13-мавзу: АҲоли статистикаси (4 соат) 1-маъруза Режа

• 13-МАВЗУ: АҲОЛИ СТАТИСТИКАСИ (4 соат)
• 1-маъруза
• Режа:
• 1.Аҳоли сони ва таркибини ўрганиш.
• 2.Аҳолини жинси, миллати, оилавий ҳолати, маълумоти даражаси ва бошқа белгилар бўйича ўрганиш.
• 3. Аҳолини табиий ва механик ҳаракати статистикаси.

• Аҳоли статистикаси статистиканинг энг қадимги тармоғи ҳисобланади. Қадимги дастлабки ҳисоб операциялари харбий ва хўжалик мақсадларида аҳолини хисобга олиш билан боғлиқ ҳолда олиб борилган. Кўплаб маълумотларни ўрганиш натижасида аниқланган қонуниятлар биринчи марта аҳолининг туғилиши ва ўлиши билан боғлиқ жараёнларда аниқланган.
• Ҳозирги кунда ҳам аҳоли ҳар томонлама тадқиқотлар объекти ҳисобланади, чунки аҳоли ишлаб чиқариш жараёнининг бевосита иштирокчиси ва бу жараён натижасининг истеъмолчиси ҳам ҳисобланади. Ҳозирги кунда аҳолини, жамиятда рўй бераётган жараёнларни, турмуш шароитларини статистик ўрганишга қизиқиш ортиб бормоқда.

• Аҳоли статистикасида кузатиш бирлиги кўпинча алоҳида киши - одам, индивид ҳисобланади. Аммо битта оила ҳам бирлик бўлиши мумкин.
• Аҳоли статистикасида кузатиш объекти бўлиб эса турли хил йиғиндилар: бутун аҳоли, аҳолинипг алоҳида гуруҳлари, меҳнат ресурслари ва хакозолар бўлиши мумкин.

• Аҳолини статистик таҳлил қилишда ҳар хил масалалар ечилиши мумкин. Лекин умуман аҳоли статистикаси ҳақида гапирганда унинг қуйидаги вазифаларини ажратиб кўрсатиш мумкин:
• - аҳоли сонини ва унинг мамлакат ҳудуди бўйича тақсимланишини (жойлашишини) ўрганиш;
• - аҳоли таркибини (жинси, ёши, миллати, ижтимоий ахволи, маълумоти, бандлиги ва бошқалар бўйича) ўрганиш;
• - аҳолининг табиий ҳаракатини (туғилиш, ўлим, табиий ўсиш, никохдан ўтиш ва бекор қилиш) ўрганиш;
• - аҳоли миграциясини ўрганиш;
• - аҳолига ижтимоий тавсиф бериш ва хакозо.

• https://stat.uz/uz/rasmiy-statistika/labor-market-2