқимаси Марказий ва периферик нерв системасини ҳосил қилиб, бир-биридан бажарадиган вазифасига қараб кескин фарқ қилувчи 2 хил ҳужайралардан ташкил топган:	Биринчи тури нейронлар ёки нейроцитлар (neuronum osytus) бўлиб, нерв ҳужайра ибораси худди шу ҳужайрага тегишлидир. Нейронлар нерв импульсини ҳосил қилади ва унинг тарқалишини таъминлайди.
	Нерв тўқимасининг иккинчи хил ҳужайралари - нейроглия ёки глиоцитлар (neuroglia) келиб чиқиши бўйича нейронлар билан боғлиқ бўлса ҳам, бир қатор ёрдамчи вазифаларни бажаради.

• Нерв импульси

• Нерв толалари бўйлаб тарқаладиган қўзғалиш тўлқинлари. Нерв ҳужайралари қўзғалганда пайдо бўлади. Сигналларни сезувчи периферик нерв учлари (рецепторлари) дан МНС ва ундан ижрочи аъзолар (мускуллар) га ўтказиб берилади. Импульс ўтказиш тезлиги 0.5 дан 120 м/сек гача. Нерв импульси нейрондан нейронга синапслар орқали ўтади.

• Нейрон (нейроцит)

• Ўсимталар

• Тана (перикарион)

• Нерв охирлари

• Нерв ҳужайрасининг ўсимталари тузилиши ва функцияси жиҳатидан бир-биридан фарқ қилувчи:

•