12-mavzu. Menejmentning tashkiliy strukturalari. Reja: Tashkiliy tarkibning tavsifi va mohiyati

 
5. Menejmentning tashkiliy tarkiblarini takomillashuvi
. 
G’arbiy adabiyotlarda «Tarkibni takomillashtirish» termini qoida bo’yicha ishlatilmaydi. Bu 
tushuncha neytralroq so’zlar bilan, masalan: tarkibni o’zgartirish, tarkibni almashtirish, tarkibni 
tanlash, integratsiya qilish va boshqalar bilan beriladi. Ko’rib turibmizki, ular o’zlarida turdi 
tashkilot boshqaruv tarkibini takomillashuv darajasini olib yubordilar. 
Boshqaruv tarkib sohasidagi va o’zgartirish almashuvlar - bu ishbilarmonlar dunyosida 
doimiy jarayondir va har qanday tashkilotda menejer faoliyatidan eng asosiy tavsifdir, 
O’zgartirishlarning asosiy dastagi bu ilmiy texnika tarraqqiyoti va raqobatidir.

---

Boshqaruv tarkibining qayta tashkil qilishning usullari shakllari turli-tumandir. Ularni birinchi 
yo’nalishlarga jamlash mumkin. 
1. Tarkibni ichki oddiylashtirishlar hisobiga takomillashtirish. 
2. Mexanik turdagi tarkibni ko’nikish tarkibiga almashtirish. 
3. Amaldagi mexanik tarkiblarni organik tarkiblar bilan birlashtirish. 
4. Konglomerat tarkibni yaratish. 
5. Kelajakdagi mumkin bo’lgan tarkiblar modeli va avtokratik tashkilotlar. 
1. Tarkibni oddiylashtirish hisobiga takomillashtirish. Bu muntazam tarkiblarni boshqaruv 
saviyalari sonini kamaytirish hisobiga almashtirish. Bu muntazam tarkiblarni boshqaruv saviyalari 
sonini kamaytirish hisobiga yassiroq tarkiblarni aylantirish. 
2. Mexanik turdagi tarkibni ko’nikish tarkibiga almashtirish. Bu menejment tarkibini qayta 
ko’rishni ko’proq radikal usulidir. Uni firmaning favquloddagi hollarda, uning hayotiy faoliyatiga 
xuruj qilishganda ishlatadilar. Avval ta’kidlaganimizdek, shunday qayta ko’rish uchun kuchli sardor 
komandasi kerak. Tirik inson bo’lib Kraysler korporatsiyasidagi mashhur AQSh menejeri Li 
Yanokka hisoblanadi. U 1978 yilda kompaniyaning prezidenti lavozimiga ko’tarilgan.
3. Mexanik tarkiblar ichida har xil shakldagi organik tarkiblarni bunyod etish. Bular venchur, 
innovatsiya bo’limlari, biznes markazlar, brigada tarkiblari, ekspert guruhlarini bunyod etilishi 
kerak. Taraqqiyot topgan davlatlarning hozirgi zamon menejmenti ularning zarurligini, firmaning 
samarali faoliyati uchun birlamchi sharoiti hisoblanadi. 
4. Konglomerat tarkibni tashkil etish. «Konglomerat» tushunchasi har xil turdagi elementlarni 
birlashtirishini birdiradi. 
5. Modelli va avtokratik tashkilotlar - ular balki kelajak tarkiblaridir.