13-мавзу. Диффузияга таъсир қилувчи омиллар маърузанинг режаси

ўзаро боғланган диффузия

топилган водород, углерод, азот, and кислород каби элементларни атомлари етарлича кичик тўғри келадиган ўзаро боғланган позицияларга эга. Вақтинча ёки алмаштирувчи қолдиқ атомлар ноодатийўзаро боғ шаклда бўлади ваненормал диффузия механизми орқали бўлмайди. Бу ходиса ўзаро боғланган диффузия тўғри келади ва деб аталади (13.3-расм ,b). Кўп метал қотишмаларда, ўзаро боғланган диффузия вужудга келиши вакансия тарздагидан бир мунча тезроқ рўй беради, чунки ўзаро боғланган атомлар кичикроқ ва мобилроқ(харакатланувчан) хисобланади.Бундан ташқари, жуда кўп бўш ўзаро боғланишлар жойлашувлар вакансияларга қараганда кўпроқ бўлади; ўзаро боғланган атом харакатланиши вакансия диффузияга қараганда қўпроқ бўлади.

ФИКНИНГ БИРИНЧИ ҚОНУНИ

диффузия ўзгарувчиси

Диффузия вақтга боғлиқ жараён бўлиб, макроскопик тарзда, элемент миқдорини бошқа элементга вақт ўтишига айтилади. Одатда қанча тез диффузия юзага келишини билиш, ёки масса ўтишини билиш зарур. Бу даража одатда диффузия ўзгарувчиси орқали ифодаланади (J) массани аниқлаш (ёки эквивалент, атомлар сони) М диффузия орқали ва перпендикуляр кўндаланг кесим юзасини вақтга нисбатига тенг. Математика кўринишида, бу ифода орқали кўриниши мумкин. (13.1) A бу ерда диффузия содир бўлувчи кўндаланг майдон бўлиб, ва tдиффузия ўтган вақт ўлчов бирлиги J килограмм ёки атомларни метр квадрат секунд нисбати билан ифодаланади.(кг/м^2сёки атомлар/м^2с).Математик турғун диффузия ягона (x) йўналишда нисбатан оддий бўлади, ундаги флюс концентация градиентига пропорционал, dc/dxорқали ифодаланади. (13.2)

13.4-расм. (a) Юпқа пластина орқали ўтувчи турғун диффузия шакли. (b) Диффузия шароитида чизиқли концентрация профили (a)