13- mavzu: arcgis dasturiy ta’minotining arcscene yordamchi ilovasi va uning funktsiyalari

Relef qatlamlari.
ArcScene mundarija jadvalidagi qatlamni faqatgina balandligini belgilaydi. Buning o’rniga drapirlashning xar bir qatlami uchun boshqa qatlamlardan qatiy nazar balandlik ma’lumotlari manbaini ko’rsatish lozim.
Relef qatlamlari boshqa qatlamlar boshqa qatlamlar uchun asosiy balandlikni ifodalaydi. Balandliklar xaqidagi ma’lumotlar manbalariga bitta kanalli DEM rastlar, TIP va +ercain ma’lumotlar to’plami kiradi. ArcScene balandlik xaqidagi ma’lumotlar manbai sifatida terrain ma’lumotlar to’plamini to’gridan to’g’ri ishlata olmaydi, shuning uchun rastryoki TIP dagi ko’rib chiqilayotgan soxani eksport qilish zarurdir.


Drapirlash qatlamlari.
Drapirlash qatlamlari balandlik ma’lumotlari manbalari sifatida boshqa qatlamlardan foydalaniladi. Qatlamni 3D yuza qismida tasvirlash uchun undan drapirlash qatlami kabi foydalanish kerak. Masalan, siz aerofotosuratlar va ularga bog’langan obektlarni tog’ cho’qqilarini drapirlash uchun ishlatishingiz mumkin.


Suzuvchi qatlamlar.
Suzuvchi qatlamlar balandlikning yuza qismida joylashmagan kenglik obektlari yoki rastrlarni tasvirlash uchun ishlatiladi. Masalan, suzuvchi qatlamlar yer osti va yer usti inshoatlari, samalayotlar, bulutlar kiradi.
ArcSceneda suzuvchi qatlam xar bir yuza qism uchun bog’liq bo’lmagan xolda tasvirlanadi va muntazam ifoda yordamida yoki obektlar qatlami geometriyasi ichida saqlangan z- ifodadan foydalanish yordamida balandlik xaqida axborot olish mumkin. Z- ifodaga ega bo’lmagan suzuvchi qatlam, geometriya avval nol balandlik ifodalari bilan ta’svirlanadi.
Rastlar va 2D obektlar ishorasiz suzuvchi qatlam sifatida ArcScene ga qo’shiladi.
Rasmlarda ArcScene dagi qatlam xususiyatlari (LayerProperties) dialog oynasidagi asosiy balandlik opsiyasi ko’rsatilgan. Rasmdagi o’zgarishlar asosiy balandliklar (Base Heights) qo’shimcha saxifasida tanlangan turli xil variantlarni namoyish qiladi.



ArcScene.
ArcScene 3D tasvirini ko’rish vositasi xisoblanadi va perspektivani generatsiya qilish uchun yaxshi to’g’ri keladi, ularni 3D vektorli va rastrli ma’lumotlar bilan ishlash va navigatsiya uchun ishlatish mumkin. Open GL texnologiyasiga asoslangan ArcScene murakkab uch o’lchamli chiziqli ramzlar va tekturani, shuningdek TIP ni tasvirlash va yuza qismini yaratishga qodir. Xamma ma’lumotlar xotiraga yuklanadi, bu yetarlicha tez navigatsiya, panoramalash va masshtabni o’zgartirishni ta’minlaydi. Vektorli obektlar o’zgarishsiz ta’svirlanadi, rastrli ma’lumotlar esa qator ustunlarining berilgan soniga muofiq yoki yechimni pastlatishga ega ma’lumotlardir.

ArcGlobe va ArcScene o’rtasidagi asosiy farq.