14-dars soha ilmiy uslubiga qo‘yiladigan talablar  reja

Ommabop fan (insho va boshqalar)
 
uslub keng kitobxonlar uchun mо„ljallangan, 
shuning uchun ilmiy ma‟lumotlar bemalol va kо„ngilochar tarzda taqdim etilishi kerak. U 
qisqartirishga, lakonizmga intilmaydi, ammo jurnalistikaga yaqin til vositalaridan foydalanadi. 
Shuningdek, terminologiyadan foydalanadi. 
Ilmiy uslub, shuningdek, matn tuzishda qat‟iy qoidalarni yaratdi. 
Ilmiy matnni tavsiflashga о„tmasdan oldin, matnning umumiy tushunchasiga tо„xtalib 
о„tamiz. 
Matn - bu о„quvchi yoki tinglovchilarga yo„naltirilgan aniq nutq mahsuloti shaklida 
amalga oshirilgan, maqsadli va yo„naltirilgan nutq faoliyatining natijasidir. 
Majburiy 
taniqli matn
Quyidagi matn toifalarini ajratish mumkin: 
d) 
yaxlitlik kategoriyasi
matnning ma‟lum bir nutqiy vaziyatga va u orqali matnning 
muayyan turiga, tuzilishi va tuzilishiga о„quvchi yoki tinglovchi tomonidan janrning doimiy va 
takrorlanadigan turi sifatida tan olinishi bilan bog„liqligini tushunish; 
Ilmiy matn pragmatik konstruksiya bilan ajralib turadi, unda hamma narsa pirovard 
maqsadga erishishga xizmat qiladi va birinchi navbatda kompozitsiya, ammo shu bilan birga 
hissiyotlar, noaniqlik, noaniqlik, pastki matn о„chiriladi. 
Ilmiy matnda quyidagilar mavjud:
¯ 
mavzu
 
ya‟ni mazmuni ma‟lum bir yo„nalishda ochib berilgan kо„rib chiqish 
(о„rganish) obyekti; 
¯ 
subtropik
 
, ya‟ni Kengroq mavzularning bir qismi bо„lgan, uning bir qismini tashkil 
etadigan va ushbu obyektning qismlaridan birini kо„rib chiqish yoki kо„rib chiqishning tor 
tomoni bilan ajralib turadigan mavzu; 
¯ ham mavjud 
mikrotema,
 
Matnda teng paragraf va matn qismlarining semantik 
bog„lanishini ta‟minlash. 

---

Ilmiy matnning tarkibiy qismi bu