1336(1912) yil shabon ul muazzam oyining 17-si duyshanba kuni kechga yaqin dunyoda qadimiy madaniyat makoni va ulug’ shoirlarning makoni bo’lmish Eron mamlakatining poytaxti Tehron shahri bo’m- bosh va osoyishta edi

1336(1912) yil shabon ul muazzam oyining 17-si duyshanba kuni kechga yaqin dunyoda qadimiy madaniyat makoni va ulug’ shoirlarning makoni bo’lmish Eron mamlakatining poytaxti – Tehron shahri bo’m- bosh va osoyishta edi. Kuchli shamol esmoqda, ko’chalarni chang –to’zon qoplagani uchun qatnov siyraklashgan . Muxtojlik uydan chiqishga majbur qilgan , ahyon –ahyonda uchraydigon yo’lovchilargina chang to’zonga qaramasdan, shaharning turli taraflariga qarab ketar edilar. Tehron ancha katta shahar bo’lsa ham faqat qismidagina izvosh va ko’nkalar bor ; shaharning faqir honodonlari yashaydigon janubiy qismidagi ko’chalar esa juda tor, egri-bugri o’ydim chuqur.
Bu tomonda, ya’ni shaharning janubiy tomonidan Kur de Mirakl kvartaliga juda ham o’xshab ketadigon chala maydon deb nomlangan bir mahalla bor .Parijdagiday bu yerda ham ko’p vaqtlardan buyon madaniyatdan butunlay chetda qolganlargina emas, balki inson qiyofasini butunlay yo’qotganlar yashar edilar. Puchak pul va arzimagan narsa uchun, masalan, ashur oyidagi diniy marosimda qaysi bir to’daning tug’ va alami oldinda borishi kerakligi haqida bahslashib, bir -birovlari bilan qir pichoq bo’lishga tayyor turgan, qarindosh- urug’larini o’ldiradigon va tunaydigon kishilar shu tomonda yashaydilar. Hatto shu kunlarda ham bunaqalar uchraydi ayniqsa “Bobo navro’z “chorraxasiga yaqin joylarda ko’plb uchrashi mumkin.
Bu yerning aholisi siyosatdan uzoq tehronning shimoliy qismida har qanday voqea yuz bersa ham, hatto buton olam qiziqtiradigon hodisa , masalan, Vazirlar Kenggashi o’zgarsa ham bu yerning aholisi bundan habarsiz qolaveradi .
Avaxtadan qochishga muvaffaq bo’lgan o’g’ri yoki jinoyatchini politsiya ahtarib, ko’pincha shu yerlardan topadi . Bu mahallaning turli yerlarida bir talay har xil qahvaxonalar bor. Qahvaxonalarning har biri jinoyatchilarning boshpanasi edi.
Hikoyamiz boshlangan kun shu qahvaxonalarning birida bir turkum odamlar yig’ilib suhbatlashmoqda edi. Tamaki, taryok va samovorning tutuni qahvaxonani butunlay qoplab olganidan deyarli chala qorong’u edi . Qahvaxona derazasining atiga bittagina ko’zida chang bosga oyna bo’lib, qolgan uch ko’ziga oyna yopishtirilgan edi .