13-Ma’ruza: sathni o’lchash usullari va asboblari


QALQOVICHLI SATH O‘LCHAGICHLAR



Download 1,07 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/13
Sana22.06.2023
Hajmi1,07 Mb.
#952809
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
13-Ma’ruza sathni o’lchash usullari va asboblari

 
QALQOVICHLI SATH O‘LCHAGICHLAR 
Bu asboblar bilan idishdagi suyuqlik sathi o‘lchanadi. 
Asbobning sezgir elementi – qalqovich suyuqlik sirtida qalqib turadi (2-rasmda) va suyuqlik sathi 
balandligidagi o‘rni unga ta’sir qiladigan kuchlar muvozanatiga bog‘liq bo‘ladi. Arximed qonuniga 
muvofiq, qalqovich og‘irligi uning suyuqlikka botgan hajmidagi suyuqlik og‘irligiga teng bo‘ladi. 
Undan tashqari, qalqovichni o‘rab olgan suyuqlik ustidagi muhit havo bo‘lmay, zichligi 
r
0
ga teng 
bo‘lgan modda bo‘lsa, unda qalqovich hajmidagi bu modda og‘irligi ham qalqovichni pastga bosadi, 
uning suyuqlikka botishini oshiradi. Bu ikki kuchga qarshi yo‘nalgan, qalqovichni yuqoriga 
ko‘taradigan kuch F ni quyidagicha hisoblash mumkin: 






x
dx
x
S
g
V
g
x
F
0
0
0
)
(
)
(
)
(



(1) 
bu erda, ρ
0
– suyuqlik ustidagi muhit zichligi; g – og‘irlik kuchi 
tezlanishi; V – qalqovichning hajmi; ρ – qalqovich botib turgan 
suyuqlik zichligi; x – qalqovich botgan qismning balandligi; S – 
qalqovichning ko‘ndalang kesim yuzi. 
Agar qalqovichning ko‘ndalang kesimi 
S
balandligi 
h
bo‘yicha 
o‘zgarmas bo‘lsa, 
x
S
g
g
S
F






)
(
0
0



(2) 
Suyuqlik ustidagi muhit gaz yoki havo bo‘lsa, ρ
0
=0 va bu 
holda 
dx
x
S
g
F
x
)
(
0




(3) 
Qalqovichning ko‘ndalang kesimi o‘zgarmas bo‘lsa 
x
S
g
F





(4) 
Qalqovichli sath o‘lchagichlarda doimiy va davriy cho‘kadigan (buykli) qalqovichlar ishlatiladi.
Doimiy cho‘kadigan qalqovichni sath o‘lchagichlarda qalqovichni yuqoriga ko‘taradigan 
muvozanatlovchi kuch qalqovich og‘irligiga teng va o‘zgarmas bo‘ladi; 

Download 1,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish