12-Mavzu: Tuzlarning gidrolizi Reja

Ko’p negizli kislota va asoslardan hosil bo’lgan tuzlarning bosqinchli gidrolizi.

Bir asosli kislotalar va bir kislotali asoslardan hosil bo’lgan tuzlar gidrolizlanganda, faqatgina kislota va asos gidroliz maxsulotlari bo’lib qoladi. Ko’p negizli kislotalar va asoslar bosqinchli gidrolizlanadi va gidroliz maxsulotlarida nordon va asosiy tuzlar hosil bo’lishi mumkin.

I. Ko’p negizli kislotalar va bir kislotali asoslardan hosil bo’lgan tuzlarning gidrolizlanishda ham turt hil variant kuzatiladi:

1) kuchli kislota va kuchli asosdan hosil bo’lgan tuzlar gidrolizlanmaydi.

2) kuchli kislota va kuchsiz asosdan hosil bo’lgan tuzlar bosqichli dissotsilanadi va nordon tuzlar hosil bo’ladi. Eritmada to’planayotgan vodorod ionlari gidrolizning ikkinchi bosqichi borishiga to’sqinlik qiladi ( erkin kislotagacha);

3) kuchsiz kislota va kuchli asosdan hosil bo’lgan tuzlarning gidrolizlanishida nordan tuzlar hosil bo’ladi, lekin eritmada erkin gidroksid ionlari to’planib boradi. Bunda ham gidroliz ohirgacha bormaydi, chunki, eritmada to’planayotgan gidroksid ionlari kislota hosil bo’lishiga to’sqinlik qiladi.

4) kuchsiz kislota va kuchsiz asosdan hosil bo’lgan tuzlarning gidrolizlanishi deyarli ohirgacha boradi va oraliq jarayonida nordon tuzlar hosil bo’ladi. SHunday qilib ko’p negizli kislotalar va bir kislotali asoslardan hosil bo’lgan tuzlarning bosqichli gidrolizlanishida har doim nordon tuzlar hosil bo’ladi va gidrolizning to’liq borishi kislota va asosning nisbiy kuchiga bog’liqdir.