13-мавзу Агрокимёнинг экологик муаммолари

Атроф- муҳитнинг ўғитлар билан ифлосланиш сабаблари:

• 1. Ўғит ишлаб чиқариш технологиясини такомиллашмаганлиги ва ишлаб чиқариш даврида табиатни ифлослантирилиши.
• 2. Такомиллашмаган технология билан ташилиши ва ифлосланиш;
• 3. Ўғитларни сақлаш даврида махсус омборхоналар йўқлиги ўғит сифатини бузилиши ва табиатни ифлослантириши;
• 4. Ўғит қўллаш даврида агротехник тадбирларни нотўғри қўлланилиши (қўллаш муддати, қўллаш усули, ўғит меъёри ва.б.);
• 5. Ўғитнинг сифат (таркиби, тэм, эрувчанлиги, балласт моддалар, оғир металлар, ўзлаштирилиши);
• 6. Тупроқнинг сув ва шамол эрозияси;
• 7. Турли шаҳар ва маиший чиқиндиларни кимёвий таркиби назоратсиз ўғит сифатида қўлланилиши;

1. Ўғит ишлаб чиқариш технологиясини такомиллашмаганлиги ва ишлаб чиқариш даврида табиатни ифлослантирилиши.

Ишлаб чиқариладиган маҳсулотлар	Ҳавони ифлослантирувчи моддалар	Ишлаб чиқариладиган маҳсулотларнинг олиниши
1т. Аммиак ишлаб чиқаришда	Аммиак-100 кг. Метан-45 кг. Ис гази-100 кг	Водород ва азотни юқори босим ва ҳароратда синтез қилиб олинади. N2 + O2 = 2NH3
50-70% Азот кислотасини ишлаб чиқаришда	Азот оксидлари Азот кислотасининг парлари	Аммиакни оксидлаб нитрат кислота олинади. Аммиак ва кислород юқори босимда қиздирилади ва катализатор устидан ўтказилади.
Сульфат кислота	Сульфид ангидриди Сульфат кислотанинг буғи	Ўзида олтингугурт сақлайдиган маъданлар куйдирилганда ёки эритилганда ҳосил бўладиган газлардан хом ошё сифатида фойдаланилади.

Ишлаб чиқариладиган маҳсулотлар	Ҳавони ифлослантирувчи моддалар	Ишлаб чиқариладиган маҳсулотларнинг олиниши
1 т. Аммиак селитраси	Селитранинг чанги -3,7 кг. Азот оксиди – 1,95 кг. Аммиак – 1,9 кг.	Азот кислотасининг аммиак билан ўзаро таъсири HNO3 + NH3 = NH4NO3
Гранула ҳолига айлантирилганда	Нитратларни сақлайдиган чанг
Фосфорли суперфосфат, Фосфат аммоний Аммафоска Нитрофоска	Суперфосфат ва фторли бирикмаларнинг чанги пайдо бўлади, шунингдек аммиак, олтингугугурт азот оксиди, ис гази ва фосфорли бирикмаларнинг чанги атмосфера ҳавосига ажралиб чиқади.