12 ma’ruza. Mantiqiy dasturlash texnoogiyasi. Dasturning mantiqiy tuzilishi. Shartli, shartsiz va tanlash operatorlari. Takrorlanish va ularning turli formalari

{ float
x, x0, hx, xn, y, y0, hy, yn, z
; 
Int 
i, j, nx, ny
; 
cin>>x0>> hx>> xn>> y0>> hy>> yn;
Cout<<”x0=”<< x0<<”hx=”<< hx<<”xn=”<< xn;
Cout<<”'y0=”<< y0<<”'hy=”<< hy<<”'yn=”<< yn; 
nx =trunc ( (xn-x0)/hx)+1; 
ny =trunc ( (yn-y0)/hy)+1; 
x=x0;
for (i=1; i<=nx; i++)
{y=y0;
for (j=1; j<= ny; j++)
{ z:=sin (x)+cos (x);
Cout<<''x=''<< x<< ''y=''<< y<< '''z=''<< z;
y=y+hy;
} 
x=x+hx } getch (); return 0 } 
Sinf kompanentalari soda holda tiplangan ma’lumotlar va funksiyalardan iborat bo’ladi. 
Figurali qavslarga olingan kompanentalar ro’yxati sinf tanasi deb ataladi. Sinf tegishli 
funksiyalar yoki sinf funksiyalari deb ataladi.
Sinf kaliti sifatida Struct xizmatchi so’zi ishlatilishi mumkin. Masalan quyidagi 
konstruksiya kompleks son sinfini kiritadi:
struct complex 
{
double real; 
double imag; 
void define (double re=0.0, double im=0.0) 
{
real=re; imag=im; 
} 
void display (void) 
{ 
cout<=”real=”<cout<=”imag=”<} 
}; 
Strukturadan bu sinfning farqi shuki, kompanenta ma’lumotlardan (real, imag) tashqi ikkita 
kompanenta funksiya (define() va display ()) kiritilgan. 
Bu kiritilgan sinf o’zgaruvchilar deb qaralishi mumkin. Bu tiplar yordamida konkret 
obyektlarni tavsiflash mumkin: 
Misol uchun: 
complex x,y; 
complex dim[8]; 
Sinfga tegishli obyektlar quyidagicha tavsiflanadi: 

---

 Sinf – nomi. 
Obyekt-nomi. 
Dasturda obyekt kompanentasiga quyidagicha murojaat qilish mumkin: 
Sinf-nomi. Obyekt- nomi::kompanenta-nomi yoki soddaroq xolda
Obyekt-nomi. 
Element-nomi 
Misol uchun: 
x.real=1.24; 
x.imag=0.0; 
dim[3]. Real=0.25; 
dim[3]. Imag=0.0; 
Sinfga tegishli funkstiyalarga quyidagicha murojat qilinadi: 
ob’ekt-nomi. funkstiya-nomi 
Misol uchun: 
X. define(0.9) (Bu holda real=0.9 va imag=0.0) 
X. define(4.3,20.0) (Bu holda kompleks son 4.3+i*20.0) 
Display funkstiyasi ekranda kompleks son qiymatlarini tasvirlaydi. 
Kompanenta o’zgaruvchilar va kompanenta funkstiyalar. Sinf kompanenta o’zgaruvchilari
sifatida o’zgaruvchilar , massivlar, ko’rsatkichlar ishlatilishi mumkin. Elementlar
ta’riflanganda inistializastiya kilish mumkin emas. Buning sababi shuki sinf uchun
xotiradan joy ajratilmaydi. Kompanenta elementlariga kompanenta funkstiyalar orkali
murojat qilinganda faqat nomlari ishlatiladi Sinfdan tashqarida sinf elementlariga emas 
ob’ekt elementlariga murojat kilish mumkin . Bu murojat ikki xil bo’lishi mumkindir. 
Ob’ekt- nomi . Element - nomi. 
Sinf elementlari sinfga tegishli funkstiyalarida ishlatilishidan oldin ta’riflangan bo’lishi 
shart emas. Xuddi shunday bir funkstiyadan xali ta’rifi berilmagan ikkinchi funkstiyaga
murojaat kilish mumkin.
Komponentalarga murojaat xukuklari. Komponentalarga murojaat xukuki murojaat 
spestifikatorlari yordamida boshkariladi. Bu spestifikatorlar: 
Protected – ximoyalangan;
Private – xususiy; 
Public – umumiy; 
Sinf ta’riflangandan so’ng, shu sinf tipidagi o’zgaruvchilarni(ob’ektlarni) quyidagicha 
ta’riflash mumkin: 
class_name object_one, object_two, object_three; 
Quyidagi misolda 
employee,
sinfi kiritilgandir: 
class employee
{
public: 
long employee_id; 
float salary; 

---

void show_employee(void) 
{ 
cout<<"Nomer: "<cout<<"Maosh: "<}; 
}; 
Bu sinf ikki o’zgaruvchi va bitta funkstiya-elementga ega. 
Sinf ta’riflangandan so’ng, shu sinf tipidagi o’zgaruvchilarni(ob’ektlarni) quyidagicha 
ta’riflash mumkin: 
class_name object_one, object_two, object_three; 
Quyidagi misolda