13-мавзу. Логистик хизмат кўрсатиш тизимида товар белгилари ва сертификациялаш режа

3. Товарга нисатан узоқ муддатли афзалликни яратиш бўйича замонавий технологиялар. Брендинг.


Брендинг – товарга нисбатан узоқ муддатли афзалликни яратиш фаолияти бўлиб, бу истеъмолчига логистик сервис хизматнинг айрим элементлари, яъни товар белгиси, қадоқ, реклама мурожатлари; маркетинг воситалари – сейлз промушин, рекламанинг маълум ғояси ва турли хил расмийлаштириш билан бирлашган, товарни рақобатчилар орасида ажратиб турувчи ва унинг қиёфасини (brand image) яратувчи бошқа элементларининг биргаликдаги кучли таъсирига асосланган.
Брендинг саноати ривожланган мамлакатларда кенг ёйилган, бироқ маҳаллий амалиётда умуман қўлланилмайди. У тасаввуримиз доирасидан чиқувчи кўплаб элементларни ўз ичига олади.
“Брэнд” тушунчаси ва у блан боғлиқ барча нарсалар маркалашнинг ўзбек тизими учун мутлақо янги тоифа. “Brand” сўзи инглизчадан “тамға” сўзи сифатида тажрима қилинади. Даставвал бу тушунчанинг пайдо бўлиши ва муомалада ишлатилиши ўй ҳайвони ҳамда кундалик ҳаётдаги нарсаларни тамғалаш (маркалаш) бўйича операциялар билан бир хил ҳисобланарди. Кейинчалик бу янги “фабрика маркаси” маъносига эга бўлди. Замонавий маркалаш атамасида “брэнд” тушунчаси кенг талқин эга бўлди ва истеъмолчида товар, хизматлар ёки корхонанинг ижобий имижини шакллантирадиган ҳамда кўплаб турли хил маҳсулотлар орасидан аниқ маркага эга товарни сотиб олиш истагини билдирадиган моддий ва номоддий тоифалар мажуини ўз ичига олади. Қуйидагилар “брэнд” тоифаси ичидаги аниқловчи элементлар ҳисобланади:

• 
  маркаланадиган маҳсулот учун интеллектуал мулк (товар белгилари, саноат намуналари, муаллифлик ҳуқуқлари, ихтиролар, янгиликларга таалуқли ҳуқуқлар);
  
• 
  корхона усули, сервис хизмат кўрсатиш, РR (жамоатчилик фиркрини инобатга олиш ва унга таъсир қилиш, оммавий ахборот воситалари, хомийлар ва бошқалар билан ҳакорликни) қамраб олувчи қабул қилинган маркетинг стратегияси ва реклама сиёсати;
  
• 
  технология ва махсус асбоб-ускуна, ўз ичига патентланган қарорлар ёки янгиликни олувчи ишлаб чиқариш услублари.