12-O’zbekiston belgiya ta’lim tizimining qiyosiy tahlili

Masalan, davlat tili va jismoniy tarbiya fanlari va hokazo. Belgiya hududida 4 tipdagi o‘rta maktablar faoliyat yuritadi: Umumiy ta’lim beruvchi o‘rta maktab (Algemeen Secundair Onderwijs, (ASO)).Mazkurtipdagimuassasalar o‘quvdasturida maktab bitiruvchisi 6 yil to‘liq ta’lim olib, o‘qishni oliy o‘quv yurtida davom ettirishi ko‘zda tutilgan. Mehnat bozorida ASOni tugatganlik to‘g‘risidagi diplomli shaxslarga ehtiѐj mavjud emas, chunki mazkur tipdagi muassasalarda ta’lim ko‘p hajmli nazariy bilimlar beruvchi fanlarga qaratilgan bo‘lib, amaliy va kasbiy tayѐrgarlik ko‘zda tutilmagan.

• Masalan, davlat tili va jismoniy tarbiya fanlari va hokazo. Belgiya hududida 4 tipdagi o‘rta maktablar faoliyat yuritadi: Umumiy ta’lim beruvchi o‘rta maktab (Algemeen Secundair Onderwijs, (ASO)).Mazkurtipdagimuassasalar o‘quvdasturida maktab bitiruvchisi 6 yil to‘liq ta’lim olib, o‘qishni oliy o‘quv yurtida davom ettirishi ko‘zda tutilgan. Mehnat bozorida ASOni tugatganlik to‘g‘risidagi diplomli shaxslarga ehtiѐj mavjud emas, chunki mazkur tipdagi muassasalarda ta’lim ko‘p hajmli nazariy bilimlar beruvchi fanlarga qaratilgan bo‘lib, amaliy va kasbiy tayѐrgarlik ko‘zda tutilmagan.

Texnik o‘rta maktablar (Technisch Secundair Onderwijs, (TSO)) ikkita:

TTK va STK kabi ―tipchalar‖ga bo‘linadi. 1- ―tipcha‖dagi maktablarda ta’lim texnik jihatitomoniga yo‘naltirilgan, 2-―tipcha‖ -amaliymuassasalarga ixtisoslashgan.

Mazkur ta’lim muassasalarida matematika, tillar, tarix, tabiiy fanlarga urg‘u beriladi, lekin ASOga nisbatan bilim hajmi kamroqdir. STK bitiruvchilari mehnat bozoriga chiqishga tayѐr, TTK bitiruvchilari esa, odatda, o‘qishni davom ettirishni: ixtisosi bo‘yicha bir yilqo‘shimcha tahsil olish, turizm, savdo, sog‘liqnisaqlash kabisohalar bo‘yicha bakalavr ѐki hattoki magistr darajasini olishni afzal ko‘rishadi. Kasbiy-texnik o‘quv yurtlari (Beroeps secundair ondwerwijs (VSO)) duradgor, zargar, g‘ishtteruvchi(quruvchi) usta kabi o‘ziga xos mutaxassisliklarbo‘yicha ta’limtaklif etishadi. VSO — faqat Belgiya o‘rta ta’limida mavjud bo‘lgan ta’lim muassasasi tipidir, bundan keyin oliy ta’lim olish imkoniyati ko‘zda tutilmagan. Agarda ushbu ta’lim muassasasi bitiruvchisi qo‘shimcha yil 45 (7 ѐki 8) o‘qish istagini bildirsa, bu qo‘shimcha o‘quv yilidan keyin bitiruvchiga TSO diplomiga ekvivalent bo‘ladigan diplom berishadi.

• Mazkur ta’lim muassasalarida matematika, tillar, tarix, tabiiy fanlarga urg‘u beriladi, lekin ASOga nisbatan bilim hajmi kamroqdir. STK bitiruvchilari mehnat bozoriga chiqishga tayѐr, TTK bitiruvchilari esa, odatda, o‘qishni davom ettirishni: ixtisosi bo‘yicha bir yilqo‘shimcha tahsil olish, turizm, savdo, sog‘liqnisaqlash kabisohalar bo‘yicha bakalavr ѐki hattoki magistr darajasini olishni afzal ko‘rishadi. Kasbiy-texnik o‘quv yurtlari (Beroeps secundair ondwerwijs (VSO)) duradgor, zargar, g‘ishtteruvchi(quruvchi) usta kabi o‘ziga xos mutaxassisliklarbo‘yicha ta’limtaklif etishadi. VSO — faqat Belgiya o‘rta ta’limida mavjud bo‘lgan ta’lim muassasasi tipidir, bundan keyin oliy ta’lim olish imkoniyati ko‘zda tutilmagan. Agarda ushbu ta’lim muassasasi bitiruvchisi qo‘shimcha yil 45 (7 ѐki 8) o‘qish istagini bildirsa, bu qo‘shimcha o‘quv yilidan keyin bitiruvchiga TSO diplomiga ekvivalent bo‘ladigan diplom berishadi.